Doğu Akdeniz enerji kaynaklarını paylaşım mücadelesinin yerel, bölgesel ve küresel anatomisi: Türkiye ekseninden global bir bakış
Local, regional and global anatomy of the struggle to sharing energy resources of the Eastern Mediterranean: A global view from Turkey's axis
- Tez No: 776227
- Danışmanlar: PROF. DR. ALAEDDİN YALÇINKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Uluslararası İlişkiler, Energy, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Politik Ekonomi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Enerji, uluslararası sistemde sadece üretimin artırılması ve ekonomik faaliyetlerde kullanılan bir araç olmaktan çıkmış, aynı zamanda politik olarak uluslararası ilişkilerde kendisine büyük ve güçlü bir yer edinmiştir. Doğu Akdeniz havzasında tespit edilen ve hatta belli bir bölümü çıkarılmaya başlanan petrol ve doğalgaz kaynakları hem bölgesel dinamikleri değiştirici bloklar ortaya çıkarmakta hem de oluşan bu ağlar, küresel sistemde oyun kurucu veya oyun değiştirici nitelik kazanma gücü barındırmaktadır. Bu çalışmada Doğu Akdeniz'de etkinliklerde bulunan yerel, bölgesel ve küresel aktörlerin dış politika davranışlarına Doğu Akdeniz üzerinden eko-politik bir açıklama getirilmektedir. Bu bağlamda gelecek dönemde ilişkiler düzleminde daha karmaşık hale gelmesi beklenen blokların nasıl ve hangi eksende hareket edeceği üzerinde durulmuştur. Doğu Akdeniz coğrafyasında beliren söz konusu bu blokların yaptığı MEB anlaşmaları ve dış politik sonuçları da açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bölgede dinsel ve kültürel olarak geçmişten yakın zamana kadar birbirleriyle çatışmış ve uzun yıllar düşmanca tavır almış bazı devletlerin Türkiye'yi yok sayma çabalarının jeopolitik denklemlere nasıl takıldığı ortaya konulmuştur. Doğu Akdeniz'de tespit edilen doğal kaynaklar; Avrupa ve Türkiye'nin enerji bağımlılığını, Rusya'nın enerji pazarındaki etkisini değiştirebilme kabiliyetine sahiptir. Aynı zamanda bu kaynaklar, keşfedilen rezervlere kıyısı olan devletlerin geleceğini ve uluslararası sistemdeki yerini derinden etkileyen kritik bir öneme sahiptir. Ayrıca kurulan Doğu Akdeniz Gaz Forumu (DAGF)'nun burada izlediği iş birliği politikaları Avrupa'nın enerji güvenliğine katkıda bulunurken, Türkiye'nin bölgede var olan enerji haklarını tehdit etmektedir. Doğu Akdeniz Gaz Forumu'nun Türkiye'nin MEB sınırlarına yönelik tek taraflı politikaları hem eko-politik hem de uluslararası hukukilik boyutu ile ele alınmıştır. 2022 başında iptal edilmiş olsa da revize edilmesi muhtemel EastMed gibi boru hattı projeleri bölgesel alanda özellikle Rusya, Türkiye ve KKTC'yi olumsuz yönde etkilemektedir. Buradaki doğal kaynaklardan doğan siyasi konjonktür; Çin'in Kuşak-Yol Projesine, ABD ve Rusya'nın Avrasya coğrafyasında egemenlik mücadelesini etkilemiştir. Ayrıca bölgesel seviyedeki enerji politik mücadele alanları da Rusya'nın jeopolitik konumunu etkilemektedir. Küresel anlamda ortaya çıkan bu karmaşık yapı ve etki-tepki silsilesi Türkiye'nin çıkarları ve karşılaşacağı risklerle paralel olarak açıklanmış, Türkiye'nin maksimalist eğilimlerden uzak durması konusundaki gereklilik ortaya konulmuştur. Nihayetinde bu çalışma yerelden küresele farklı seviyelerde ortaya çıkan ilişkiler ağını ve güç mücadelesini açığa çıkarmayı amaçlamaktadır. Realizm ve inşacı teorileri çerçevesinde hareket etmeyi ve bu sayede hem bölgesel ittifakları ortaya koymayı hem de güç mücadelesinde kimin hangi stratejik adımları attığını ve dolayısıyla hangi güç dengesi mekanizmalarını izlediği ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Energy has ceased to be a tool used only in increasing production and economic activities in the international system, but has also gained a great and powerful place in international relations politically. The oil and natural gas resources identified in the Eastern Mediterranean Basin, and even a certain part of which have been started to be extracted, both reveal blocks that change regional dynamics, and these networks have the power to become a game founder or a game changer in the global system. An eco-political explanation is brought to the foreign policy behaviors of