Covid 19'un aşırı tüketim ve plansız satınalma davranışına etkisi
The effect of Covid 19 on over-consumption and unplanned purchasing behavior
- Tez No: 792120
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT SELİM SELVİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Pazarlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
İlgili literatürden anlaşıldığı üzere covid 19 döneminde tüketiciler daha çok kişisel bakım ürünleri, temizlik, yapı malzemeleri, hobi ve sağlıklı yaşam ürünlerine daha çok yönelmişlerdir. Tüketicilerde panik satın almalar artmış, seyahat ve tatil satın almalar azalmıştır. Tüketicilerde online alışverişe yönelim artmıştır. İnsanlar konser, eğlence vb toplu yerlere katılımı gerektiren hizmet satın almalardan bir müddet uzak durmuşlardır. Doğaya dönük aktivitelere katılımlar artmıştır. Covid 19'un tüketicilerin satın alma karar sürecini etkilediği, satın alma tutum ve davranışlarında değişikliklere neden olduğu, değişik alışveriş alışkanlık ve kültürü edindirdiği ortaya çıkmıştır. Covid 19 tüketicilerde satın almayı planlamadıkları ürünleri satın alma eğilimi göstermelerine neden olmaktadır. Bu tüketim alışkanlığının Covid 19 ile daha fazla arttığı ve aşırı tüketim alışkanlığını da tetiklediği anlaşılmaktadır. Stok korkusunun anlık satın almaları tetiklediği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada covid 19'un Aşırı Tüketim Davranışına etkisi için 4 madde ve Plansız Satın Alma Davranışına etkisi için 6 madde olmak üzere iki faktörlü bir ölçek geliştirilmiş; geçerliliği ve güvenilirlik çalışmaları yapılmış ve doğrulanmıştır. Mezuniyet seviyesinin arttıkça Covid 19'un aşırı tüketim üzerinde etkili olduğuna dair görüşlere katılımın da arttığı görülmüştür. Covid 19 pandemisinin tüketicilerde belirli ürünlerde aşırı tüketime ve/veya plansız satın almaya neden olduğu, bunun belirli ürün gruplarına, ödeme araçlarına, alışveriş sıklığına göre farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Geliştirilen ölçeğin tamamının 0,838 güvenirlik katsayısına sahip olduğu belirlenmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçların uyum iyiliği, faktör yük değerleri, geçerlilik, güvenirlik hususlarında uygun olduğu belirlenmiştir. Geliştirilen ölçeğin değişmezlik özelliğine sahip olduğu ve geniş kitlelerin kullanımına uygun olduğunu söylemek mümkündür. Hazırlanan ölçekte ters kodlanması gereken madde yoktur. Ölçek kullanımı konusunda ortalamalar üzerinden maddeler değerlendirilecek olup, toplam puan üzerinden değerlendirme yapılmayacaktır. Mevcut ölçeğin PLS sisteminde de kullanılması ve araştırmacılara bir örnek teşkil etmesi açısından ölçek 600 kişilik veriyle birlikte ayrıca Smart-PLS programı ile de test edilmiştir. Söz konusu program ile yapılan analiz sonucunda; Aşırı Tüketim boyutunun faktör yük değerlerinin 0,701-0,847 arasında olduğu, Plansız Satın Alma boyutunun faktör yük değerlerinin 0,662-0,810 arasında olduğu belirlenmiştir. Örneklemin normal dağıldığı, aşırı tüketim boyutunun Cronbach's Alpha= 0,769, rho_A=0,775 CR=0,853, AVE=0,593 olduğu, Plansız Satın Alma boyutunun Cronbach's Alpha= 0,822, rho_A=0,848, CR=0,868, AVE=0,525 olduğu belirlenmiştir. Ortaya çıkan güvenirlik ve geçerlilik değerleri sonucunda ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir. Plansız satın alma ile aşırı tüketim arasında 0,412 arasında ilişki bulunduğu belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda ölçek bir programda kullanılabilen güvenilir ve geçerli bir ölçek özelliği göstermektedir.
