Geri Dön

İsmet Özel'in şiirlerinde ontolojik mekân algısı

Perception of ontological space in Ismet Ozel's poetry

  1. Tez No: 785067
  2. Yazar: BETÜL SAVAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SAMSAKÇI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Türk Dili ve Edebiyatı, Philosophy, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 558

Özet

İsmet Özel; şiirleri, düzyazıları ve fikirleriyle modern Türk şiirini ve Türk düşüncesini derinden etkilemiş bir şairdir. Şiirleriyle düşünceleri arasında güçlü bir bağ olan şair, Türkiye'nin meselelerini kendi varlık meselesi olarak algılamış ve fikir-eylem birliğine atfettiği önem doğrultusunda benliğinin“biricik”yönünü muhafaza edebilmek, dünyadaki varoluşunun alelade bir yere konumlanmasını engellemek istemiştir. Bu arzusu; onu önce komünizme, daha sonra İslâm'a yaklaştırmıştır. İslâm inancının esaslarıyla bulunduğu mekân arasındaki birliğin oluşturduğu ontolojik bağa değer atfeden şair, bu değerin korunması adına varlığa yönelik her türlü metalaştırma girişimine karşı çıkmıştır. Şairin temel eleştirisi, Batı medeniyetinin“tek mekânlı”algıdan hareketle inşa ettiği dünya sisteminin; sömürgeci, kapitalist ve emperyalist hegemonyasının, dünyada refah sağlamak adına varlığı nesneleştirmesi ve dünyada bulunmayı alelade bir yere konumlandırmasına yöneliktir. Şair, bu algının karşısına; önce“sahih var olma”,“benliğini muhafaza etme”endişesini yerleştirerek Marksizm'e yaklaşırken daha sonra Müslümanın sahip olduğu ahiret inancının perspektifinden dünyayı algılama biçimini yerleştirir. İhtida ederek“yaratılma bilinci”edinen şair, insanın aslî vazifesinin“kulluk etmek”olduğunu ve bu vazife doğrultusunda bulunduğu mekândaki bütün varlıklara ihtimam göstermekle yükümlü olduğunu şiirlerinde ve düzyazılarında vurgular. Bu çalışmada, mevcut literatürden farklı olarak, İsmet Özel'in varlık ve mekân anlayışına odaklanılmış, mekânı algılama şeklinin dizelerindeki yansımaları tahlil edilmiştir. Şairin 20 kitabı ve etkilendiği filozofların varlık ve mekân hakkındaki görüşleri incelenmiş ve bütün şiirlerini kapsayan bir araştırma yürütülmüştür. Bununla birlikte şiir-mekân çalışmalarına ontoloji perspektifinden bir yeniden okuma teklif etmek, mekân algısındaki dönüşüme ve bu dönüşümün varlık üzerindeki etkisine öncelik vermek çalışmanın bir diğer amacıdır.

Özet (Çeviri)

Ismet Ozel; He is a poet who deeply influenced modern Turkish poetry and Turkish thought with his poems, prose and ideas. The poet, who has a strong bond between his poems and his thoughts, perceived Turkey's issues as a matter of his own existence and wanted to preserve the“unique”aspect of his self in line with the importance he attributed to the unity of thought and action, and to prevent his existence in the world from being placed in an ordinary place. This desire brought him closer to communism and then to Islam. The poet, who attaches value to the ontological bond formed by the unity between the principles of Islamic belief and the place he is in, opposed any attempt to commodify existence in order to protect this value. The main criticism of the poet is that the colonial, capitalist and imperialist hegemony of the world system built by Western civilization based on a“single-space”perception objectifies existence and places being in the world in an ordinary place in order to provide prosperity in the world. While approaching Marxism by first placing the concern of“authentic existence”and“preserving one's self”in front of this perception, the poet then places the way of perceiving the world from the perspective of the belief in the hereafter that the Islamic community has. The poet, who acquired the“consciousness of creation”by conversion, emphasizes in his poems and prose that man's primary duty is to“serve”and that he is obliged to take care of all beings in the place where he is in line with this duty. In this study, unlike the existing literature, Ismet Ozel's understanding of existence and space was focused, and the reflections of his perception of space in his lines were analyzed. The poet's 20 books and the views of the philosophers he was influenced by about existence and space were examined and a research was carried out covering all his poems. In addition to this, another aim of the study is to propose a re-reading of poetry-space studies from the perspective of ontology, to give priority to the transformation in the perception of space and the effect of this transformation on existence.

Benzer Tezler

  1. Martin Heidegger ve İsmet Özel'de şiir-metafizik ilişkisi

    The relationship of poetry and metaphsics in Martin Heidegger and İsmet Özel

    MUSTAFA SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LATİF TOKAT

  2. İsmet Özel'in şiirlerinde romantizmin yansımaları

    The romantic movement's reflections on İsmet Özel's poems

    KÜBRA AZCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SECAATTİN TURAL

  3. İsmet Özel'in şiirlerinde modernlik eleştirisi

    Criticism of modernity in the poems of İsmet Özel

    SEVDA SOSLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıErzurum Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT KACIROĞLU

  4. İsmet Özel, hayatı, şiiri ve poetikası

    İsmet Özel, life, poem and poetics

    AHMET KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Biyografiİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ÇİFTLİKÇİ

  5. Carl Schmitt'in partizan teorisi çerçevesinde İsmet Özel şiiri'nin sosyo-politik analizi

    The socio-political analysis of Ismet Ozel's poetry in the framework of Carl Schmitt's theory of partisan

    HÜSEYİN ETİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal BilimlerMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEGÜM ÖZDEN FIRAT