Geri Dön

Kütahya ilinde okul çağı çocuklarının ve ebeveynlerinin gıda takviyesi kullanımı ve bilinç düzeylerinin değerlendirilmesi

Evaluation of food supplement use and awareness levels of SCHOOL-age children and their parents in kütahya province

PDF İndir

  1. Tez No: 786688
  2. Yazar: MEHMET TOLGA YILMAZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM DURMAZ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Gıda takviyesi, öğrenci, ebeveyn, kullanılması, Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği, Food supplement, student, parent, use, Attitude Scale for Healthy Nutrition
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

KÜTAHYA İLİNDE OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARININ VE EBEVEYNLERİNİN GIDA TAKVİYESİ KULLANIMI VE BİLİNÇ DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Amaç: Çalışmamız Kütahya İlindeki okul çağı çocuklarının ve bunların ebeveynlerinin, gıda takviyesi kullanımı hakkındaki tutum ve davranışlarını ve beslenme alışkanlıklarının bu duruma etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bunun yanı sıra hangi gıda takviyelerinin hangi yaş grubunda, ne kadar sıklıkla, hangi amaçla kullanıldığını, gıda takviyesi kullanımı konusundaki bireysel farklılıkların ve bu farklılıkları etkileyen faktörlerin araştırılmasını amaçladık. Gereç ve yöntem: Kesitsel, tanımlayıcı nitelikteki çalışma Kütahya İli Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okul öncesi, ilk-orta ve lise düzeyinde eğitim veren merkez okullarda 26.09.2022-31.12.2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmamızda gönüllü 572 öğrenci ve bunların ebeveynine literatür taranarak hazırlanan 53 soruluk demografik özellikler, çocuk ve ebeveyninin gıda takviyesi kullanımı hakkındaki bilgileri ile Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ) uygulandı. Elde edilen veriler, tanımlayıcı istatistikler ortalama ve standart sapma ile sunuldu. Kategorik verilere ait tanımlayıcı istatistikler, frekans ve yüzde olarak sunuldu. Normal dağılıma uygunluk, Kolmogorov-Smirnov testi ile değerlendirildi. Normal dağılan değişkenlerin analizinde, Independent Samples-T test ve Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) kullanıldı. Normal dağılıma uymayan değişkenlerin analizinde Mann-Withney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p˂0,05 olarak kabul edildi. Bulgular: Çocukların yaş ortalaması 10,62±3,81 yıl olmak üzere %50,9'u (n=291) erkekti. Halen eğitim aldıkları sınıf düzeylerine göre %28,5'i (n=163) ortaokul, %26,7'si (n=153) ilkokul, %26,4'ü lise (n=151) ve %18,4'ü (n=105) de okul öncesi düzeyinde eğitim görmekteydi. Çocukların %88,6'sı (n=507) devlet, %11,4'ü (n=65) de özel kurumlarda eğitim almaktaydı. Ebeveynlerin yaş ortalaması 39,27±6,05 yıl idi. Ebeveynlerin %57,2'si (n=327) 36-45 yaş aralığındaydı. Ebeveynlerin %66,4'ü (n=380) kadın olmak üzere %36,9'u (n=211) lise mezunu, %36,7'si (n=210) de üniversite mezunuydu. Ebeveynlerin %29'unun (n=166) gıda takviyesi kullandığı bunların da çoğu