Çağdaş anlatı sinemasında karakter: Türk sinemasında işçi karakterler
Character in contemporary narrative cinema: Worker characters in Turkish cinema
- Tez No: 787654
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERCESTE GÜLÇİN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bağımsız sinema; içerik, anlatı, üretim pratikleri ve izleyicisiyle kurduğu ilişkiyle ticari sinemayla çoğunlukla zıt kutuplarda yer alan bir film yapma biçimi teşkil etmektedir. Ticari sinema, izleyicisine basit hazlar sunan, kâr etme amacıyla üretilmiş eserler ortaya koyarken; bağımsız sinema genellikle ana-akımda kendine yer bulamayan kimlikleri ve/ya sorunları mesele eden, izleyicisine yeni sorular ve bakış açıları kazandırmayı gaye edinen, kârdan ziyade sanatsal kaygılarla ortaya konulan eserler vermektedir. Söz konusu iki üretim kanadının ürünleri, yukarıda sözü edilen işlevlerini yerine getirebilmek için anlatı araçlarını farklı biçimde kullanır. Belirleyici anlatı öğelerinden biri karakterdir. Karakterin belli anlatısal özellikleri bir film anlatısını ticari sinemada benimsenen klasik anlatıya ya da bağımsız sinemada çoklukla benimsenen çağdaş anlatıya yakınlaştırabilir. Bu çalışmada ticari ve bağımsız sinemanın ekseriyetle benimsediği (sırasıyla) klasik ve çağdaş anlatının farkları anlatıbilimsel açıdan incelenmiş; karakter öğesinin çağdaş anlatı sineması ürünlerinde nasıl kullanıldığı David Bordwell'in teorileriyle ortaya konulmuştur. Amaçlı örneklem için seçilen, baş karakterine bir işçiyi taşıyan çağdaş bağımsız Türk filmlerindeki ana karakterlerin anlatısal özellikleri bu teoriler ışığında analiz edilmiş ve söz konusu filmlerin Türkiye işçi gündemine dair hangi meseleleri odağına aldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Filmler ve ana karakterleri, belirlenen kategoriler çerçevesinde içerik analizi yöntemiyle incelenmiş, elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda örneklem filmlerinin, ana karakterlerini özdeşleşmeyi sınırlayacak biçimde kurguladığı, bu sayede izleyicilerini ussal ve eleştirel bir seyir halinde tutmayı amaçladıkları tespit edilmiştir. Filmlerin karakterlerin öykü dünyası içindeki temsilleri üzerinden ele aldığı başat ortak meselenin Türkiye'de prekaryalaşan işçilerin güvencesiz çalışma düzeni içinde yaşadıkları çok-boyutlu sorunlar olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
With its content, narrative, production practices and the relationship it establishes with its audience, independent cinema constitutes a form of filmmaking that is mostly at the opposite poles of commercial cinema. While commercial cinema produces works that offer simple pleasures to the audience and are produced for profit; independent cinema produces works that aim to bring new questions and perspectives to the audience, and are produced with artistic concerns rather than profit. The use of character is a decisive narrative element that differentiates the two modes of filmmaking. Certain narrative features of character can bring a film narrative closer to the classical narrative adopted in commercial cinema or the contemporary narrative usually adopted in independent cinema. In this study, the differences between classical and contemporary narrative have been examined from a narratological point of view; and the use of the character element in contemporary narrative cinema has been presented with the theories of David Bordwell. The narrative features of the main characters in the contemporary independent Turkish movies selected for the purposive sampling, which have a worker as their main character, have been examined in the light of these theories, and said movies have been studied to determine which issues related to the workers' agenda in Turkey have been dealt with. The movies in question and their main characters have been analyzed using the content analysis method within the framework of certain categories, and the data obtained have been interpreted with the descriptive analysis method. As the conclusion of the study, it has been revealed that the sample movies have formed their main characters in a way that limits identification, thus aiming to keep the audience on a rational and critical viewing mode. It has also been determined that the dominant common issue that the movies deal with through the representations of the characters in the story world is the multi-faceted problems experienced by the precariated workers in Turkey in an insecure working order.
Benzer Tezler
- Anlatı yapısı bağlamında Zeki Demirkubuz sineması: Masumiyet filmi örneği
In the context of narrator structure Zeki Demirkubuz cinema: The example of the film Innocence
SERKAN BAYAZİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonIşık ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURAK YILMAZ
- Türk sinemasında yol ve yolculuk temalı filmlerde anlatı kodlarının değişiminin değerlendirilmesi
The review of the transformation of the narrative codes in the road and journey themed movies in Turkish cinema
YUSUF AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarGaziantep ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN DEMİR
- 1990'lı yıllardan günümüze Türk sinemasında şiddet olgusu
The phenomenon of violence in Turkish cinema from 1990's to present
AKIL FİKRET TOSUN
Doktora
Türkçe
2017
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiFilm Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZÜHAL ÇETİN ÖZKAN
- Çağdaş Türk sinemasında deli/meczup temsili açısından takva filmi
The film takva in terms of the representation of the mad/defeated in contemporary Turkish cinema
VEYSEL CİHAN HIZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-Televizyonİstanbul Kültür ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ORHAN GÖZTEPE
- Türk-İslam sanatlarına Derviş Zaim sinemasından bakış
An outlook on Turkish-Islamic arts from the viewpoint of Derviş Zaim cinema
FATİH YAĞLICA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonPamukkale ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BEYAZIT