Eski Anadolu coğrafyasında dağ kültü
Mountain cult in Ancient Anatolian geography
- Tez No: 777041
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUAMMER ULUTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kült, Dağ Kültü, Dağ-Tanrı, Eski Anadolu İnançları, Eski Anadolu Dağları, Cult, Mountain Cult, Mountain-God, Ancient Anatolian Beliefs, Ancient Anatolian Mountains
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Dağlar oldukça büyük kütleleri, heybetli görüntüleri, yaşam alanı olmaları, barınma, korunma ve avlanma olanağı sağlamaları gibi birçok hayati özellikleri nedeniyle ilk insandan günümüze önem arz etmiş, dünya mitolojilerinde kutsal olarak görülmüş ve kültleştirilmiş yeryüzü oluşumlarıdır. Dağlar neredeyse tüm inanışlarda farklı nedenlerle önemli yer işgal eden bir öge olmuştur. Zaman zaman tanrısal bir mekân, zaman zaman vahyin geldiği yer ve tanrılara götüren bir yol, zaman zaman da evrenin kozmik merkezi olarak algılanmıştır. Kendilerine verilen değer nedeniyle, ayinlerin yüksek dağ başlarında gerçekleştirilmesi ve insanların dağ başlarına gömülmesi normal kabul edilmiştir. Gizemli konumu, göğe doğru yüksekliği ile dikkatleri üzerine çeken dağların sahip olduğu bu özellik, onları tarihi çağların tamamında cazibeli kılmıştır. Eski Anadolu'nun coğrafi olarak özel bir konumu bulunmaktadır. Ayrıca aşılması güç ancak belirli noktalarından geçitler ile geçilebilen paralel doğrultuda uzanan dağlar silsilesine sahip olduğu da bilinmektedir. Anadolu'da yaşayan muhtelif toplumlar da diğer toplumlar gibi, dağlara çeşitli anlamlar yüklemişler ve zamanla bu dağların kült olmasını sağlamışlardır. Bu nedenle dağ kültü açısından Eski Anadolu coğrafyası oldukça zengin bir birikime sahiptir. Eski Çağ Anadolu coğrafyasında yaşanan tarihi olaylara ve inançsal davranışlara tanıklık yapan bu dağlar sayesinde bölgenin zengin bir kültür ve inanç birikimine sahip olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, dağ kültünün Eski Anadolu coğrafyasında yaşayan toplumların hayatındaki yerini, önemini ve işlevini incelemektir. Araştırma kapsamında Eski Çağ Anadolu kavimlerinin dağ ile olan ilişkileri inanç başta olmak üzere sosyal, tarihi ve kültürel boyutlarda çok yönlü olarak ele alınmış ve dağ kültü üzerine değerlendirmeler yapılarak ilgili alana katkı sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Mountains are earth formations that are seen as sacred and cult in world mythologies from the first human to the present day due to their huge masses, magnificent appearance, being a living space, and providing shelter, protection and hunting opportunities. Mountains have been an important element in almost all faiths for different reasons. Sometimes it was perceived as a divine place, a place of revelation, and sometimes as the cosmic center of the universe. Because of the value placed on them, it was considered normal to perform rituals on high mountain peaks and bury important people on mountain peaks. This feature of the mountains, which attract attention with their mysterious location and height towards the sky, made them attractive in all historical ages. Ancient Anatolia has a special geographical position. It is also known that it has a mountain range extending in parallel direction, which is difficult to overcome but can be passed through passes from certain points. Various societies living in Anatolia, like other societies, ascribed various meanings to the mountains and over time, they made these mountains become cults. For this reason, Ancient Anatolian geography has a very rich accumulation in terms of mountain cult. Thanks to these mountains, which witness the historical events and religious behaviors in the ancient Anatolian geography, it is evaluated that the region has a rich culture and belief accumulation. The aim of this study is to examine the place, importance and function of the mountain cult in the life of the societies living in the Ancient Anatolian geography. Within the scope of the research, the relations of the ancient Anatolian tribes with the mountain were handled in a multifaceted way in social, historical and cultural dimensions, especially in faith, and by making evaluations on the mountain cult, a contribution was made to the related field.
Benzer Tezler
- Kastamonu, Taşköprü, Alasökü köyü geleneksel konut mimarisi ve koruma sorunları
Traditional residential architecture and conservation problems of Alasökü village, Taşköprü, Kastamonu
İREM EDA DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN ERDEM
- Kaşkay Türklerinin tarihi
The History of Qashqai Turks
BABEK CAVANŞİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET TAŞAĞIL
- Eski Anadolu Türkçesinde çeviri yöntemi ile din dili öğretimi: Satır altı Kur'an tercümesi örneği (100b-150a)
Teaching religious language with translation method in Old Anatolian Turkish: An example of sublinear translation of the Qur'an (100b-150a)
SERTAÇ KIVRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ÖLKER
- Eski Anadolu toplumlarında tüberküloz olgusu
Tuberculosis phenomenon in Ancient Anatolian societies
ONUR KARAYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
AntropolojiKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CEM ERKMAN
- 15. YY.da yazılmış bir şiir mecmuası gramer-metin-dizin
A poetry manuscript from 15th century grammar-text-index
MUHARREM TEKNE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