Avanıya tebatî dı zaravayên Kurdî de
Kürt dili lehçelerinde edilgen çatı
- Tez No: 777291
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Kürtçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Türkiye'de Yaşayan Diller Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Hint-Avrupa dil ailesinde yer alan Kürt dili, Hint Avrupa dil ailesinin bir alt ailesi olan İrani dil ailesinde yer almaktadır. Kürtçe İrani diller arasında da Kuzeybatı İrani dil ailesinde yer almaktadır. Kuzeybatı İrani dilleri üzerine yapılan çalışmaların İrani dil ailesinin diğer bir alt grubu olan Güneybatı İrani dilleri üzerine yapılan çalışmalara kıyasla daha az olduğu söylenebilir. Güneybatı İrani dil ailesinde yer alan Farsçanın İran, Tacikistan ve Afganistan'da resmi dil olması bu durumun nedeni olduğu ifade edilebilir. Ancak Kuzeybatı İrani dil ailesinde yer alan Kürtçe, Beluçça, Talişçe ve Gilekçe gibi diller üzerine ayrıntılı çalışmalar yapılmamıştır. Söz konusu bu diller genel olarak bir ülkenin resmi dili olmadığı için bu diller ile ilgili yapılan çalışmalar da daha az olmaktadır. Ancak Kürtçe (Sorani) bir süredir Irak'ta resmi dil olup eğitimde kullanılmaktadır. Bu durum da Kürtçe üzerine yapılan çalışmaların artmasını sağlamıştır. Kürt dili üzerine yapılan akademik çalışmalar gittikçe daha da spesifik konulara eğilmektedir. Bu çalışmada da spesifik bir konu olan edilgen çatının Kürtçenin lehçelerinde nasıl inşa edildiğine değinilmektedir. Çalışmada edilgen çatı konusu ele alınırken önce Kürtçenin lehçeleri üzerine yapılan sınıflandırmaların eksik yanları ifade edilip Kürtçenin lehçeleri ayrıntılı olarak sınıflandırılmıştır. Daha sonra dil bilimi literatüründe edilgen çatının nasıl ele alındığı belirtilip bu bağlamda Kürt dili gramer kitaplarında edilgen çatıya nasıl değinildiği ifade edilmiştir. Son olarak da Kürtçenin lehçelerinde edilgen çatının nasıl inşa edildiği belirtilip temel zamanlar için örnekler verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Kurdish language is a part of Indo-European language family, and within this large language family, it further falls into the subfamily of northwestern Iranian languages. As compared with southwestern Iranian languages, there are fewer studies on northwestern Iranian languages. This may be due to the fact that Persian language is classified within this family and it is the official language of the countries such as Iran, Tajikistan and Afghanistan. However, comprehensive studies have not been conducted on languages such as Kurdish, Baluchi, Talysh and Gilaki which are included in the northwestern branch of the family. This may have stemmed from the fact that overall these languages are not official languages of a country. Having said that, Kurdish (Sorani dialect thereof) has enjoyed an official language status in Iraq for some time now and it is used as a language of instruction. Therefore, this has paved the way for a greater number of studies on Kurdish. Scientific studies on Kurdish language get increasingly higher in number and more specific in subject matter. This study is also conducted on a specific grammatical subject across Kurdish dialects which is the passive voice. In this study, before diving into the subject of passive voice, we mention the shortcomings of the existing classifications of Kurdish dialects and provide a detailed classification thereof. Thereafter a general review is provided of how passive voice is studied in the linguistics literature, and in this framework, grammar books written in Kurdish have been studied to demonstrate how passive voice is analyzed and presented. Finally, we study how passive voice is constructed in Kurdish dialects one by one and provide examples of them in the main tenses used in these dialects.
Benzer Tezler
- Zazakide büküm hal eki
Obluque case in Zazaki
AMİNE BULAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2024
DilbilimMuş Alparslan ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SONGÜL GÜNDOĞDU YÜCEL
- Avahîya derûnî ya karekter di romana Diwahemîn Henarî Dunya yê Bextiyar Elî de
Behtiyar Eli'nin Dünyada Nar Son adlı romanında karakterlerin psikolojik tahlili
REBAND ISMAEL AHMED
Yüksek Lisans
Kürtçe
2017
DilbilimYüzüncü Yıl ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT DÜNDAR