Arkeolojik buluntular ve çivi yazılı tabletler ışığında Sümer ve eski ve yeni Babil Dönemi kaynaklarında geçen hayvan isimleri ve betimlemeleri
Animal names and descriptions in Sumerian and old and new Babylonian sources in the light of archaeological finds and cuneiforms tablets
- Tez No: 792883
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESMA ÖZ KİRİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
'Bereketli hilal'' anlamına gelen Mezopotamya, dünyanın en eski topluluklarının ve kültürlerinin ortaya çıktığı bölgedir. Bu bölgede kurulan en önemli uygarlıklardan Sumerliler, Akadlar ve Babilliler Mezopotamya medeniyetinin temellerini atmış oldular. Buna bağlı olarak ortaya çıkan yüksek kültür, bölgedeki uygarlıkların düşünce dünyalarında, mitolojilerinde ve sanat anlayışlarında ilerlemeleri de beraberinde getirdi. Bu medeniyetlerin oluşturduğu sanat anlayışı silindir mühürler, figürler, kabartmalar, dinî unsurlar biçimindeki levhalar ve eşya olarak kullanılan birçok malzeme ile farklı şekillerde günümüze ulaşmıştır. Bu buluntularda en çok kullanılan motifler tek başlarına ya da ibadet eden kişilerle birlikte betimlenmiş tanrı figürleri ve çeşitli sahnelerde betimlenmiş hayvanlardır. Tasvir edilen hayvanlar genellikle tanrıların hem temsilcisi hem de kutsal hayvanıydı. Bu hayvanlar, dinî anlamda tanrıların sembolü olarak betimlemelerde yer almasının yanı sıra Mezopotamya medeniyetleri için ekonomik anlamda da gelir kaynaklarından biriydi. Tarım ve hayvancılık Mezopotamya toplumları için hayati önem taşıyan faaliyetlerdi. Bu sebeple hayatın her alanında yer alan hayvanlar insanlarla yakın ilişki içerisinde olduklarından günlük yaşamdaki birçok faaliyetin de ana kaynağı olmuşlardır. Sumer ve Babil toplumları hayvanları sadece besin kaynağı olarak görmemiş, aynı zamanda onları akılları ve duygularıyla hareket eden canlılar olarak kabul etmişlerdir. Bu özelliklerinden dolayı hayvanların bazı davranışları insan davranışları ve duygularıyla özdeşleştirilmiş olduğu görülmüştür. Hayvanlara ait karakteristik özellik ve davranışlar üzerinden insanların uygunsuz ya da olumsuz yönlerine ve duygularına atıfta bulunulmuştur. Böylece yakın temas içinde olunan ve ayrıca dinî anlamda sembol olarak görülen hayvanlar gerek anıtsal eserleri üzerindeki süslemelerde ve tasvirlerde gerekse de sözlük listeleri, hukuki belgeler, tapınak kayıtları, ritüel metinleri ve edebî eserleri de önemli ölçüde yer almaktadır. Bu çalışmada, Mezopotamya toplumlarından Sumer ve Babil dönemlerinde ekonomik, dinî ve günlük yaşama ait arkeolojik eserlerdeki tasvirler ve çivi yazılı tabletlerde geçen hayvan isimleri ele alınacaktır. Tespit edilen bu tasvirlerin ve belgelerdeki anlatımların oluşturulma amaçları, günlük yaşamdaki önemleri, tasvir edilen hayvanların türleri ve isimleri üzerinde durulacaktır.
Özet (Çeviri)
Mesopotamia, meaning ''fertile crescent'', is the region where the world's oldest societies and cultures emerged. Sumerians, Akkadians and Babylonians, among the most important civilizations established in this region, laid the foundations of Mesopotamian civilization. The high culture that emerged as a result of this brought along the advancements in the world of thought, mythology and artistic understanding of the civilizations in the region. The understanding of art created by these civilizations has reached today in different forms with cylinder seals, figures, reliefs, plates in the form of religious elements and many materials used as goods. The most commonly used motifs in these finds are god figures depicted alone or with worshipers, and animals depicted in various scenes. The animals depicted were often both representative and sacred animal of the gods. In addition to being depicted as symbols of gods in the religious sense, these animals were also an economic source of income for Mesopotamian civilizations. Agriculture and livestock were vital activities for Mesopotamian societies. For this reason, animals in all areas of life have been the main source of many activities in daily life, as they are in close relationship with humans. Sumerian and Babylonian societies not only saw animals as a source of food, but also regarded them as creatures that acted with their minds and emotions. Because of these features, some behaviors of animals are identified with human behaviors and emotions. Inappropriate or negative aspects and feelings of humans are referred through the characteristic features and behaviors of animals. Thus, animals that are in close contact and also seen as symbols in the religious sense take place both in the decorations and descriptions on their monumental works, as well as in dictionary lists, legal documents, temple records, ritual texts and literary works. In this study, the depictions in archaeological works of economic, religious and daily life in the Sumerian and Babylonian periods from Mesopotamian societies and the names of animals in cuneiform tablets will be discussed. The purpose of creating these depictions and the narratives in the documents, their importance in daily life, the types and names of the depicted animals will be emphasized.
Benzer Tezler
- Kültepe metinleri ışığında Eski Anadolu'da tarım ve hayvancılık
Agriculture and livestock in Ancient Anatolia in the light of the Kültepe texts
ESMA ÖZ
Doktora
Türkçe
2011
TarihAnkara ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN ALBAYRAK
- Yazılı kaynaklar ışığında Tuwanuva/Tyana
Tuwanuwa/Tyana in the light of written sources
KISMET BACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ GÜRKAN GÖKÇEK
- Eski Mezopotamya ve Anadolu'da (M.Ö. 2.bin) demon inancı
Demon Belief in Ancient Mesopotamia and Anatolia (2nd millennium B.C.)
KÜBRA KARAKÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriKocaeli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA ORSOY
- Proto-Elam Kültürü ve Elam-Mezopotamya siyasi ilişkileri
Proto-Elamite Culture and Elamite-Mesopotamian political relations
ERAY KARAKETİR
Doktora
Türkçe
2023
ArkeolojiPamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KILIÇ
DOÇ. DR. HAKAN EROL
- Eski Mezopotamya tasvir ve mühür sanatında hayvan sembolizmi
Animal symbolism in Ancient Mesopotamian depiction and seal art
AYSEL ATEŞ
Doktora
Türkçe
2024
TarihPamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANIM HANDE DUYMUŞ FLORIOTI