Form and meaning of the neolithic round structures in the Near East and Europe
Yakın Doğu ve Avrupa'daki neolitik yuvarlak yapıların biçimi ve anlamı
- Tez No: 778166
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UZAY PEKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Mimarlık, Archeology, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Benzer kanıtlar üzerinde çalışan mimarlık tarihi ve arkeoloji, pek çok ortak yönü olan iki alandır. Bu tez, Yakın Doğu ve Avrupa Neolitik yuvarlak yapılarının analizi ile bu ortak noktayı daha derin bir şekilde araştırmaktadır. Yayılmacı ve öyküleyici yaklaşımlardan kaçınılarak, Yakın Doğu ve Avrupa'daki Neolitik yuvarlak yapılar arasında süreklilik veya bağlantı kurma amacı güdülmemiştir. Bunun yerine, Umberto Eco'nun mimari semiyotik kuramına dayalı bir okumayla, binaların ve anıtların biçim, strüktür, mekânsal düzenlemeler ve sembolizm ilişkilerine odaklanır. Neolitik yuvarlak formun arkasında sembolik bir anlam olup olmadığını incelemek için, Jerf el-Ahmar gibi, yeraltı dairesel ve yer üstü dikdörtgen yapılarının bir arada bulunduğu Çanak Çömleksiz Neolitik yerleşimler incelenmiştir. Ayrıca, Göbekli Tepe ve Aşıklı Höyük gibi Neolitik yerleşim yerlerinde dairesel yapıların dikdörtgen yapılardan daha önce inşa edildiği düşünüldüğünde, dikdörtgen forma geçişin, Neolitik toplumların inşa etme becerilerinin geliştirilmesini içeren bir süreci mi zorunlu kılıp kılmadığı tartışılmıştır. Tartışmayı bir ileri seviyeye taşımak ve gelecekteki araştırmalar için dairesel Neolitik yapılarla ilgili kapsamlı bir yayın oluşturmak adına, aynı zamanda dairesel Avrupa Neolitik anıtlarını da incelenmiştir: mezar-türbeler ve çevirmeler. Birlikte ele alındığında, çalışma, Yakın Doğu'da iki yapı türünün bir arada var olduğu durumlarda yuvarlak form seçiminin faillik temelli bir tercih olarak kabul edilebileceğini, öte yandan bu formların art arda geliştiği yerlerde ekolojik parametreler ve doğa yasalarının, yani yapının, bir sonucu olduğu savunmaktadır. Avrupa anıtları incelendiğinde ise, yuvarlak formun genellikle sembolik bir tercih olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Working on similar evidence, architectural history and archaeology are two fields that have much in common. This thesis analyses Near Eastern and European Neolithic round structures to explore further this commonality. Avoiding the diffusionist and narrativist approaches, the study does not pursue establishing continuity or connection between the Neolithic round structures in the Near East and Europe. Instead, it focuses on the form, structure, spatial arrangements, and symbolism relationships of the buildings and monuments through a reading based on the architectural semiotic theory of Umberto Eco. To examine whether there was a symbolic manifestation behind the Neolithic round form, Pre-Pottery Neolithic settlements where subterranean circular and above-ground rectangular structures coexisted together like Jerf el-Ahmar are studied. Furthermore, considering that circular subterranean structures were built before rectangular above-ground buildings in Neolithic settlements such as Göbekli Tepe and Aşıklı Höyük, it has been discussed whether the shift to rectangular form necessitated a process that included the development of Neolithic societies' construction skills. To advance the argument and to provide an extensive publication concerning circular Neolithic structures for future research, the thesis also examines the circular European Neolithic monuments: tomb-shrines and enclosures. Taken together, the study asserts that the choice of round form in the Near East can be considered as an agency-based preference where two forms coexisted together, whereas it was an outcome of ecological parameters and natural laws, i.e. structure, when they evolved in succession within different periods. Regarding European monuments, the round form was usually a symbolic choice.
Benzer Tezler
- Anadolu'da insan topluluklarının hareketleri, kültürel etkileşimi ve mekansal etkileri: Tarihsel bir okuma
The movement of human communities, cultural interaction and spatial impact in Anatolia: A reading through history
ATİLLA ŞAHLANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Geçmişten Barok'a taş heykel sanatı
The Art of stone sculpture from the past to the Baroque
FUNDA GÜLAY GÜNAYDIN
- Klasik Dönem Ege dünyasında serpens (yılan) figürü
The figure of serpens (snake) in the Aegean world at Classical Period
ÖZKAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KALKAN
- Ana tanrıça kültünün sembolik ifadelerle günümüz heykel sanatına yansımaları
Reflections of the cult of mother goddess into today's art of sculpture through symbolic expressions
TENNUR GÜLSÜM BARIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. NEVİN AYDUSLU
- Mardin Müzesi'nde bulunan Assur dönemine ait bir grup silindir mühür
A group of cylinder seals from the Assyrian period found in the Mardin Museum
MERVE ERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiBatman ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA KAÇMAZ LEVENT