Geri Dön

Zeccâc'ın Me'âni'l-Kur'ân ve i'râbuh adlı eserinin dil ve gramer açısından incelenmesi

A study of al-Zajjāj's Ma'ānī al-Qur'ān wa i'rābuh in terms of grammar and language

PDF İndir

  1. Tez No: 786957
  2. Yazar: MUCAHİT EKİNCİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN TAŞDELEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 229

Özet

Hicri üçüncü ve dördüncü asırlarda yaşamış olan Ebû İshâk ez-Zeccâc (ö. 311/923), Arap dilinin önde gelen âlimlerinden biridir. Arap dili alanında muhtelif eserler telif eden Zeccâc'ın, en önemli eseri Me'âni'l-Kur'ân ve i'râbuhu adlı tefsiridir. Eserindeki asıl gayesi Kur'ân'ı dil yönünden açıklamak olan Zeccâc, tefsir rivayetleri, nüzûl sebebi, kelâmî ve fıkhî görüşlere ikinci derecede yer vermiştir. Müellifin kendisiyle meşhur olduğu Me'âni'l-Kur'ân'ı gerek tefsir gerekse filoloji yönünden günümüze kadar ulaşabilen eserlerin en zenginidir. Bu çalışma giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, araştırmanın amacı, yöntemi ve kaynakları ele alınmıştır. Birinci bölümde, Zeccâc'ın hayat hikâyesi, eserleri ve ilmî yönü araştırılmıştır. Zeccâc'ın fikir dünyasının oluşmasında etkili olan ve Zeccâc'tan etkilenen şahsiyetler hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde Zeccâc'ın Me'âni'l-Kur'ân adlı eseri dilbilimsel açıdan incelenmiştir. Eserin yazılma sebebi, eserde kullanılan metot ve eserin muhtevası gibi konular ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, tezin asıl gayesi olan Zeccâc'ın, Me'âni'l-Kur'ân'ında lugat, nahiv ve sarf alanında ortaya koyduğu görüşleri örneklerle tespit edilmiştir. Bazı tartışmalı konularda Basra ve Kûfe ekollerinin temel görüşlerine müracaat edilerek Zeccâc'ın görüşleriyle karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sonuç ve kaynakça bölümleriyle son bulmuştur.

Özet (Çeviri)

Abû Ishāq al-Zajjāj (d. 311/923), who lived in the third and fourth hijri centuries, is one of the leading scholars of the Arabic language. The most important work of Zajjāj, who wrote various works in the field of Arabic language, is his tafsir called Ma'ānī al-Qur'ān wa- i'rābuhu. Zajjāj, whose main purpose in his work was to explain the Qur'an in terms of language, gave secondary place to tafsir narrations, the occasion of revelation, and theological and jurisprudential views. Ma'ānī al-Qur'ān, which the author is famous with it, is the richest of the works that have survived to the present day, in terms of both tafsir and philology. This study consists of an introduction and three main chapters. In the introduction, the purpose, method, sources of the study are addressed. In the first chapter, Zajjāj's life story, works and scientific aspects are examined. This chapter contains information about the individuals who were influential in the formation of Zajjāj's world of ideas and who were affected by Zajjāj. In the second chapter, Zajjāj's work called Ma'ānī al-Qur'ān is analyzed linguistically. Subjects such as the reason for writing the work, the method used in the work and the content of the work are addressed. In the third chapter, the views of Zajjāj in his Ma'ānī al-Qur'ān in the field of lexicon, syntax, and grammar, which is the main purpose of the present thesis, are determined with examples. On some controversial issues, the essential views of the Basrah and Kûfa schools are consulted and compared with the views of Zajjāj. The study ends with the conclusion and bibliography sections.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    454744

    Ez-Zeccâc ve Kitâbu Fe'altü Ef'altü adlı eserinin içerik ve yöntem açısından incelenmesi

    Ebu İshak ez-Zeccac and his work Kitabu Fe'altu ve Ef'altu in terms of content and method

    RAMAZAN ÖZKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MÜCAHİT KÜÇÜKSARI

  2. Tez No

    571691

    Ebû 'Alî el-Fârisî'de dilbilimsel tenkit -el-İğfâl eseri örneği-

    The linguistic criticism of Abu Ali al-Farisi

    SAMİ BAKIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimGaziantep Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN ERDOĞAN

  3. Tez No

    733956

    Zeccāc'ın Me'āni'l-Ḳur'ān'ında dilbilimin Kur'ān'ı anlamaya etkisi: Baḳara Sūresi örneği

    The effect of linguistics on understanding Qur'ān in Zajjāj's Ma'āni'l-Qur'ān: Example of Surah Baḳara

    NURCAN SEVİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimTrakya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECDET ÜNAL

  4. Tez No

    874454

    الجُهُودُ الصَّرفيَّةُ في كُتُبِ مَعَاني القُرآنِ وإِعرَابِهِ حَتَّى نهايةِ القَرنِ الرَّابعِ الهِجْرِيِّ

    Hicri dördüncü asrın sonuna kadar Meâni'l- Kur'ân ve I'râb kitaplarındaki morfolojik çalışmalar

    KUTAIBA AL IBRAHIM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2015

    MorfolojiHalep Üniversitesi

    Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMOUD RASHİD ANİS

  5. Tez No

    824090

    تفسير القرآن للحنفي (سورة البروج والطارق والأعلى والغاشية والفجر والبلد) للإمام مُحَمَّد بن مُحَمَّد البردعي (ت.927 هـ)

    Hanefi al-Barada's narration of the Holy Qur'an (Surah al-Burooj – at-Tariq – al-Ala – al-Ghaashiyah – al-Fajr – al-Balad)

    HATEM ABDULKAREEM AHMED AHMED

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAIBA FARHAT

Geri Dön