Özet (Çeviri)
As it can be understood from the relevant literature, during the covid 19 period, consumers have tended more towards personal care products, cleaning, building materials, hobby and healthy life products. Panic purchases in consumers increased, travel and vacation purchases decreased. Consumers'orientation towards online shopping has increased. People have stayed away from purchasing services that require participation in concerts, entertainment, etc. for a while. Participation in nature-oriented activities has increased. It has been revealed that Covid 19 affects the purchasing decision process of consumers, causes changes in purchasing attitudes and behaviors, and acquires different shopping habits and cultures. Covid 19 causes consumers to tend to buy products they do not plan to buy. It is understood that this consumption habit has increased with Covid 19 and triggered the excessive consumption habit. It has been revealed that fear of stock triggers impulse buying. In this study, a two-factor scale was developed, consisting of 4 items for the effect of covid 19 on excessive consumption and 6 items for its effect on unplanned purchases behavior; validity and reliability studies have been carried out and verified. It has been observed that as the level of graduation increases, the participation in the views that Covid 19 has an effect on excessive consumption also increases. It has been revealed that the Covid 19 pandemic causes excessive consumption and/or unplanned purchases in certain products in consumers, and this differs according to certain product groups, payment tools, and shopping frequency. It was determined that the entire developed scale had a reliability coefficient of 0.838. It was determined that the results of the Confirmatory Factor Analysis were suitable in terms of goodness of fit, factor load values, validity and reliability. It is possible to say that the developed scale has the feature of invariance and is suitable for the use of large target masses. There is no item that needs to be reverse coded in the prepared scale. The items will be evaluated over the mean regarding the use of the scale, and the total score will not be evaluated. In order to use the existing scale in the PLS system and to set an example for the researchers, the scale was also tested with the Smart-PLS program, together with the data of 600 people. As a result of the analysis made with the said program; It was determined that the factor load values of the Excessive Consumption dimension were between 0.701 and 0.847, and the factor load values of the unplanned purchaese dimension were between 0.662-0.810. It was determined that the sample was normally distributed, the overconsumption dimension was Cronbach's Alpha= 0.769, rho_A=0.775 CR=0.853, AVE=0.593, the unplanned purchaese dimension was Cronbach's Alpha= 0.822, rho_A=0.848, CR=0.868, AVE=0.525. As a result of the resulting reliability and validity values, it can be said that the scale is valid and reliable. It was determined that there is a correlation of 0.412 between unplanned purchaese and excessive consumption. As a result of the analyzes made, the scale shows a reliable and valid scale feature that can be used in a program.
Benzer Tezler
- Ekolojik ve sürdürülebilir bir yaşam biçimi: Permakültürün anlam dünyası
An ecological and sustainable lifestyle: The meaning world of permaculture
MELİSA MERCİMEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEBNEM ÖZKAN
- Gıda sistemi krizine kentlerde çözüm arayışları: İstanbul'da alternatif yapılar, aktörler ve politikalar
Seeking solutions to the food system crises in cities: Alternative structures, actors and policies in İstanbul
CANSU İLHAN
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU KERİMOĞLU
- COVID-19 salgınına karşı kentsel kırılganlığın belirlenmesi: Tarsus(Mersin)örneği
Determining urban vulnetability against the COVID-19 epidemic: The case of Tarsus (Mersin)
NAZİRE SARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSüleyman Demirel ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DUYGU GÖKCE
- Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve hastalıkları polikliniğine başvuran hastaların ebeveynlerinin COVİD-19 aşıları hakkında düşünceleri
Bezmi̇alem Vakif university hospital child HEALTH and diseases polyclinic on COVİD-19 vaccines
ÇEKDAR SEYİT RIZA TAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYZA USTABAŞ KAHRAMAN
- COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19
KAMIL ZARNISHANOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN