Evliya Çelebi ve yabancı seyyahların gözünden 17. yy da Anadolu'da Hristiyanlık
Christianity in Anatolia in the 17th century through the eyes of Evliya Çelebi and foreign travelers
- Tez No: 793927
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Etnik klişeler, Dini Klişeler, Evliya Çelebi, Seyahatnameler, Batılı Seyyahlar, Ethnic stereotypes, Religious stereotypes, Evliya Çelebi, Travelogues, Western Travelers
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Türk tarihçilerinin seyahatnameleri kaynak olarak kabulünün geçmişi oldukça yenidir. Bu nedenle, Batılı seyyahların kaleme aldığı seyahatnameler üzerinden Osmanlıdaki gündelik hayatı tasvir etmeye çalışan akademik çalışmalar da yenice kabul görmeye başlamıştır. Araştırma bu literatüre bir katkı amacı taşımaktadır. Çalışmada Osmanlı İmparatorluğu gibi çok uluslu ve çok dinli bir devletin egemenliğinde yaşayan, farklı din mensuplarının özellikle Hıristiyanlar ile Müslümanların dini yaşamları, inançlarını ifade ediş biçimleri, toplumda nasıl konumladıkları, yabancı seyyahların gözlemleri üzerinden incelenmiştir. 17. Yüzyılda Osmanlı ülkesini ziyaret eden yabancı seyyahların gözlemledikleri, yine 17. Yüzyılda yaşamış yerli seyyah Evliya Çelebi'nin seyahatnamesindeki gözlemler ile karşılaştırılmıştır. Tarafların birbirleri hakkında kullandıkları etnik ve dini klişeler tespit edilmiş ve bu klişelerin önyargıya dayanıp dayanmadığı tartışılmıştır. Çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında araştırmanın amacı, yöntemi ve sınırları açıklanmış, ayrıca seyahatnamelerin kaynak değeri konusundaki tartışmaya değinilmiştir. Birinci bölümde Osmanlı topraklarını ziyaret eden batılı seyyahlar ile bunların seyahatnameleri; Evliya çelebi ve o dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nun durumu hakkında bilgi verilmiştir.“Batılı seyyahların gözünden Anadolu ve Türkler”başlığını taşıyan ikinci bölümde Batılı seyyahların Türklerin dini inanç ve uygulamaları, sanat, hukuk, eğitim ve bilim gibi konulardaki durumları hakkındaki gözlemlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Batılı seyyahlar ve Evliya Çelebi'nin Osmanlı tebası olan gayrımüslimleri nasıl tasvir ettikleri ile karşılıklı birtakım etnik ve dini klişeleştirmeler üzerinde durulmuştur. Araştırma sonunda ulaşılan sonuçlar ve değerlendirmeler sonuç kısmında belirtilmiştir.
Özet (Çeviri)
Turkish historians' acceptance of travelogues as source is quite recent. For this reason, academic studies that try to describe the daily life in the Ottoman Empire through the travel books written by Western travelers have recently begun to be accepted. The present study aims to contribute to this literature. In this study, the religious lives and social positions of various religious members, especially Christians and Muslims, who lived under the rule of the Ottoman Empire, a multinational and multi-religious state, were examined through the observations of foreign travelers. The observations of foreign travelers visiting the Ottoman country in the 17th century were compared with the observations in the travel book of Evliya Çelebi, a local traveler who also lived in the 17th century. Ethnic and religious stereotypes used by the parties about each other have been identified and it has been discussed whether these stereotypes are based on prejudice. The study consists of an introduction and three parts. In the introduction the aim, method and limits of the study are explained, and the discussion about the source value of travel books is also mentioned. In the first part, information is given about the western travelers who visited the Ottoman lands and their travel books, Evliya Çelebi and the situation of the Ottoman Empire at the time. In the second part, titled“Anatolia and Turks through the Eyes of Western Travelers”, Western travelers' observations about the religious beliefs and practices of Turks, their status in art, law, education and science are included. In the third chapter, how Western travelers and Evliya Çelebi portrayed non-Muslims who were Ottoman subjects and mutual ethnic and religious stereotypes were examined. Results and evaluations are stated in the conclusion.
Benzer Tezler
- Seyahatnamelerde Kütahya
Kütahya in travel books
KAZIM TOYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Kütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDAL ADAY
- Sosyal hayatın 17.yüzyıl dîvân şiirine yansımaları ve anlam çerçeveleri
The reflections of social life to the seventeenth divan poetry and meaning frames
NESLİHAN İLKNUR KESKİN
- Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'ne göre Mekke
'Mecca' According To The Book of Travels of Evliya Celebi
TUĞBA BOSTANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN GEMİCİ
- Seyahatnamelere göre XVII. yüzyılda Karadeniz çevresinde günlük hayat
Daily life around the Black Sea region in the XVIIth century according to seyahatnames
ELİF EVRİM ŞENCAN