Geri Dön

İbn Hişâm'a göre hazf

Hazf according to Ibn Hisham

  1. Tez No: 778089
  2. Yazar: AHMET HALİL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHSİN YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

En az çaba yasası ve dilde ekonomiklik ilkesi gereği tüm dillerde hazif/eksilti olgusu sıkça görülmektedir. Klasik Arapça sözlüklerde“kesme, çıkarma, düzeltme ve düşürme”vb. anlamlara gelen hazif, terim olarak bir sözcüğün, bir söz öbeğinin ya da bir cümlenin çeşitli gerekçelerle düşürülmesidir. Bir başka deyişle hazif, metinde yer alan harf, kelime ve cümle gibi bir dil biriminin çeşitli nedenlerle düşürülmesidir. Bu terimin izmâr ve icâz ile de yakın bir anlam ilişkisi söz konusudur. Hazfin Arap dilindeki önemi ve yeri nedeniyle geçmişte ve günümüzde Arap dil âlimleri bu konuya büyük önem vermişler ve eserlerinde yer ayırmışlardır. Hazif konusuna büyük ilgi gösteren âlimlerden biri de“İbn Hişâm el-Ensârî”dir. Bu konuyu farklı eserlerinde dağınık bir şekilde ele alırken,“Muğni'l-Lebîb”eserinde de özellikle bu dil olgusuna dair özel bir bölüm ayırmış ve meseleyi Kur'ân âyetleri, şiir ve Arapların sözleriyle istişhâd ederek geniş bir şekilde ele almıştır. İbn Hişâm, hazif meselesinin şartlarını, kurallarını ve türlerini anlatan en bariz dil alimidir. Ona göre nahivcinin göz önünde bulundurması gereken hazif, nahiv kurallarının gerektirdiği bir meseledir. Mübtedasız bir haber veya habersiz bir mübteda, cezasız bir şart veya şartsız bir ceza, ma'tûf aleyhsiz bir ma'tûf ya da 'âmilsiz bir mâ'mül'ün bulunması düşünülemez.

Özet (Çeviri)

Due to the law of least effort and the principle of economy in language, the phenomenon of hazif/subtraction is frequently seen in all languages. In classical Arabic dictionaries, hazif, which means“cut, subtract, correct and drop”, etc., is the dropping of a word, a phrase or a sentence for various reasons. In other words, hazif is the reduction of a language unit such as letters, words and sentences in the text for various reasons. This term has a close semantic relationship with izmâr and ijaz. Due to the importance and place of Hazif in the Arabic language, Arabic language scholars in the past and present have attached great importance to this subject and reserved a place in their works. One of the scholars who showed great interest in the subject of hazif was“Ibn Hisham al-Ansârî”. While dealing with this issue in a scattered way in his different works, he wrote a special chapter on this language phenomenon in his“Muğni'l-Lebîb”and dealt with the issue extensively by consulting the verses of the Qur'an, poetry and the words of the Arabs. Ibn Hisham is the most obvious linguistic scholar who describes the conditions, rules and types of the question of hazf. According to him, the hazf that the nahivist should consider is a matter required by the nahiv rules. A“khabar”“without mubtada”or“without khabar”a“mubtada”, condition,“without jaza”or a unconditional“jaza”, a“matuf”without“matuf alayh”a“mamul”without“amil”is unthinkable.

Benzer Tezler

  1. İbn Hişâm'a göre cümle i'râbı

    According to Ibn Hişam sentence i'rab

    CANAN KAÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dilbilimİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NECLA YASDIMAN DEMİRDÖVEN

  2. İbn hişâm'ın es-sîretü'n-nebeviyye'sinde sahâbe bilgisi

    Ashab's knowledge in es-sîretü'n-nebeviyye by ibn hişâm

    İBRAHİM SAİNKAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyografiSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. ABDULLAH AYDINLI

  3. Murâdî'nin el-Cena'd-dânî eseri ile İbni Hişâm'ın Muğni'l-Lebîb eseri'nin karşılaştırılması

    The comparing between al-Jana al-dânî fi Huruf al-Ma'ani that belong to al-Murâdî and Moughni al-Labib that belong to Ibn Hisham

    MEHMET ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ÖZLİ

  4. İbn Hişâm'ın Es-Sire'sinde Esbab-ı Nüzul ile ilgili bilgilerin tespiti ve değerlendirilmesi

    Determination and evaluation of information related to Asbab Al-Nuzul in Ibn Hisham's Al-Seerah

    RUKİYE ERDİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER DUMLU

  5. İbn İshâk ve İbn Hişâm'ın sîrelerinin muhtevâ açısından mukâyesesi

    The comparison of Ibn İshaq and Ibn Hisam's sîre'es in terms of content

    RAMAZAN AKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RIZA SAVAŞ