Türkiye ile sinosfer ülkelerinin yazı devrimi üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative study on writing reforms of Turkey and sinosphere countries
- Tez No: 782580
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA BİNNUR ERDAĞI DOĞUER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Yazı, dili kaydetmek için icat edilmiştir. Eski zamanlarda yazma çok az insanın bildiği bir beceriydi.“Millî yazı”, bir topluluktaki herkes tarafından anlaşılmaz, sadece eğitimli kimseler tarafından yazılabilmiştir. Yazının mükemmel olmaması büyük bir sorun değildir. Ulus-devletlerin kurulmasından sonra, millî dil politikası doğrultusunda ve ulusun inşası ışığında yazı sorunları önem kazanmıştır. Bir ülkede yazı reformunun uygulanması sürecini etkileyen iç ve dış faktörler vardır. Bu faktörlerden aydınların girişimleri, liderlerin etkisi ve toplumsal ortam ile diğer ulusların ve sömürgeciliğin etkisi önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, Türkiye ile Sinosfer ülkelerinin Yazı devrimlerinin karşılaştırılmasına dayanmaktadır. Sinosfer ülkeleri; Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti, Japonya, Kore ve Vietnam gibi yazı sistemi olarak Çince karakterleri kullanan ülkeleri içerir. Hâlihazırda Sinosfer ülkelerinin kullandığı yazı sistemlerine bakıldığında, Çin Halk Cumhuriyeti'nde basitleştirilmiş Çince karakterler kullanılmakta olup, Tayvan'da tarih boyunca kesintisiz olarak geleneksel Çince karakterler kullanılmış ve kullanımı hâlâ sürdürülmektedir. Japonya'da Japon millî yazı sistemi (katakana, hiragana) ile kanji adı verilen Çince karakterler birlikte kullanılmaktadır. Kore, hanja adı verilen Çince karakterleri kaldırmamış olsa da bu karakterlerin günlük hayatta kullanımı çok azdır. Sinosfer ülkelerinden, Türkiye ile benzer şekilde tamamen Latin alfabesine geçiş yapan tek ülke Vietnam'dır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve Sinosfer ülkelerinde gerçekleştirilen yazı devriminin benzerlik ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Bu çalışma, sekiz bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde yazı sistemi ve yazı ile kültür arasındaki ilişki tartışılacaktır. İkinci bölümde, Çince karakterlerin oluşturulma ilkeleri, Çin yazısının niteliği, Çince karakterlerin sayısı ve statüsü ele alınacaktır. Üçüncü ve dördüncü bölümde, Türklerin ve Sinosfer ülkelerinin tarih boyunca kullandığı yazılar incelenecektir. Beşinci bölümde, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminden 1928 senesine kadar Türk Harf Devrimine yönelik çalışmalar ele alınacaktır. Altıncı bölümde, ana dili Çince olmayan Japonya, Kore ve Vietnam'ın; yedinci bölümde ise Çin'in, yakın geçmişteki yazı reformları incelenecektir. Sekizinci bölümde de kapsamlı bir karşılaştırma yapılacaktır.
Özet (Çeviri)
Writing was invented to record language. In ancient times, writing was a skill few people knew.“National writing”is incomprehensible to everyone in a community, only the educated elite could write it. It was not a trouble if the writing was not perfect. After the establishment of nation-states, writing problems gained importance in line with the national language policy and in the light of nation-building. There are internal and external factors that affect the process of implementing the writing reform in a country. Among these factors, the initiatives of intellectuals, the influence of leaders and the social environment, and the influence of other nations and colonialism play an important role. This study is based on the comparison of the writing reforms of Turkey and the Sinosphere countries. The Sinosphere consists of nations that have historically used Chinese characters as their writing system, such as Taiwan, the People's Republic of China, Japan, Korea, and Vietnam. A comparison of the writing systems currently employed in the countries of the Sinosphere reveals that the People's Republic of China employs simplified Chinese characters while Taiwan continues to use traditional Chinese characters. The Japanese use both their native writing system, which consists of katakana and hiragana, and kanji, which are Chinese characters used in Japanese script. Although Hanja (Chinese characters used to write Korean) has not been fully abandoned in Korea, it is rarely utilized in everyday life. Vietnam is the only country among the sinosphere countries that has completely switched to the Latin alphabet, similar to Turkey. This study aims to reveal the similarities and differences of the writing revolution realized in Turkey and the Sinosphere countries. This thesis is divided into eight chapters. In the first part, the writing system and the relationship between writing and culture will be discussed. In the second part, the principles of the formation of Chinese characters, the nature of Chinese writing, the number and status of Chinese characters will be discussed. In the third and fourth chapters, the writings used by the Turks and the Sinosphere countries throughout history will be examined. In the fifth chapter, the Turkish Alphabet Reform from the last period of the Ottoman Empire to 1928 will be discussed. In the sixth chapter, the recent writing reforms of Japan, Korea and Vietnam, whose native language is not Chinese, and in the seventh chapter, China will be examined. A comprehensive comparison will also be made in the eighth chapter.
Benzer Tezler
- Türkiye ile Finlandiya'nın imalat sanayiinde iş sağlığı ve güvenliği bakımından mukayesesi ve elmeri ile isg-YSD yöntemlerinin bir uygulaması
Comparison of turkey and finland in terms of occupational health and safety in manufacturing industry and an application of elmeri and OHs-MRS methods
AYŞE ONGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk SağlığıYıldırım Beyazıt Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL BİLEN
- Avrupalılaşmanın Türkiye – Avrupa Birliği ilişkilerine dini kimlik bağlamında etkisi
The impact of Europeanization on Turkey–European Union relations in the context of religious identity
TOLGA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NERGİZ ÖZKURAL KÖROĞLU
- Türkiye ile Rusya ilişkilerinin işbirliği ve çatışma perspektifinden incelenmesi (1990-2023)
Investigation of Türkiye and Russia relations from the perspective of cooperation and conflict (1990-2023)
MARAL MOMİNOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAfyon Kocatepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA FİŞNE
- Türkiye-Mısır ticari ilişkileri
Turkey-Egypt trade relations
NEVAL BAYAZIT
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Coğrafyası Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KAYALI
- Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliğinin muhtemel ticari etkileri
The probably trade effects of membership Turkey?s to the European Union
SEMA UTKULU