65 yaş üstü tip 2 diyabetli bireylerde kırılganlık ve düşme riski
Frailty and fall risk in individuals with type 2 diabetes over the age of 65
- Tez No: 790420
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİYE ÇIRAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Amaç: Bu araştırma, 65 yaş üzeri Tip 2 DM'li bireylerde kırılganlık ile düşme riski arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte olan araştırmanın örneklemi, Haziran 2022- Kasım 2022 tarihleri arasında, T.C. Sağlık Bakanlığı, Ardahan İl Sağlık Müdürlüğü, Ardahan Devlet Hastanesi Dahiliye polikliniğine başvuranlardan toplanmıştır. Örneklemi, örnekleme dahil edilme kriterlerine uyan ve çalışmaya katılmaya gönüllü 65 yaş üstü Tip 2 DM'li 146 birey oluşturmuştur. Araştırma verileri; literatür taranarak hazırlanan“Birey Tanıtım Formu”,“Mini Mental Durum Testi”, Edmonton Kırılganlık Ölçeği“, ”Morse Düşme Ölçeği“, ”KATZ Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği" formları ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 istatistik programı, pearson korelasyon ve lineer regresyon analizleri, t-testi, Anova ve post hoc analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin kırılganlık ortalaması 5,59±3,46 ve düşme riski puan ortalaması 45,65±26,08 bulunmuştur. Kırılganlık, düşme riski ve günlük yaşam aktiviteleri arasındaki ilişkiye ait bulgular incelendiğinde; düşme riski puan ortalaması ile kırılganlık puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0,000). Günlük yaşam aktivitesi puan ortalaması ile kırılganlık puan ortalaması (p=0,000) arasında ve günlük yaşam aktivitesi puan ortalaması ile düşme riski puan ortalaması (p=0,000) arasında anlamlı ilişki görülmüştür. Yaş, BKİ, hastalık süresi ile kırılganlık, düşme riski ve günlük yaşam aktiviteleri arasındaki ilişki incelendiğinde; yaş ile, kırılganlık puan ortalaması (p=0,000) ve düşme riski puan ortalaması (p=0,000) arasındaki ilişki ve hastalık süresinin, kırılganlık puan ortalaması (p=0,008) ve düşme riski puan ortalaması (p=0,001) ile arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Bağımsız değişkenlerin düşme riski puanına etkisini açıklamak için yapılan regresyon analizinde; kırılganlık puan ortalaması (p=0,00), günlük yaşam aktiviteleri puan ortalaması (p=0,002), yaş (p=0,016) ve DM dışında ilaç kullanım durumunun (p=0,027) düşme riski ile ilişkili olduğu görülmüştür. Bağımsız değişkenlerin kırılganlık puanı üzerine etkisini açıklamak için yapılan regresyon analizinde; yaş (p=0,026), çalışma durumu (p=0,012) ve baş dönmesi bulunması (p=0,000) kırılganlık üzerinde etkili bulunmuştur. Düşme riski ve günlük yaşam aktivitesinin kırılganlık puan ortalaması üzerine etkisinin analizinde; düşme riski puan ortalaması (p=0,000) ve günlük yaşam aktivitesi puan ortalamasının (p=0,000) kırılganlık puan ortalaması üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Sonuç; Tip 2 DM'li 65 yaş ve üzeri bireylerde kırılganlık ile düşme riski arasında anlamlı ilişki görülmektedir. Çift yönlü olarak düşme riski kırılganlık, kırılganlık da düşme riski üzerinde etkili bulunmaktadır. Sağlık çalışanları, özellikle risk grubu olan 65 yaş üzeri Tip 2 DM'li bireylerde, kırılganlık ve düşme riski düzeylerini değerlendirmeli ve ona göre önlemler alıp bakım sağlanmalıdır. Eğitim düzeyi ve gelir düzeyi düşük olan, düşme öyküsü olan, kronik hastalığı olan, çoklu ilaç kullanan, DM'ye bağlı komplikasyonu olan, gözlük ve baston gibi yardımcı araç kullanan bireylerde ve kadınlarda kırılganlık ve düşme riski açısından daha fazla çalışma yapılmalıdır. Anahtar Kelimeler; kırılganlık, düşme riski, Tip 2 Diabetes Mellitus, yaşlı, hemşirelik
Özet (Çeviri)
Objective: This research was conducted to examine the relationship between frailty and fall risk in individuals with Type 2 DM over the age of 65. Methods: The sample of this cross-sectional and descriptive study has been collected from Turkish Republic, Ardahan Provincial Health Directorate of the Ministry of Health, Ardahan Public Hospital, Internal Medicine Outpatient Clinic between June 2022 and November 2022. The sample has consisted of 146 individuals with Type 2 DM who were over the age of 65, who met the inclusion criteria in the sample and volunteered to participate in the study. Research data were collected using face-to-face interview technique using Scale forms prepared by scanning the literature,“Individual Information Form”,“Mini Mental State Test”,“Edmonton Frail Scale”,“Morse Fall Scale”,“Katz Index of Independence in