hergün aldığı saptandı. Ebeveynler en sık B12 vitamini, D vitamini ve demir almakta ve bu gıda takviyelerinin doktor önerisiyle en sıkta bir eczaneden temin etmekteydi. Gıda takviyesi alan ebeveynlerin %47'si (n=126) çocuklarına da gıda takviyesi kullanmaktaydı. Çocuklarda gıda takviyesi kullanım oranı %46,9 (n=268) idi. En sık okul öncesi sınıfta eğitim alan çocuklar (%65,7) gıda takviyesi kullanmaktaydı. Ayrıca solunum sistemi enfeksiyonuna sık yakalanan çocukların (%50,2) en sık gıda takviyesi kullandığı saptandı. Çocuğu için gıda takviyesi kullanan ebeveynlerin %84,4'ü (n=233) kullandığı gıda takviyesinin faydalı olduğunu belirtti. Çocuklar en sık bağışıklık sistemini güçlendirme amacıyla kullanmaktaydı. Ayrıca D vitamini %54,1 (n=145), balık yağı-omega3 %48,9 (n=131), demir %39,6 (n=106), C vitamini %32,8 (n=88) ve multivitamin en sık kullanılan gıda takviyeleriydi. Ebeveynlerin %55,1'i (n=315) besinlerden alınan vitamin ve minerallerin sağlığımız için yeterli olduğunu düşünürken, %18,9'u da (n=108) bu görüşe katılmamaktaydı. Yine gıda takviyeleri her yaş için gereklidir düşüncesine sahip olanların oranı %47,9 (n=274) idi. Kamu çalışanı ebeveynler ve ev hanımları çocuklarına en sık gıda takviyesi kullanan gruptu. Ebeveynlerin SBİTÖ ve alt boyutlarının puan ortalamaları incelendiğinde; Beslenme Hakkında Bilgi alt boyutu için 19,70±4,20, Beslenmeye Yönelik Duygu alt boyutu için 19,05±4,53, Olumlu Beslenme alt boyutu için 18,69±3,98, Kötü Beslenme alt boyutu için 20,39±3,87 ve toplam SBİTÖ puanı için 77,84±10,14 olarak bulunmuştur. Katılımcıların %67'sinin (n=383) yüksek, %24,8'inin (n=142) ideal, %8'inin (n=46) de orta düzeyde sağlıklı beslenmeye ilişkin tutuma sahip oldukları görülmektedir. Sonuç: Günümüzde tedavi için kullanılan ilaçlar hakkındaki algılar değişmiş ve insanlar arasında ilaç ve kimyasal maddeleri kullanma isteği giderek azalmıştır. Ayrıca doğal ürünlere olan ilgi ve onları kullanma eğiliminin artması nedeniyle gıda takviyeleri önemli bir hale gelmiştir. Gıda takviyeleri bireylerin yaşamaları için gerekli besin maddelerini karşılamalarına veya teşhis edilmiş bir eksikliği yerine koymalarına yardımcı olmak amacıyla kullanılabilir. Beklenen yaşam süresinin artması ve yaşanan son bulaşıcı hastalıklar dengeli beslenmeye ve gıda takviyelerine verilen önemi daha da arttırmıştır. İnsanların gıda takviyeleri ve onların kullanılması konusunda bilgi sahibi olmasında, sağlık personellerinin özellikle de doktorların önemli etkiye sahip olduğu görüldü. Kolay ulaşılabilir olması ve toplum üzerindeki etkinliğinin git gide artması sebebiyle birinci basamakta görevli başta aile hekimleri olmak üzere sağlık personellerinin gıda takviyeleri konusunda halk üzerindeki etkisi fazladır. Bu nedenle bu kişilerin dengeli beslenme, gıda takviyeleri ve onların kullanılması hakkında gerekli bilgi ve beceriye sahip olması önemlidir. Bu konular hakkında mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrasında düzenlenecek meslek içi eğitimlerin yapılması önerilir

