Kutadgu Bilig ve Menâkıbu'l-Kudsiyye mesnevilerinde savaş ve barış
War and peace in Kutadgu Bilig and Menâkibu'l-Kudsiyye masnavis
- Tez No: 784182
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL YAVUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Klâsik Türk edebiyatında mesnevîler olay, durum veya kavramların tahkiyeli anlatımında tercih edilen nazım şekillerindendir. Bu çalışmanın amacı Yusuf Has Hâcib'in Kutadgu Bilig ve Elvan Çelebi'nin Menâkıbu'l-Kudsiyye mesnevîlerinde“barış”ve“savaş”kavramlarının nasıl anlaşıldığını tahlil etâ ve edebî eserlerin tarihe kaynaklık edebileceğini ortaya koymaktır. Yusuf Has Hâcib'in 11. yüzyılda Türk Hakanlığı (Karahanlı) hükümdarı Tavgaç Buğra Kara Hasan Han'a sunduğu Kutadgu Bilig'de insanın her iki dünyada mutlu olması için kişiye, topluma ve Türk hakanına verilen öğütler dört sembolik kişinin karşılıklı konuşmalarıyla dile getirilmiştir. Kutadgu Bilig, sanatçının devlet yönetimi hakkında görüşlerini anlatan bir siyasetnâme olmasının yanında, eserin yazıldığı dönemde savaş ve barış kavramlarının nasıl anlaşıldığını göstermesi bakımından önemli bir kuram kitabıdır. Bu eserde“Düşman kimdir, iyi bir komutanın ve hakanın vasıfları nasıl olmalıdır, savaşın ve barışın anlamı nedir?”sorularına cevap bulmak mümkündür. Elvan Çelebi'nin 14. yüzyıl Anadolu sahasında yazdığı Menâkıbu'l-Kudsiyye mesnevîsi ise Anadolu Selçuklu Devleti'nin son dönemine ışık tutan menkıbevî tarih örneğidir. Elvan Çelebi, eserinde Babaî İsyanı'nın gizli kalmış yönlerini açığa çıkararak bu isyan yüzünden ailesinin iftiraya uğrayıp takibe alınması karşısında gerçekleri anlatmayı amaçlamıştır. Menâkıbu'l-Kudsiyye, iç isyana adı karışan bir ailenin dramını birinci ağızdan anlatması yönüyle de önemlidir. Bunun için bahsedilen iki eserdeki“barış, savaş, düşman, düşmanlık, komutan, asker, ordu, silâh vb.”konularıyla ilgili beyitler metin tahlili yöntemiyle incelenmiş, eserler savaş ve barış algısı yönüyle karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In classical Turkish literature, masnavis are the preferred verse forms in the narrative expression of events, situations or concepts. The aim of this study is to analyze how the concepts of“peace”and“war”are understood in Yusuf Has Hâcib's Kutadgu Bilig and Elvan Çelebi's Menâkıbu'l-Kudsiyye masnavis and to reveal that literary works can be a source for history. In Kutadgu Bilig, presented by Yusuf Has Hâcib to Tavgaç Buğra Kara Hasan Khan, the ruler of the Turkish Khanate (Karakhanid) in the 11th century, the advice given to the individual, the society and the Turkish Khan for happiness in both worlds is expressed in the mutual conversations of four symbolic people. Kutadgu Bilig is an important theory book in terms of showing how the concepts of war and peace were understood in the period when the work was written, as well as being a political book describing the artist's views on state administration. In this work,“Who is the enemy, what should be the qualifications of a good commander and khan, what is the meaning of war and peace?”possible to find answers to your questions. The Menâkıbu'l-Kudsiyye masnavi written by Elvan Çelebi in the 14th century Anatolian field is an example of epic history that sheds light on the last period of the Anatolian Seljuk State. Elvan Çelebi, in his work, aimed to reveal the hidden aspects of the Babaî Rebellion and to tell the truth in the face of his family being slandered and followed because of this rebellion. Menâkıbu'l-Kudsiyye is also important in that it tells the drama of a family involved in internal rebellion at first hand. For this reason,“peace, war, enemy, enmity, commander, soldier, army, weapon, etc.”in the two works mentioned. The couplets related to the subject were analyzed with the text analysis method, and the works were compared in terms of the perception of war and peace.
Benzer Tezler
- Menâkıb-ı İslâm Şeyh (İnceleme-Metin-Dizin)
The Menakıb of Islam Sheikh
BAHAR SAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT TÜRK
- Kutadgu Bilig'in sözvarlığı açısından açıklamalı sözlüğü
The annotative dictionary of Kutadgu Bilig in terms of vocabulary
NURCEMAL MEHMETALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Kutadgu Bilig'deki fiillerin eşdizim sözlüğü
Collocation dictionary of verbs of Kutadgu Bilig
NURDAN EMLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİBE YAZICI ERSOY
- Kutadgu Bilig'in Kahire nüshası [98b-196b] (İnceleme-Metin-Dizin-Tıpkıbasım)
Kutadgu Bilig's Cairo manuscript [98r-196r] (Analysis-Text-Index-Facsimile)
PINAR VURSUN
Doktora
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Kutadgu Bilig ve Siyasetname'de ahlak siyaset ilişkisi
Ethics-politics relations in Kutadgu Bilig and Siyasetname
CENK AYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT UYANIK