Yeni nesil perovskit güneş hücreleri için boşluk aktarım moleküllerin tasarımı ve uygulamaları
Design and application of hole transfer materials for new generation perovskite solar cells
- Tez No: 782679
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVİM SAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizikokimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Donör-akseptör-donör (D-A-D) tipi küçük organik moleküller kolay sentezlenmeleri ve elektronik enerji seviyelerinin (HOMO-LUMO) kolay ayarlanabilir olması gibi özelliklerinden dolayı perovskit güneş hücrelerinde arayüzey veya boşluk taşıyıcı tabaka olarak kullanılmaktadırlar. Tez kapsamında dört farklı D-A-D tipi küçük organik molekül (BTBT, QC-TPA, QC-TPAOMe ve QC-HBT) sentezi gerçekleştirilerek yapısal, termal, optik, elektrokimyasal karakterizasyonları ve teorik (DFT) hesaplamaları 1H-NMR, 13C-NMR, DSC, TGA, UV-Vis ve CV teknikleriyle gerçekleştirildi. Sentezlenen ve karakterizasyonu gerçekleştirilen organik moleküllerin uygulamaları ters çevrilmiş perovskit güneş hücrelerinde arayüzey ve boşluk taşıyıcı tabaka olarak cihaz uygulamaları başarılı bir şekilde gerçekleştirildi. BTBT molekülü ITO/BTBT/PEDOT:PSS/CH3NH3PbI3-xClx/PCBM/Al cihaz yapısında arayüzey malzemesi olarak kullanılarak cihaz güç dönüşüm verimini %9,65 değerinden %11,6 değerine geliştirilmiştir. QC-TPA ve QC-TPAOMe organik küçük moleküller ise ITO/NiOx/QC-TPA veya QC-TPAOMe/CH3NH3PbI3/PCBM/BCP/Ag cihaz yapısında NiOx/perovskit arayüzeyinde kullanılmıştır. Arayüzey olarak organik moleküllerin kullanılmasıyla elde edilen cihazlarda Jsc ve FF değerleri geliştiği ayrıca elde edilen cihazların güç dönüşüm verimi referans cihaz olan NiOx ve QC-TPA, QC-TPAOMe cihazları için sırasıyla %10,03; %14,46 ve %13,21 olarak kaydedildi. Perovskit güneş hücrelerinin yüzey morfolojileri SEM analizleri ile boşluk taşıyıcı tabakaların ise AFM analizleri ile incelendi. Her iki çalışmada da perovskit güneş hücrelerin üretim süreçleri metal kontağın termal olarak buharlaştırılması hariç glovebox dışında yüksek bağıl nemli ortamda gerçekleştirildi. Son aşamada QC-HBT molekülü kurşun içermeyen (kalay-temelli) perovksit yapısında boşluk taşıyıcı tabaka olarak uygulaması yapıldı. ITO/QC-HBT/FA0.94Cs0.01EDA0.05SnI3/C60/BCP/Ag cihaz yapısında elde edilen cihazların fotovoltaik karakterizasyonları gerçekleştirildi.
Özet (Çeviri)
Donor-acceptor-donor (D-A-D) type small organic molecules are used as an interface or hole transport layer in perovskite solar cells due to their easy synthesis and tunable of electronic energy levels (HOMO-LUMO). In this thesis, four novel D-A-D type small organic molecules (BTBT, QC-TPA, QC-TPMOMe, and QC-HBT) were synthesized. Then their structural, thermal, optical, and electrochemical characterization and theoretical (DFT) calculations were performed by 1H-NMR, 13C-NMR, DSC, TGA, UV-Vis, and CV techniques. Device application of synthesized and characterized organic molecules were successfully employed as an interface and hole transport layers in inverted perovskite solar cells. The BTBT molecule was used as the interface material in the ITO/BTBT/PEDOT:PSS/CH3NH3PbI3-xClx/PCBM/Al device configuration and the device power conversion efficiency was improved from 9.65% to 11.6%. QC-TPA and QC-TPAOMe organic small molecules were performed in the device configuration of ITO/NiOx/QC-TPA or QC-TPAOMe/CH3NH3PbI3/PCBM/BCP/Ag in the NiOx/perovskite interface. Modification as an interlayer of organic molecules improved Jsc and FF values, and the power conversion efficiency of the devices boosted from 10.03% to 14.46% and 13.21% with NiOx, QC-TPA, and QC-TPAOMe, respectively. The surface morphologies of the perovskite layers were analyzed by SEM analysis, and the hole transport layers were analyzed by AFM technique. In both studies, the fabrication of perovskite solar cells were carried out in a high relative humidity environment outside the glovebox, except for the thermal evaporation of metal contacts. In the last step, the QC-HBT small organic molecule was applied as a hole transport layer in lead-free (tin-based) perovskite solar cells. Photovoltaic characterization of the devices (ITO/QC-HBT/ FA0.94Cs0.01EDA0.05SnI3/C60/BCP/Ag) were performed.
Benzer Tezler
- Yeni nesil perovskit güneş hücrelerinde iskelet yapıların desenlenmesi
Patterning of scaffold structures on new generation perovskite solar cells
KORAY KARA
Doktora
Türkçe
2018
Fizik ve Fizik MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT KUŞ
- Perovskit güneş hücreleri için boşluk taşıyıcı malzemelerin sentez ve karakterizasyonu
Synthesis and characterization of hole transporti̇ng materials for perovskit solar cells
BÜŞRA ÇUHADAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER KALKAN BURAT
- Novel hole transport, large ammonium cation and dopant materials for realization of high-performance perovskite solar cells
Yüksek performanslı perovskit güneş hücreleri için özgün boşluk taşıma, büyük amonyum katyonu ve katkı malzemeleri
ESRA BAĞ ÇELİK
Doktora
İngilizce
2023
Polimer Bilim ve TeknolojisiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRULLAH GÖRKEM GÜNBAŞ
DOÇ. DR. SELÇUK YERCİ
- Yeni nesil perovskit güneş hücrelerin modellenmesi ve simülasyonu
Modeling and simulation of new generation perovskite solar cell
AHMED A.M. ALSHAER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Metalurji MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İNANÇ
- Perovskit güneş hücresi için p-tipi konjuge polimer sentezi ve uygulaması
Synthesis and its application of p-type conjuge polymer for perovskite solar cell
NEFİSE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Enerjiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiNanobilim ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CAN