İstanbul tarihi yarımada ve beyoğlu kentsel sit alanları örneğinde; koruma amaçlı imar planlarının yargısal inceleme süreçlerinin etkinliğinin artırılmasına ilişkin bir sistem önerisi
In the example of İstanbul historical peninsula and beyoğlu urban site; a system recommendation on increasing the efficiency of the judicial review process of conservative zoning plans
- Tez No: 792423
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET METE TAPAN, PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞANLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Şehircilik ve Bölge Planlama, Law, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Ülkemizde tarihi ve kültürel alanlardaki korumanın tam anlamıyla başarılı olmadığı ilgililer tarafından kabul edilmektedir. Bunun birçok nedeni olmakla birlikte, yargı kararları da bu etkenler arasındadır. Ülkemizde sit alanlarının korunması ve kullanımı koruma amaçlı imar planlarıyla düzenlenmektedir. Kamu yararını hedefleyen bu planlara karşı açılan iptal davaları ortalama 4-8 yıl sürmekte, mahkemelerin planı geçici olarak durdurması veya tamamen iptal etmesi durumunda alan plansız kalmaktadır. Planın iptali ile hem alan plansız kalmakta hem de toplanan veriler, harcanan zaman ve mali kaynaklar boşa gitmektedir. Bu durum hedeflenen kamu yararı ile de çelişmektedir. Bu araştırmanın amacı; koruma amaçlı imar planlarına ilişkin davalarda, yargı inceleme süreçlerinin etkinliğinin artırılmasına ilişkin bir sistem önerisi oluşturmaktır. Araştırma kapsamında yerli ve yabancı literatür, ilgili mevzuat, kurul kararları, mahkeme karar ve içtihatları ve uzmanların görüşleri incelenmiştir. Araştırmada seçilen örnek iki alan olan; İstanbul Fatih (Tarihi Yarımada) ve Beyoğlu ilçesi sit alanları için yapılmış koruma amaçlı imar planlarına karşı açılan davalardan 63 adedi incelenmiştir. Ayrıca uzmanlarla anket yapılmıştır. Araştırmada, ilk derece yargılaması aşamasında kanıtların belirlenmesi ve değerlendirilmesinin planın akıbeti açısından önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Bu aşamadaki bir iyileştirmenin hem tüm yargılama sürecini hem de planın akıbetini etkilemesi nedeniyle koruma alanını olumlu etkileyeceği anlaşılmıştır. Çalışma sonucunda, yargı sürecinde paydaşların yararlanabileceği KAİP iptal davasında kanıt belirleme, toplama ve değerlendirme aşamasında yararlı olacak bir kontrol listesi hazırlanmıştır. Ortaya çıkan bu liste koruma alanındaki uzmanlarından oluşan bir gruba yönlendirilerek yapılan anketle de uygun bulunmuştur. Bu liste“Koruma Amaçlı İmar Planları (KAİP) İptal Davasında Kanıt Belirleme, Toplama ve Değerlendirme Aşamasında Süreç Kontrol (İzlence) Listesi”olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca çalışma kapsamında bu listeyle etkileşim içinde olan“Kanıt Belirleme, Toplama ve Değerlendirme Aşamasında Sürecin Etkinliğine Destek Olmaya Yönelik Bir Sistem”önerilmiştir. Öneri sistem ile koruma amaçlı imar planlarına karşı açılacak davaların, kanıt belirleme ve değerlendirme aşamalarında yargılama sürecinin etkinliğine destek olması amaçlanmaktadır. Böylece adil yargılamaya katkı sağlanacağı ve bilinçsiz açılan dava sayısını da azaltacağı öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
It is acknowledged by relevant people that the conservation of historical and cultural areas in our country has not been entirely successful. Among various factors contributing to this situation, adjudgments are prominent. The conservation and use of protected areas in our country are regulated by conservation master plans. Action for annulments filed against these plans aiming at the public interest take an average of 4-8 years, and if the courts stop the plan temporarily or cancel it completely, the area becomes unplanned. This outcome results in the wastage of collected data, expended time, and financial resources, and undermines the intended public interest. The aim of this research is to propose a system to enhance the efficacy of the judicial review process in cases related to conservation plans. The research encompasses a review of domestic and foreign literature, relevant legislation, board decisions, court decisions, case-law, and expert opinions. Specifically, the research examines 63 lawsuits filed against the conservation master plans for the protected areas of Istanbul's Fatih (Historical Peninsula) and Beyoğlu districts, which serve as the two sample areas for the study. In addition, a survey was conducted with experts. The study reveals that the determination and evaluation of evidence during the first-instance trial are crucial to the outcome of the plan. Therefore, improvements at this stage would positively impact both the trial process and the outcome of the plan, ultimately benefitting the conservation area. As a result of the study, a checklist has been developed that will be useful in determining, collecting and evaluating evidence in the KAIP annulment case, which the stakeholders can benefit from in the judicial process. This resulting list was also found appropriate through a survey conducted by directing a group of experts in the field of conservation. This list is named as“Process Control (Syllabus) List in Evidence Determination, Collection and Evaluation Phase in Cancellation of Conservation Master Plans (KAIP)”. Furthermore, the research proposes a system called“A System for Supporting the Efficiency of the Process in Evidence Determination, Collection and Evaluation Stage”, which interacts with this list, has been proposed. The proposed system aims to enhance the efficacy of the judicial process in determining and evaluating evidence in lawsuits filed against conservation master plans. Thus, it is foreseen that it will contribute to a fair trial and reduce the number of unconscious lawsuits.
Benzer Tezler
- Yenileşmenin uygulandığı kentsel sit alanlarında turizm yatırımlarının önemi (Tarihi Yarımada-Beyoğlu örneği)
The value of tourism investments in the conservation areas where the urban regeneration is implemented in (Historical Peninsula-Beyoğlu samples)
DEVRİM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ERUZUN
- Transformation of the Istanbul skyline since the 1950s
İstanbul şehir silüetinin 1950 sonrası değişimi
EBRU ŞEVKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Socio-economic and spatial transformations in the historical centre of Istanbul after 1980: The case of Talimhane, Beyoglu
1980 sonrası İstanbul?un tarihi kent merkezinde sosyo-ekonomik ve mekansal dönüşüm: Talimhane, Beyoğlu örneği
DİCLE KIZILDERE
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
MimarlıkYeditepe ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE DİLEK DARBY
- Geç 19. yüzyıl ve erken 20. yüzyıl İstanbul'unda tarihi mezarlık alanlarının mekansal dönüşümü
Spatial transformation of historical cemetery areas of İstanbul in the late 19th century and early 20th century
SAYGIN ALKAN
- Alman mavileri haritalarından coğrafi bilgi sistemine uygun kentsel verilerin üretilmesi ve analizi: Tarihi yarımada örneği
Derivation of suitable municipal data for geographic information system from alman mavileri charts and analysis: An example of ancient peninsula
ÖMER ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeodezi ve FotogrametriBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKBAŞ