Mimari tasarımda gün ışığı ve gün ışığı aydınlatma sistemlerinin incelenmesi
Investigating daylight and daylight lightning systems in architectural design
- Tez No: 790649
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜMİT TURGAY ARPACIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, İç Mimari ve Dekorasyon, Architecture, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği ve Malzemesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Dünya popülasyonunun hızlı bir şekilde arttığı günümüzde, gelişen teknoloji ve artan nüfus nedeniyle insanların ihtiyaç duydukları enerji miktarının artış gösterdiği bilinmektedir. İhtiyaç duyulan bu enerji miktarındaki artışın karşılanabilmesi için kullanılan fosil yakıtlar daha fazla tüketilmeye başlanmış ve sınırlı olan bu kaynaklar tüketimi hızlanmıştır. Geçmişten günümüze gelene kadar gelen süreç içerisinde endüstrileşmenin artmasıyla beraber ihtiyaç duyulan enerji miktarı artış göstermiş ve bu ihtiyacın karşılanmasını sağlamak amacıyla dünya genelinde zaman zaman enerji krizleri meydana gelmiştir. İnsanların karşılaştıkları enerji krizleri insanları var olan enerjinin daha verimli kullanılması konusunda dikkatli davranmalarını sağlamış ve yeni enerji kaynakları aramaya yöneltmiştir. Günümüzde enerji tüketiminin önemli bir bölümünü aydınlatma için kullanılan enerjinin oluşturduğu bilinmektedir. Enerjinin etkin kullanımı konusunun ön planda olduğu günümüzde gün ışığı kullanımı ile aydınlatmanın sağlanması hem enerji tasarrufu açısından hem de insanlar için konforlu ortamlar oluşturulabilmesi bakımından gereklidir. Popülerliği her gün artan sürdürülebilir tasarım ve çevreye duyarlı proje oluşturma amacı kapsamında enerji etkin bina tasarımları önem kazanmıştır. Bu sebeple ortaya atılan ve kısa zaman içerisinde hızlı bir şekilde geliştirilerek geniş kitleler tarafından benimsenen yeşil bina sertifika sistemleri, sürdürülebilir mimarlık ve enerji tasarrufu başlıklarında tasarımcılara yardımcı olabilecek tasarım kriterleri ortaya koymaktadır. Geliştirilen sertifika sistemleri sayesinde global ve bölgesel olarak sunulan kriterler ile gün ışığı aydınlatma sistemlerinin teknik özellikleri ve çalışma yöntemlerine ilişkin belirlenen bilgiler bir sistematik içerisinde incelenerek tasarımcıya sunulmuştur. Bu sayede tasarımcıya yol göstecek sistematik bir yardımcı kaynak oluşturulmak istenmiştir. Bu tez çalışmasında, birinci bölüm giriş kısmıdır. Bu bölümde; çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi belirlenmiştir. İkinci bölümde; güneş, gün ışığı ve aydınlatma terimlerinin açıklamaları ve birbirleri ile olan ilişkilerinin durumları incelenmiştir. Buna ek olarak gün ışığının insan ve yapı ile olan ilişkisi alt başlıklar halinde detaylandırılarak anlatılmıştır. Üçüncü bölümde; gün ışığı aydınlatma sistemlerinin amaçları ve işlevlerine ilişkin genel bilgi verilmiştir. Bu sistemlerin hangi kriter kullanılarak yönlendiren ve taşıyan sistemler olarak sınıflandırıldıkları ortaya konulmuştur. İki farklı başlık altında incelenen sistemlerin teknik tanımları, özellikleri, çalışma ilkeleri ve işlevleri örnekleriyle anlatılmıştır. Dördüncü bölümde; çalışmada anlatılan gün ışığı aydınlatma sistemlerinin tamamının değerlendirilebileceği ve gerektiğinde sistemleri birbirleri ile karşılaştırabileceği değerlendirme kriterleri yapılan literatür taraması ile belirlenmiştir. Belirlenen kriterler ile gün ışığı aydınlatma sistemlerinin tamamını değerlendirebilmek amacıyla 5 'li likert ölçeğinin kullanıldığı soru kalıpları oluşturulmuştur. Oluşturulan soru kalıpları yüksek lisans düzeyinde gün ışığı dersini tamamlamış mimarlardan oluşan odak grubun değerlendirilmesine sunulmuştur. Odak grup tarafından verilen cevaplar SPSS programına aktarılarak nicel veriler haline getirilerek grafiklere dönüştürülmüştür. Bu yöntemle kullanıcı ve tasarıcımcıların gün ışığı aydınlatma sistemlerini seçtikleri aşamada uygun sistemin seçimine yardımcı olacak bir kaynak oluşturulması amaçlanmıştır. Beşinci, sonuç bölümünde çalışma ile ilgili genel bir değerlendirme yapılarak sistemlerin kullanımı ve seçimi hakkında tavsiyeler verilmiştir.
Özet (Çeviri)
It is known that the amount of energy that people need increases due to the developing technology and increasing population in today's world population is increasing rapidly. In order to meet the increase in the amount of energy needed, the fossil energy resources used have started to be consumed more and these limited resources are being depleted faster. In the process from the past to the present, the amount of energy needed has increased with the increase in industrialization, and energy crises have occurred from time to time around the world in order to meet this need. The energy crises that people face have made people be careful about using the existing energy more efficiently and have led them to look for new energy sources. It is known that lighting energy constitutes an important part of energy consumption today. In today's conditions, where the effective use of energy is at the forefront, the use of daylight and lighting is necessary both in terms of energy savings and in terms of creating comfortable environments for people. Energy efficient building designs have gained importance within the scope of sustainable design and environmentally friendly projects, whose popularity is increasing day by day. For this reason, green building certification systems, which were developed rapidly and adopted by large masses in a short time, reveal design criteria that can help designers in the titles of sustainable architecture and energy saving. Thanks to the developed certification systems, the criteria presented globally and regionally, the technical characteristics and working methods of daylight lighting systems were examined in a systematic manner and presented to the designer. In this way, it was desired to create a systematic auxiliary resource to guide the designer. In this thesis, the first chapter is the introduction. In this chapter; The subject, purpose, scope and method of the study were determined. In the second part; The explanations of the terms sun, daylight and lighting and their relations with each other are examined. In addition, the relationship between daylight and human and building has been tried to be detailed by creating sub-headings. In the third part; General information about the purposes and functions of daylight lighting systems is given. It has been revealed by which criteria these systems are classified as guiding and carrying systems. The technical definitions, features, working principles and functions of the systems examined under two different headings are explained with examples. In the fourth chapter; Evaluation criteria which determined with literature review that can be used to evaluate all of the daylight lighting systems described in the study and to compare the systems with each other when necessary have been determined. Determined evaluation criteria were converted into question patterns using a 5-point Likert scale in order to evaluate all of the daylight lighting systems described in the study. For the evaluation of daylight systems, questions patterns questions was submitted to the evaluation of the focus group whose members are put across the day light course while in master. The question patterns answered by the focus group was made analytical with the SPSS data evaluation program. The quantitative data obtained by this method is intended to be an auxiliary source during the selection of the appropriate system by the users and designers during the selection of daylight lighting systems. In the fifth part, a general evaluation of the study and some suggestions about using and determine day light systems was made as a conclusion.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir mimarlık bağlamında eğitim yapılarının enerji etkin aydınlatma açısından incelenmesi ve uygulama örneklerinin değerlendirilmesi
Investigation of educational buildings in terms of energy effective lighting and evaluation of application samples in the context of sustainable architecture
HÜMEYRA ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR ÖZCAN
- Building performance optimization through design decision process with a holistic approach
Bütünsel bir yaklaşımla tasarım süreci boyunca bina performans optimizasyonu
DUYGU UTKUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE SÖZER
- Sağlık yapıları iç mekanları,aydınlatma tasarımları ve iklimlendirilmesinin incelenmesi
Studies of health structures internalstructures,illümination designs and air conditioning
ECE AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İç Mimari ve DekorasyonHaliç Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FÜSUN SEÇER KARİPTAŞ
- İç mimaride aydınlatmanın tanımı ve ofis mekanlarında aydınlatma kriterlerinin incelenmesi
The definition of interior lightning and the study of lightning criterian in offices
EMRE MARANGOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İç Mimari ve DekorasyonHaliç Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGE YARAREL
- Kentsel dış mekanların aydınlatılmasının kentsel tasarım ilkeleri açısından incelenmesi
Analysis of urban space illumination according to the principles of urban design
ŞENAY BODUROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN