İngiliz kadın seyyahlara göre 19. yüzyıl ikinci yarısı Osmanlı devlet ve toplum yapısı
Ottoman state and society in the second half of the 19th century from the perspective of British female travellers
- Tez No: 790702
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KARAÇAVUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, İngiliz Kadın Seyyahlar, Oryantalizm, Osmanlı Türkleri, Ottoman Empire, British Female Travellers, Orientalism, Ottoman Turks
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 293
Özet
Tarih, sürekli ilerleyen ve yerinde saymayan bir süreçtir. Bu sürecin aktörü ise insanoğludur. İlime, bilime, genişlemeye, gelişmeye kendini adayan insanların oluşturduğu milletlerin ortaya çıkardığı devletler ve imparatorluklar yerinde saymayarak ve çeşitli süreçlerden geçerek bugünün tarihini oluşturmuştur. Bu devletlerin en önemlilerinden biri de Batı'nın Orta Doğu topraklarına komşusu olan Osmanlı Devleti'dir. Her dönem farklı sebeplerden dolayı Batılı gezginlere, sosyologlara, antropologlara, tarihçilere topraklarını açan bu devlet, kendisi hakkında yapılan olumlu ya da olumsuz yargı ve değerlendirmeleri dikkate almadan bu kişilere ev sahipliği yapmıştır. Zihinlerinde yer eden kendi doğrularıyla yola çıkan bu kişilerin amaçları ne olursa olsun oryantalizm çalışmalarına katkı sağlamıştır. Doğu'yu her yönüyle tanımayı hedefleyen oryantalizm biliminin dinamiklerinden biri de seyyahlar olmuştur. 19. yüzyılda ulaşımın kolaylaşmasını fırsat bilen seyyahlar, yazdıkları eserlerle Doğu'nun canlı bir tasvirini yapmaya çalışmış ve hem tarihî hem de oryantalist çalışmaların başvurdukları önemli kaynaklar hâline gelmiştir. Bu tezde de Doğu çalışmalarına katkıları çok büyük olan beş kadın İngiliz seyyah Mary Adelaide Walker, Lucy Mary Jane Garnett, Julia Pardoe, Elizabeth Emelia Bithynia Hornby ve Fanny Janet Blunt'ın Osmanlı Devleti'nin merkezî yapısını, Türklerin yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini kitaplarında nasıl yansıttıkları ele alınmıştır. Tezin birinci bölümü oryantalizm, Doğu-Batı ayrımı, kadın, Viktorya Çağı İngiliz kadınları hakkında bilgi ve değerlendirmeler içermektedir. Ayrıca tezin ana kaynağı durumunda olan ve biyografileri hakkında kaynaklara pek fazla bilgi yansımayan seyyahlar ve çalışmaya konu olan eserleri hakkında kısa değerlendirme yapılmıştır. İkinci bölümde Osmanlı yönetim yapısı ve yöneticileri hakkında seyyahların yaptığı değerlendirmeler; ordu, eğitim, Osmanlı şehirleri, köyler vb. hakkında seyahatnamelere yansıyan bilgiler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise Osmanlı Türklerinin toplumsal yapısı, inançlar, dini pratikler, hurafeler, çocuklar, kadınlar vb. konular değerlendirilmiştir. Bütün bu değerlendirmeler, oryantalizmin tek boyutlu bakış açısına sahip olmadığını, tam tersine seyyahların Osmanlı topraklarında görüp duyduklarını daha önceki bilgileriyle ve aynı meseleleri kendi ülkelerindeki durumlarıyla kıyaslayarak anlattıklarını ama yine de eserlerdeki özcü yaklaşımların devam ettiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
History is a continuous and uninterrupted process. The actors of this process are human beings. The states and empires created by the nations that were founded by the people who devoted themselves to science, science, expansion and development have formed today's history by not running round in circles and going through various processes. The Ottoman Empire, a neighbour to the Middle East lands of the West, ranks among those most important states. This state, which opened its doors to Western travellers, sociologists, anthropologists, and historians for different reasons in each period, hosted those people irrespective of the positive or negative judgments and evaluations made about the state. Regardless of the differences in their aims, those people, setting out with their own east in their minds, contributed to the studies of Orientalism. One of the Dynamics of Orientalism aiming at knowing the East in all its aspects is travellers. In the 19th century, benefitting from ease of transportation , travellers tried to make a vivid description of the East with their works that served as key sources for both historical and orientalist studies In this thesis, how female British travellers namely Mary Adelaide Walker, Lucy Mary Jane Garnett, Julia Pardoe, Elizabeth Emelia Bithynia Hornby, and Fanny Janet Blunt, whose contributions to Eastern studies are very important, describe the central structure of the Ottoman Empire, the lives of the Turks, and their customs and traditions in their books. reflected was dealt comprehensively. The first part of the thesis includes information and evaluations about orientalism, east-west division, women, and Victorian Age English women. In addition, a brief evaluation has been made about the travellers who are the main source of the thesis and whose biographies do not reflect much information in the sources and their works that are the subject of the study. In the second part, the evaluations of the travelers about the Ottoman administrative structure and administrators, and the information about the army, education, Ottoman cities, villages, etc. in the travel books have been discussed. In the final part, topics such as the social structure of the Ottoman Turks, beliefs, religious practices, superstitions, children, and women have been evaluated All these evaluations show that orientalism does not have a one-dimensional point of view. Rather, the travelers told what they saw and heard on in the Ottoman lands by comparing them with their previous knowledge and the same issues with their situation in their own countries. Yet, it is seen that the essentialist approaches in the works continued.
Benzer Tezler
- İngiliz kadın seyyahlar Harvey ve Garnett'e göre Osmanlı'da gündelik hayat
Daily life in the Ottoman Empire according to English women travellers Harvey and Garnett
DİDEM ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET UYSAL
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- Women's voices in British travel writing tradition: analysis of altered space and meaning in the example of Istanbul
İngiliz seyahat yazınında kadınların sesleri: Değişen mekân ve anlamın İstanbul örneğinde incelenmesi
SİNEM ÇAPAR İLERİ
Doktora
İngilizce
2024
TarihEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYLİN ATİLLA MAT
- 19. yüzyılda İngiliz kadın ressamların gözünden Osmanlı dünyası: VAM Searight koleksiyonu
Ottoman world from the perspective of British women painters in the 19th century: VAM Searight collection
ZEKİYE REYHAN ASLAN
Doktora
Türkçe
2022
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. PELİN ŞAHİN TEKİNALP
- The material culture in the İstanbul houses through the eyes of british traveler Julia Pardoe (D.1862)
İngiliz seyyah Julia Pardoe'nun (D.1862) gözünden İstanbul evlerinde maddi kültür
GÜLBAHAR RABİA ALTUNTAŞ