Özet (Çeviri)

EVALUATION OF FOOD SUPPLEMENT USE AND AWARENESS LEVELS OF SCHOOL-AGE CHILDREN AND THEIR PARENTS IN KÜTAHYA PROVINCE Objective: Our study was conducted to investigate the attitudes and behaviors of school-age children and their parents about the use of food supplements in Kütahya province and the effect of their nutritional habits on this situation. In addition, we aimed to investigate which food supplements are used in which age group, how often and for what purpose, individual differences in the use of food supplements and the factors affecting these differences. Materials and methods: The cross-sectional, descriptive study was carried out between the dates of 26.09.2022 and 31.12.2022 in central schools that provide pre-school, primary, secondary and high school education under the Kütahya Provincial Directorate of National Education. In our study, 572 volunteer students and their parents were prepared by scanning the literature, and the 53-question demographic characteristics, the information about the child and their parents' use of food supplements, and the Attitude Scale for Healthy Nutrition (ASHN) were applied. The obtained data were presented with descriptive statistics mean and standard deviation. Descriptive statistics of categorical data were presented as frequency and percentage. Normal distribution was evaluated with the Kolmogorov-Smirnov test. Independent Samples-T test and One-Way Analysis of Variance (One-Way ANOVA) were used in the analysis of normally distributed variables. Mann-Whitney U test and Kruskal Wallis test were used in the analysis of variables that did not fit the normal distribution. Statistical significance was accepted as p˂0.05. Results: With a mean age of 10.62±3.81 years, 50.9% (n=291) of the children were male. According to their grade levels, 28.5% (n=163) were at secondary school, 26.7% (n=153) at primary school, 26.4% (n=151) at high school and 18.4% (n=105) at pre-school level. 88.6% (n=507) of the children were receiving education in state and 11.4% (n=65) in private institutions. The mean age of the parents was 39.27±6.05 years. 57.2% (n=327) of the parents were between the ages of 36-45. Of the parents, 66.4% (n=380) were female, 36.9% (n=211) were high school graduates and 36.7% (n=210) were university graduates. It was determined that 29% (n=166) of the parents used food supplements, and most of them took them every day. Parents most often took vitamin B12, vitamin D and iron, and most often obtained these food supplements from a pharmacy upon the doctor's recommendation. 47% (n=126) of the parents who took food supplements were also using food supplements for their children. The rate of use of food supplements in children was 46.9% (n=268). The children who were educated in the pre-school class most frequently (65.7%) used food supplements. In addition, it was determined that children (50.2%) who were frequently caught with respiratory system infections used food supplements most frequently. 84.4% (n=233) of parents who used food supplements for their children stated that the food supplement they used was beneficial. Children used it most frequently for the purpose of strengthening the immune system. In addition, vitamin D 54.1% (n=145), fish oil-omega3 48.9% (n=131), iron 39.6% (n=106), vitamin C 32.8% (n=88) and multivitamins were the most commonly used food supplements. While 55.1% (n=315) of the parents thought that the vitamins and minerals taken from food are sufficient for our health, 18.9% (n=108) did not agree with this view. Again, the rate of those who thought that food supplements are necessary for all ages was 47.9% (n=274). Public servant parents and housewives were the group that most frequently used food supplements for their children. When the mean scores of the parents' ASHN and its sub-dimensions were examined; 19.70±4.20 for Information on Nutrition sub-dimension, 19.05±4.53 for Emotion for Nutrition sub-dimension, 18.69±3.98 for Positive Nutrition sub-dimension, 20.39±3.87 for Poor Nutrition sub-dimension and 77.84±10.14 for the total ASHN score. It is seen that 67% (n=383) of the participants have high, 24.8% (n=142) ideal, 8% (n=46) moderate healthy nutrition attitudes. Conclusion: Recently, perceptions towards drugs used for therapeutic purposes have changed and people's desire to use less drugs and less chemicals has become widespread. In addition, food supplements have become important due to the increasing interest in natural products and the tendency to use them. Nutritional supplements can be used to help individuals meet the nutrients they need to live or to replace a diagnosed deficiency. Increasing life expectancy and recent infectious diseases have increased the importance given to balanced nutrition and food supplements. It has been seen that health personnel, especially doctors, have a significant impact on people's knowledge about food supplements and their use. Due to the fact that it is easily accessible and its effectiveness on the society is increasing gradually, health personnel, especially family physicians, have a great impact on the public on food supplements. For this reason, it is important for these people to have the necessary knowledge and skills about a balanced diet, food supplements and their use. It is recommended to conduct in-service training on these subjects before and after graduation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    20762

    Türkiye'de nüfus ve eğitimde fırsat eşitsizliği

    Başlık çevirisi yok

    ŞENER BÜYÜKÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUT ADEM

  2. Tez No

    190001

    Kütahya'daki okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan oyun ve spor programlarının incelenip değerlendirilmesi

    The evaluation and analysis of game and sport programs applied in pre-school education institutions in Kütahya

    GÜVENÇ GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    SporDumlupınar Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET GÖRAL

  3. Tez No

    460410

    Kütahya ili okul çocuklarında kan ağır metal ve arsenik düzeylerinin saptanması

    Determination of blood heavy metal and arsenic levels of children in Kutahya

    TURGAY ÖZTÜRK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDumlupınar Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YASİN TUĞRUL KARAKUŞ

  4. Tez No

    478964

    15-17 yaş grubu okul takım sporlarında faaliyet gösteren erkek öğrencilerde görülen spor yaralanmaları ve bu yaralanmaların çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Kütahya örneği)

    Sport injury varieties in male students, between 15 and 17 ages, who do sport activities in school teams and studies about these injuries according to various factors

    TARIK ŞEKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Sağlık EğitimiSelçuk Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEMİR

  5. Tez No

    892407

    Okul öncesi dönem çocukların dinleme becerileri ile duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examination of the relationship between listening skills and emotion regulation skills of pre-school children

    FATMA BÜŞRA TELLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Okul Öncesi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT BARTAN

Geri Dön