Ahlaki karar alma sürecinde rasyonel, duygusal ve normatif faktörler: Satış profesyonelleri üzerinde bir araştırma
Rational, emotional and normative factors in the ethical decision-making process: An investigation on sales professionals
- Tez No: 782996
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞUAYIP ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Öngörülen Duygular, Ahlaki Karar Alma, Teleolojik Değerlendirme, Deontolojik Değerlendirme, Satış Ahlakı, Anticipated Emotions, Ethical Decision-Making, Teleological Evaluation, Deontological Evaluation, Sales Ethics
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Hem topluma karşı ahlaki sorumlulukların yerine getirilmesinde hem de işletmenin pazarlama başarısında profesyonellerin ahlaki davranışlarının önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu anlamda, müşterilerle etkileşimde işletmeyi temsil eden satış profesyonellerinin işle ilgili ahlaki davranışlarını arttırmak büyük önem arz etmektedir. Karar alma literatüründeki gelişmelerle birlikte duyguların karar almada sanıldığından daha önemli olduğunun anlaşılması, ahlaki kararlarda da duyguların önemli bir belirleyici olduğunu düşündürmektedir. Bununla beraber, ahlaki karar almadaki rasyonellik-normatiflik çatışmasında duyguların rolü tartışmalıdır. Bu araştırmada, satış profesyonellerinin ahlaki kararlarına pozitif ve negatif duygular olarak sınıflandırılan, öngörülen duyguların nasıl ve ne ölçüde etki ettiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Dahası, bu ilişkide deontoloji ve teleolojinin rolü sorgulanmıştır. Araştırmada deneysel bir tasarım benimseniştir. Bu anlamda, 2*2 faktöriyel tasarıma sahip senaryolar oluşturulmuştur. Türkiye genelinde 303 satış profesyonelinden çevrimiçi veriler toplanmıştır. Saptanan bulgulara göre, öngörülen duyguların ahlaki karar almayı çoğu durumda güçlendirici, bazı durumlarda ise zayıflatıcı rolü olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, deontolojinin öngörülen duygular ile ahlaki karar alma ilişkisini önemli ölçüde etkilediği ve bu ilişkide güçlü kısmi aracılık etkisi olduğu görülmüştür. Teleolojinin ise bu ilişkide doğrudan etkisi olmayıp, zayıf kısmi aracılık ve moderatör (düzenleyici) etkileri olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Ethical behaviors of professionals have a critical role both in fulfilling moral responsibilities to society and for the marketing success of the business. In this regard, increasing the ethical behaviors of sales professionals who represent the business in interaction with customers is of great importance. The developments in the decision-making literature that reveal the underestimated importance of emotions in decision-making make us believe that emotions are essential determinants in moral decisions. Moreover, the role of emotions in the rationalitynormativity trade-off is undetermined. This study aims to determine how and to what extent anticipated emotions, classified as positive and negative emotions, affect the ethical decisionmaking of sales professionals. Further, the role of deontology and teleology in this relationship has also been inquired. In this research, an experimental design was adopted. Hence, scenarios with a 2*2 factorial design were created. Online data were collected from 303 sales professionals across Turkiye. Findings revealed that the anticipated emotions have strengthened the ethical decision-making of sales professionals in most cases and weakened it in some cases only. Moreover, deontology affected the relationship between anticipated emotions and ethical decision-making significantly and had a strong partial mediating role in this relationship. However, teleology did not significantly affect the anticipated emotions and ethical decision-making relationship but had weak partial mediating and moderating roles in this relationship.
Benzer Tezler
- Norm ihlali, tüketim suçluluğu ve haz ilişkilerinin incelenmesi: Mersin ili örneği
An examination of the relationship between norm violation, consumer guilt and pleasure: The case of Mersin province
LİNA ÖZTÜRK
- Davranışsal iktisat bağlamında sosyal medyanın satın almadavranışı üzerinde etkisinin incelenmesi: Hofstede'nin kültür boyutlarının düzenleyici rolü
An examination of the effect of social media on purchasingbehavior in the context of behavioral economy: The moderator role of the Hofstede's cultural dimension
SHAHRIYAR NOVRUZOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE HANDAN GÜLERYÜZ
- Tüketici davranışı nörolojisi: Nöroekonomi-EEG yöntemi ile nöromarketing uygulaması
The neurology of consumer behavior: Neuroeconomics- a neuromarketing application with EEG method
FATMA NUR YORGANCILAR
- Sosyal hizmet uzmanlarının etik değerlendirme ve karar alma süreçleri üzerine fenomenolojik bir inceleme
A phenomenological examination on ethical assessment and decision making processes of social workers
DERYA BAYRI MENGİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sosyal HizmetlerKocaeli ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ACAR
- Yerel yönetişim: Yerel gündem 21 sürecinde Çankaya Belediyesi
Local governance: Municipality of Çankaya during the local agenda 21
ELİF HANCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Kamu YönetimiKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
YRD. DOÇ. DR. AHMET NOHUTÇU