Activities of Daily Living”. SPSS 22.0 statistical program, pearson correlation and linear regression analyzes, t-test, Anova and post hoc analyzes were used in the analysis of the data. Results: The frailty score mean of the individuals participating in the study was 5,59±3,46 and the fall risk score mean was 45,65±26,08. When the findings of the relationship between frailty, fall risk and activities of daily living are examined; A statistically significant relationship was found between the fall risk score mean and the frailty score mean (p=0,000). A significant relationship was found between the daily living activity score mean and the frailty score mean (p=0,000), and between the daily living activity score mean and fall risk score mean (p=0,000). When the relationship between age, BMI, duration of illness, frailty, fall risk and activities of daily living is examined; relationship between disease age and frailty mean score (p=0,000) and fall risk score mean (p=0,000) was found to be significant; The relationship between disease duration and frailty score mean (p=0,008) and fall risk score mean (p=0,001) was found to be significant. In the regression analysis performed to explain the effect of independent variables on the fall risk score; frailty mean score (p=0,00), daily living activities score mean (p=0,002), age (p=0,016) and presence of medication other than medication for DM (p=0,027) has been found to have an effect on the risk of falling. In the regression analysis performed to explain the effect of independent variables on the frailty score; Age (p=0,026), employment status (p=0,012) and the presence of dizziness (p=0,000) were found to be effective on frailty. In the analysis of the effect of falling risk and daily life activity on frailty score average; Fall risk score mean (p=0.000) and daily living activity score mean (p=0.000) were found to be effective on frailty score mean. Conclusion: There is a significant relationship between frailty and fall risk in individuals aged 65 and over with Type 2 DM. In both directions, the risk of falling has an effect on frailty, and frailty has an effect on the risk of fallling. Healthcare professionals should evaluate frailty and fall risk levels, especially in individuals with Type 2 DM who are over 65 years of age, and take precautions and care accordingly. More studies should be done in terms of frailty and fall risk in individuals who are female, have a low education level and income level, have a history of falling, have a chronic disease, use multiple drugs, have DM-related complications, and use assistive devices such as glasses and walking sticks. Keywords; frailty, fall risk, Type 2 Diabetes Mellitus, old age, nursing.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetli yaşlı bireylerde kırılganlık ve dinapeninin beslenme ile ilişkisi
The relationship between frailty and dynapenia and nutrition in older individuals with type 2 diabetes
NİHAL AKTAŞ ERKABLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikEge ÜniversitesiKronik Hastalıklar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN YILDIRIM
- Tip 2 diyabetus mellituslu yaşlılarda kırılganlık ve öz-etkililiğin değerlendirilmesi
Assessment of frailty and self-efficacy in the elderly with TYPE 2 diabetes mellitus
SİNEM KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GeriatriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGerontoloji Hemşireliği Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR İNKAYA
- 65 yaş ve üstü Tip 2 diyabetli bireylerde parmak delme ve insülin enjeksiyonu yapma korkusunun diyabet yükü üzerindeki etkisi
The effect of fear of finger pricking and insulin injection on the burden of diabetes in individuals with Type 2 diabetes aged 65 and over
FATMA ÇAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAFİYE YANMIŞ
- Endokrinoloji polikliniğine başvuran 65 yaş ve üstü tip 2 diyabetli bireylerin beslenme durumunun saptanması
Assessment of nutritional status of 65 years old and above TYPE 2 diabetic patients attending on endocrinology outpatient clinic
İLAYDA ERDURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Bilgi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİL BAŞOĞLU
- Tip 2 diyabetli bireylerde mobil cihaz ile yakından takip ve danışmanlığın HBA1C üzerine etkisi
Effect of close monitoring and consultancy with mobile device on HBA1C in individuals with type 2 diabetes
ARİF GÜLMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN KURTOĞLU