Meyve suyu sanayisi atıklarından elde edilen kompostun sebze tarımında kullanım olanaklarının belirlenmesi
Determination of usage opportunities of compost from fruit juice industry waste in vegetable agriculture
- Tez No: 783845
- Danışmanlar: PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sürdürülebilir Tarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bitkisel üretimde yenilenebilir ve yerel kaynakların önemi her geçen gün daha da artmaktadır. Bu materyaller arasında meyve suyu ve salça fabrikası atıklarından elde edilen kompost önemli role sahiptir. Bu çalışmada, organik atıklardan elde edilen kompostların tarla koşullarında domates yetiştiriciliğinde, topraksız tarımda domates ve hıyar yetiştiriciliğinde ve domates, biber, hıyar ve marulda fide yetiştirme ortamı olarak kullanım olanakları araştırılmıştır. Çalışmada, Tokat'ta meyve suyu ve salça fabrikalarının atıklarından elde edilen elma, üzüm ve domates kompostları 3 farklı çalışmada denenmiştir. Birinci denemede, kompost materyalleri farklı kombinasyonlar halinde ve ayrıca kimyasal gübre ile birlikte tarla koşullarında domates yetiştiriciliğinde ahır gübresi ile karşılaştırmalı olarak denenmiştir. Kompost materyalleri ve ahır gübresi dikim öncesi 10 ve 20 ton/ha dozlarında toprağa karıştırılmıştır. İkinci denemede, domates, elma ve üzüm posalarından elde edilen kompostlar saf ve birbirleri ile karıştırılarak perlit ilave edilmiş (2 kompost:1 perlit) domates ve hıyar yetiştiriciliğinde topraksız yetiştirme ortamı olarak denenmiştir. Kontrol ortamı olarak kokopit + perlit (2:1) karışımı kullanılmıştır. Üçüncü denemede, kompost materyalleri perlitle karıştırılarak (2:1), domates, biber, hıyar ve marul fidelerinin yetiştiriciliğinde denenmiştir. Kontrol ortamı olarak torf + perlit (2:1) karışımı kullanılmıştır. Tarla koşullarında kompost ve ahır gübresi kullanılması toprağın fiziksel ve kimyasal yapısında iyileşme sağlamıştır. Deneme sonunda toprak organik madde miktarı kontrol parsellerinde % 2.27, ahır gübresi uygulanan parsellerde % 3.13 ve kompost uygulanan parsellerde % 3.26 olmuştur. Tarla denemesinde domateste pazarlanabilir verim kontrol parsellerinde 40.87 ton/ha, NPK uygulamasında 60.27 ton/ha, en iyi kompost uygulamasında 90.30 ton/ha olmuştur. Kompost kullanılması domatesten sonra ikinci ürün ıspanakta önemli düzeyde biyokütle artışı sağlamıştır. Topraksız ortamda kompost kullanımı pazarlanabilir verimde kontrol parsellerine göre önemli düzeyde artış sağlamış, domates verimi 205.10 ton/ha'dan 286.59 ton/ha'a, hıyar verimi 215.91 ton/ha'dan 344.96 ton/ha'a yükselmiştir. Domates, biber, hıyar ve marul fidelerinin yetiştirilmesinde kompost ortamları torfa eşdeğer düzeyde etkili sonuçlar vermiştir. Sonuç olarak, tarla koşullarında domates yetiştiriciliğinde, topraksız tarımda domates ve hıyar yetiştiriciliğinde ve domates, biber, hıyar ve marulda fide yetiştiriciliğinde domates, elma ve üzüm posalarından elde edilen kompost materyalleri başarıyla kullanılmış ve kontrol uygulamalarına benzer veya daha üstün sonuçlar elde edilmiştir. Yenilenebilir, çevre dostu, dışa bağımlılığı olmayan ve ekonomikliği dikkate alındığında ülkemizde bol miktarda bulunan organik atıklardan elde edilecek kompost materyallerinin tarla koşullarında, topraksız tarımda ve fide yetiştiriciliğinde kullanılmasına gecikmeden başlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
The importance of renewable and local resources in plant production is increasing day by day. Among these materials, compost obtained from fruit juice and tomato paste industry wastes has an important role. In this study, the effect of compost obtained from organic wastes on tomato cultivation in field conditions, tomato and cucumber cultivation in soilless agriculture and as seedling growing medium for tomato, pepper, cucumber and lettuce were investigated. In the study, apple, grape and tomato composts obtained from the wastes of fruit juice and tomato paste industries in Tokat were tested in 3 different studies. In the first trial, compost materials were tested in different combinations and also in combination with chemical fertilizers in field conditions for tomato cultivation in comparison with farmyard manure. Compost materials and farmyard manure were mixed into the soil at doses of 10 and 20 tons/ha before planting. In the second experiment, composts were used pure and mixed with each other adding perlite (2 compost: 1 perlite) as a soilless growing medium in tomato and cucumber cultivation. A mixture of cocopeat+perlite (2:1) was used as control medium. In the third experiment, compost materials were mixed with perlite (2:1) and tested in the cultivation of tomato, pepper, cucumber and lettuce seedlings. A mixture of peat + perlite (2:1) was used as the control medium. The use of compost and farmyard manure in field conditions has improved the physical and chemical properties of the soil. At the end of the experiment, the amount of soil organic matter was 2.27 % in the control plots, 3.13 % in the farmyard manure applied plots and 3.26 % in the compost-applied plots. In the field trial, the marketable yield of tomato was 40.87 tons/ha in control plots, 60.27 tons/ha in NPK applicated plots, and 90.30 tons/ha in the best compost application plot. The use of compost provided a significant biomass increase in the second crop spinach after tomato. Seedling production compost media yielded effective results such as peat. As a result, compost materials obtained from tomato, apple and grape wastes were successfully used in tomato cultivation under field conditions, tomato and cucumber cultivation in soilless culture and seedling cultivation of tomato, pepper, cucumber and lettuce, and similar or superior results were obtained in control applications. The use of compost materials to be obtained from organic wastes, which are renewable, environmentally friendly, not dependent on foreign sources, and which are abundant in our country, should be started without delay in field conditions, soilless agriculture and seedling cultivation.
Benzer Tezler
- Ahır gübresi ve kompost kullanımının biberde verim ve sürdürülebilir yetiştiricilik üzerine etkileri
Effect of animal manure and compost use on tield and sustainable cultivation of pepper
ABDIRIZAK MOHAMED SHEIKH ABDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Production of pectinase from Aspergillus sojae by solid-state fermentation
Katı-kültür fermentasyonu ile Aspergillus sojae?den pektinaz üretimi
HANDE DEMİR
Doktora
İngilizce
2012
Biyoteknolojiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN TARI
- Güney Marmara bölgesi sanayi domates alanlarındaki toprak, sulama suyu ve domates meyvelerinde ağır metal içeriklerinin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
ÖMER LÜTFİ ELMACI
- Çukurova bölgesinde meyve suyu ve konsantresi sanayinin yapısı, durumu ve sorunları
Structure pozition and matters of juice and juice concantrated industry in Çukurova region
NAİME ÇÖKMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ YURDAKUL
- Avrupa Topluluğu karşısında Türk meyve suyu sanayii ve bu sanayiye hammadde veren tarım işletmelerinin ekonomik durumları ve topluluğa uyum tedbirleri
The Turkish fruit juices industry in comparision with that of the EC and the economic situation of farms which provide raw materials to this industry and proposed harmonisation measures with the EC
LÜTFÜ ŞAHSUVAROĞLU
Doktora
Türkçe
1992
Gıda MühendisliğiAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN GÜNEŞ