Spor bilimlerinde çalışan akademisyenlerin ilişki kalitesi ve kurumlarının psikolojik güçlendirmelerinin örgütsel bağlılıklarına etkisinde örgütsel sinizmin aracı rolü
The mediator role of organization cynicism in the effect to organization commitments of the quality of relationship of academicians working in sports science and psychological empowerments of their institutions
- Tez No: 788600
- Danışmanlar: PROF. DR. ADNAN ERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
İlişki kalitesi öncelikle dış faktörler tarafından şekillendirilir ve yöneticiden sağlanan etkileşim ve desteği kapsar. Oysa psikolojik güçlendirme, esas olarak kişinin kişisel ihtiyaçlarının karşılanmasına bağlı olan ve içsel motivasyon durumu tarafından tanımlanan bireysel düzeyde bir değişkendir. Olumsuz duygu ve tutumları ifade eden sinizm insanın çalışmakta olduğu kuruma karşı küçük görme, öfke, utanç, sıkıntı, başkaları hakkında olumsuz ifadeler kullanma, zor beğenme, hayal kırıklığı ve hüsran olarak ifade edilmektedir. Bu bağlamda kurumlarda, örgüte olan bağlılığı artırmak için ilişki kalitesi ve psikolojik güçlendirmenin geliştirilmesi önem arz ederken sinizmin azaltılması gerekliliktir. Bu nedenle araştırmanın temel amacı bir akademisyenin olumsuz duygu ve tutumu olan örgütsel sinizm ile olumlu duygu ve tutumu olan güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki göreceli etkisi ve ilişki kalitesinin bu değişkenler aracılığıyla örgütsel bağlılık üzerindeki dolaylı etkisinin açıklayıcı gücünü ortaya koymaktadır. Araştırmada Türkiye'deki spor bilimleri fakültelerinde çalışan 110 (%27,2) kadın ve 295 (%72,8) erkek toplam 405 akademisyenden veri toplanmış ve değerlendirilmiştir. Veri toplama aracı olarak, LMX 7 Ölçeği, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği, Örgütsel Sinizm Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek geçerliliğini test etmek için doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. İlişki kalitesi ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde örgütsel sinizmin aracı rolünü incelemek için önyükleme (bootstrap) analizi kullanılmıştır. Önyükleme yöntemi, özellikle küçük örneklem boyutuyla deneysel araştırmanın aracılık etkisi testi için uygun olan, kullanım sürecindeki ilk tür hataları etkili bir şekilde azaltabilir. Çoklu paralel aracılıklar test edilirken Hayes Model 4 ve Model 6 kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler ise korelasyon analizi uygulanarak sınanmıştır. Anlamlılık düzeyi α = 0,05 olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak aracıların varlığında bağımsız değişken ile bağımlı değişken arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Çalışmada, akademisyenlerin ilişki kalitelerine dayalı olarak, lider-üye etkileşiminin akademisyenlerin çalıştıkları örgüte bağlılığı üzerinde doğrudan etkisinin olduğu; bir akademisyenin olumsuz duygu ve tutumu olan örgütsel sinizm ile olumlu duygu ve tutumu olan güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki göreceli etkisinin olduğu ve ilişki kalitesinin bu değişkenler aracılığıyla örgütsel bağlılık üzerinde dolaylı etkisinin olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle çalışmanın, LMX'in bağlılık üzerindeki arabuluculuk süreçlerini test ettiğinden LMX-örgütsel bağlılık literatürüne katkıda bulunacağı söylenebilir. Ayrıca çalışma, akademisyenlerin psikolojik güçlendirmesinin moderatör olarak hareket ettiğini ve LMX ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi güçlendirdiğini göstermiştir. Örgütsel sinizm de LMX'in etkileşimli etkisine ve sonuç değişkeni üzerindeki psikolojik güçlendirmeye aracılık etmiştir.
Özet (Çeviri)
The quality of relationship is primarily shaped by external factors and includes interaction and support from the manager. Whereas, psychological empowerment is an individual-level variable, which is mainly dependent on meeting the individual's personal needs and is defined by the intrinsic motivation state. Cynicism, which expresses negative feelings and attitudes, is expressed as contempt for the institution one works for, anger, embarrassment, distress, using negative expressions about others, hard liking, disappointment and frustration. In this context, while it is important to improve the quality of relationships and psychological empowerment in order to increase organizational commitment, it is necessary to reduce cynicism. For this reason, the main purpose of the research is to reveal the relative effect of organizational cynicism, which is a negative emotion and attitude, and empowerment, which is a positive emotion and attitude, on organizational commitment, and the explanatory power of the indirect effect of relationship quality on organizational commitment through these variables. In the study, data were collected and evaluated from a total of 405 academicians, 110 (27.2%) women and 295 (72.8%) men, working in sports sciences faculties in Turkey. LMX 7 Scale, Psychological Empowerment Scale, Organizational Cynicism Scale and Organizational Commitment Scale were used as data collection tools. Confirmatory factor analysis was applied to test the validity of the scale. Bootstrap analysis was used to examine the mediating role of organizational cynicism in the effect of relationship quality and psychological empowerment on organizational commitment. The boot method can effectively reduce the first kind of errors in the use process, especially suitable for the mediation effect test of experimental research with small sample size. Hayes Model 4 and Model 6 were used when testing multiple parallel mediations. Relationships between variables were tested by applying correlation analysis. The significance level was accepted as α = 0.05. As a result, it was observed that there were significant relationships between the independent variable and the dependent variable in the presence of mediators. In the study, based on the relationship quality of the academicians, the leader-member interaction has a direct effect on the commitment of the academicians to the organization they work for; It has been revealed that organizational cynicism, which is an academician's negative emotions and attitudes, and empowerment, which is a positive emotion and attitude, have a relative effect on organizational commitment, and that the quality of the relationship has an indirect effect on organizational commitment through these variables. Therefore, it can be said that LMX will contribute to the LMX-organizational commitment literature as it tests the mediation processes on commitment. In addition, the study showed that the psychological empowerment of academics acts as a moderator and strengthens the relationship between LMX and organizational commitment. Organizational cynicism also mediated the interactive effect of LMX and the psychological empowerment on the outcome variable.
Benzer Tezler
- Spor bilimleri fakültelerinde görev alan akademisyenlerin pandemi döneminde mesleki motivasyonlarının incelenmesi
Examination of professional motivation of acamedicians working in faculties of sport sciences during the pandemic period
SİNAN KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN ZORBA
- Spor bilimleri alanında çalışan ve yıldırma davranışlarına maruz kalan akademisyenlerin çalışma hayatına yönelik tutumları
The attitudes of academic staff in the field of sport sciences exposed to mobbing towards work life
ELİF BOZYİĞİT
Doktora
Türkçe
2013
PsikolojiMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY BİÇER
- Kadın akademisyenlerde iş-aile yaşam dengesi: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi örneği
Work-family life balance among women academics: The case of Adnan Menderes University
GAMZE ÖRÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ATİLLA GÜLER
- Spor yöneticilerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının araştırılması
Researching servant leadership behaviors of sport managers
BETÜL ALTINOK
Doktora
Türkçe
2015
SporDumlupınar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARSLAN KALKAVAN
- Sporda siber güvenliğin önemi
The importance of cyber security in sports
NAMIK BEKAR
Doktora
Türkçe
2023
Bilim ve TeknolojiAnkara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VELİTTİN BALCI