Osmanlı Devleti döneminde Kıbrıs'ta kurulan vakıflar (1570-1826)
Foundations established in Cyprus during the Ottoman State (1570-1826)
- Tez No: 794395
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN KARATAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Kıbrıs, Vakıf, Hayrat, Akar, Şehir, Cyprus, Foundations, Charity, Properties, City
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Çalışmada Osmanlı Devleti'nin Kıbrıs'ı fethiyle başlayıp Evkaf Nezareti'nin kuruluşuna (1570-1826) kadar olan sürede adada kurulan vakıflar incelenmiştir. Söz konusu dönemde adada mevcut olan 235'i Müslüman, 32'si gayrimüslimlere ait olmak üzere toplam 267 vakıf; kuruluşu, işleyişi ve hizmet alanları bakımından incelenmiştir. Kıbrıs vakıflarından gerek hayrât gerekse de akarât bakımından zengin vakıflar padişah II. Selim ve diğer saray mensupları gibi önemli devlet adamları tarafından kurulmuştur. İlerleyen zamanlarda reâyâ tarafından da vakıfların kurulduğu görülse de bunlar askerî gruba göre daha mütevazı vakıflar olmuştur. Vâkıflar hayrâtların ayakta kalması için toplamda 3863 kalem menkul ve gayrimenkul mülk vakfetmişlerdir. Kurulan bu vakıflarla meydana getirilen kurumlar adanın kalkınması ve İslamî kimlik kazanmasında önemli rol oynamıştır. Özellikle adanın fethi sonrasında devlet adamları tarafından kurulan vakıflarla şehirlerin imarı yanında ibadethane, medrese, hamam, han, çeşme, suyolları vb. hayratlar inşa edilmiştir. Vakıf kurucuları tesis ettikleri vakıflar aracılığıyla asırlarca Kıbrıs'ta din, eğitim, tasavvuf, beledî hizmetler, sosyal yardım, barınma gibi alanlarda hizmet etmişlerdir. Vakıflar, farklı alanlarda hizmet vermenin yanında pek çok kişiyi de istihdam ederek onların geçimlerini sağlamıştır. Kıbrıs ile ilgili vakfiye, Kıbrıs Şerʻiyye Sicilleri ve diğer arşiv kaynaklarını merkeze alarak yapılan bu çalışma sonucunda vakıfların Kıbrıs toplumunun dinî ve sosyo-kültürel hayatında oynadığı rol ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study examines the foundations established on the Cyprus Island from the Ottoman Empire's conquest to the establishment of the Ministry of Foundations (1570-1826). During this period, a total of 267 foundations were examined in terms of their establishment, operation, and service areas, including 235 Muslim and 32 non-Muslim foundations on the island. The rich foundations in terms of both al-Hayrāt (charity) and al-Akarāt (real estate) among the Cyprus foundations were established by important state officials such as Sultan Selim II and other palace members. Although it was observed that foundations were also established by the Reāyā (Subjects) over time, they were relatively modest foundations compared to the military group. The foundations have endowed a total of 3863 movable and immovable properties to ensure the survival of charitable institutions. The institutions formed by these foundations have played an important role in the island's development and acquisition of Islamic identity. Especially after the conquest of the island, with the foundations established by state officials, places of worship, madrasahs, baths, Inns, fountains, aqueducts, and other charitable institutions were built alongside the urban development. Through the foundations they established, the founders served in various fields such as religious, educational, mystic, municipal, social assistance, and housing for centuries in Cyprus. In addition to providing services in different areas, foundations have also employed many people and provided their livelihoods. Through this study, which focuses on the foundation charters related to Cyprus and other archival sources, the role that foundations played in the religious and socio-cultural life of the Cypriot community has been revealed.
Benzer Tezler
- Kıbrıs'ın uluslaşma sürecinde kimlik arayışındaki bir grup: Sıla 4
A group in search of identity in Cyprus' nation-building process: Sıla 4
EREK KIZILÖRS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FIRAT KUTLUK
- Kıbrıs sorunu ve Kıbrıs Barış Herekatı'nın SSCB kamuoyuna yankıları
The reflections of the Cyprus problem and Cyprus peace operation in the USSR community
DİNARA ZHUMATAYEVA
- Kıbrıs Barış Harekâtı'nın Türkiye ve Yunanistan basını eksenli analizi
Comperative analyses of the Cyprus operation of 1974 on the basis of Turkish and Greek newspapers
OZAN YÜCESOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET AYSAL
- Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü arşivi 111 nolu Kıbrıs Mufassal Tahrir Defterine göre Girne
Kyrenia according to the General Directorate of Land Registry and Cadastre General Directorate of land registry and cadastre archive no. 111 (Cyprus Mufassal Tahrir Book)
BURCU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP ÇAĞ
- 1960 ve 1974 yılları arasında Türkiye ve İngiltere'nin karşılaştırmalı Kıbrıs politikaları
Turkey's and England's comparative Cyprus policy between 1960 and 1974
ERGENEKON SAVRUN