Gelişimsel dil bozukluğu riski olan ve normal gelişim gösteren çocukların ebeveyn etkileşimlerinin dil gelişimleriyle ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between parent interactions and language developments of children at risk of developmental language disorder and developing normally
- Tez No: 783287
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT GÜNDÜZ, PROF. DR. YUSUF KEMAL KEMALOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji Konuşma ve Ses Bozuklukları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Gelişimsel dil bozukluğu herhangi bir nedene bağlı olmadan gelişen dil güçlüklerini ifade etmektedir. Modern teoriler, bozukluğun, genetik, bilişsel ve çevresel sebeplerin birlikte etkisinden söz etmektedir. Bu araştırma çerçevesinde, gelişimsel dil bozukluğu riski (rGDB) olan çocukların anneleri ile etkileşimsel davranışları incelenmiş ve bu etkileşimin, çocukların dil becerileri ve etkileşimdeki davranışları üzerindeki etkileri ortaya koymak amaçlanmıştır. Ayrıca rGDB olan çocukların ve tipik gelişim gösteren çocukların annelerinin etkileşimdeki davranışlarının, kullandıkları dil stratejilerinin, dil girdilerinin; rGDB olan ve tipik gelişim gösteren çocukların etkileşimdeki davranışlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında çalışmanın örneklemi, 3-6 yaş aralığında rGDB olan 20 (4 K, 16 E) çocuk, yaş ve cinsiyet eşlemeli tipik gelişim gösteren 20 (4 K, 16 E) çocuk ve çocukların annelerinden oluşmaktadır. Dil değerlendirme aracı olarak formal ve informal olmak üzere iki tür araç kullanılmıştır. Formal dil değerlendirmesi, Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi (TEDİL) ve Türkçe İletişim Gelişimi Envanteri (TİGE) ile, informal dil değerlendirmesi ise Türkçe SALT programında çocukların dil girdileri transktript edilerek Ortalama Sözce Uzunluğu (OSU) ve Farklı Sözcük Sayısı (FSÖZS) değerlerinin hesaplanmasıyla yapılmıştır. Annelerin dil girdileri de Türkçe SALT programı ile transkript edilmiştir. Anne – çocuk etkileşimi için ise kaydedilen videolar üzerinden hem anne hem çocuk etkileşimdeki davranışlarına yönelik puanlanarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, rGDB olan çocukların annelerinin istatiksel olarak anlamlı daha kısa ortalama sözce uzunluğuna sahip olduğuna, daha az açıklama cümlesi kullandığına, daha az taklit etme ve genişletme stratejilerini kullandığına, etkileşim hızının çocuğuyla daha uyumsuz olduğuna yönelik bulgular elde edilmiştir. Annelerin etkileşimdeki davranışları ve dil stratejileri ile çocukların dil becerileri ve etkileşimsel davranışları arasında ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Developmental language disorder refers to language difficulties that develop without any reason. Modern theories mention the combined effect of the disorder, genetic, cognitive, and environmental causes. In this study, it was aimed to reveal the effects of the interaction of children with risk of developmental language disorder (rDLD) with their mothers on childrens language skills and behavior in interaction. Additionally it was aimed to compare the interactional behaviors of mothers and children in both groups. 20 (4 F, 16 M) children at risk of developmental language disorder between the ages of 3-6, 20 (4 F, 16 M) children with age- and sex-matched typical development and their mothers participated in the study. Language assessment of children was made with Turkish version of TELD-3, Turkish version of MB-CDI and by transcribing the language inputs of the children in the Turkish version of SALT program and calculating Mean Lenght of Utterance (MLU) and Number of Different Words (NDW) values. The language inputs of the mothers were also transcribed with the Turkish version of SALT program. Mother-child interaction was evaluated by scoring both mother and child's interactional behaviors through the recorded videos. As a result of the research, it was found that the mothers of children with rDLD had a statistically significant shorter MLU, used fewer explanatory talk, used less imitation and expansion strategies, and the interaction pace was more inconsistent with their child. A correlation was found between mothers' interactional behaviors and children's language skills and interactional behaviors.
Benzer Tezler
- Gelişimsel dil bozukluğu riski olan çocukların sosyal-duygusal ve dil gelişimleri arasındaki ilişkinin normal dil gelişimi gösteren akranları ile karşılaştırılması
Comparison of the relationship social-emotional and language development in children at risk of developmental language disorder to peers with normal language development
MERVE DİLBAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA ÖZCEBE
- Bebeklik döneminde otizm spektrum bozukluğu riskini belirlemeye yönelik video tabanlı bir değerlendirme
A video-based evaluation to determine the risk of autism spectrum disorder in infancy
ONUR DORUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstanbul Atlas ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET NURİ ELGÖRMÜŞ
- CNTNAP2 ve SETBP1 varyantlarının gelişimsel dil bozukluğuna olası etkisinin araştırılması
Investigation of the potential impact of CNTNAP2 and SETBP1 variants on developmental language disorder
BETÜL TURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
GenetikNecmettin Erbakan ÜniversitesiTıbbi Genetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE GÖKTAŞ
PROF. DR. AYŞE GÜL ZAMANİ
- Primer konuşma ve dil gecikmesi ile anne bebek bağlanması arasındaki ilişki
Relationship between mother and infant attachment and primary speech and language delay.
SELDA KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiPediatrik Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE GÜLBİN GÖKÇAY
PROF. DR. PERRAN BORAN
- İzole konuşma gecikmesi saptanan 24-72 ay arasındaki çocuklarda genetik nedenlerin incelenmesi
Examination of genetic causes in children aged 24-72 months with isolated speech delay
AYSEL HAJIYEVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF NURSEL ÖZMERT