local, regional and global actors operating in the Eastern Mediterranean through the Eastern Mediterranean. In this context, it has been emphasized how and on which axis the blocks that are expected to become more complex on the level of relations in the future period emerge. EEZ agreements made by these blocks, which appeared in the Eastern Mediterranean geography, the compliance of navtex notifications with international legal norms and foreign policy consequences were also tried to be explained. In addition, the alliances of these states, which have been in conflict with each other in the region from the past to the recenty and have taken a hostile attitude for many years, trying to ignore Turkey have also been revealed. Natural resources identified in the Eastern Mediterranean; It has a critical importance that deeply affects the energy dependence of Europe and Turkey, the monopoly of Russia in the energy market, and the future of the states bordering the discovered reserves. In addition, the cooperation policies pursued by the Eastern Mediterranean Gas Forum, which was established here, contribute to the energy security of Europe, while threatening Turkey's existing energy rights in the region. The unilateral policies of the Eastern Mediterranean Gas Forum towards Turkey's EEZ borders have been discussed both in terms of eco-political and international legality. Although canceled at the moment, pipeline projects such as EastMed, which are likely to be revised, negatively affect Russia, Turkey and the TRNC in the regional area. The political conjuncture arising from the natural resources here; China's Belt-Road Initiative, the US and Russia's struggle for dominance in the Eurasian geography, as well as the current domestic energy political struggles affect Russia's geopolitical position in a wide range. This complex structure and action-reaction sequence that has emerged in the global sense has been explained in parallel with Turkey's interests and the risks it will face, and the necessity for Turkey to stay away from maximalist tendencies has been revealed. This study aims to reveal the network of relations and power struggles that occur at different levels, from local to global. It has been tried to act within the framework of realism and constructivist theories and thus to reveal both regional alliances and who took which strategic steps in the power struggle and which power balance mechanisms were followed.
Benzer Tezler
- Kıbrıs adası civarı hidrokarbon kaynakları paylaşım mücadelesinin Kıbrıs sorununa etkisi
The effect of the struggle to share hydrocarbon resources around the island of Cyprus on the Cyprus problem
BÜLENT FİKRİ SEVİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiBursa Teknik ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ BURAK DARICILI
- 21. yy. Doğu Akdeniz enerji paylaşımı sorunu kapsamında Türkiye-Yunanistan ilişkileri: Çözümün mümkün olup olmadığına dair bir tartışma
Turkey-Greece relations in scope of the 21st century Eastern Mediterranean energy sharing problem: A discussion on whether solution is possible
ALTUĞ ÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerBursa Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEVLÜT AKÇAPA
- Doğu Akdeniz'de enerji kaynakları keşfedilmesinin Kıbrıs meselesine etkileri ve Türkiye
The effects of the discovery of energy resources in the Eastern Mediterranean on the Cyprus issue and Turkey
RECEP AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYFER GENÇ YILMAZ
- Türkiye'nin enerji güvenliği politikası: Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğal gaz kaynaklarının önemi
Turkey's energy security policy: The importance of oil and natural gas resources in the Eastern Mediterranean
ARZU BİLİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EnerjiUfuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNER KOÇ AYTEKİN
- AK Parti döneminde Türkiye'nin Doğu Akdeniz enerji politikaları bağlamında Türkiye-Libya ilişkileri
Turkiye-Libya relations in the context of Turkey's East Mediterranean energy policies in the AK Party period
SEFA AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMİT ERSOY