Osmanlı Devleti'nde savaş (Cihad) fetvaları (1768-1914)
Fatwas for war (Jihad): The legitimization of war in the Ottoman Empire (1768-1914)
- Tez No: 798100
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET MERT SUNAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Fetva, Savaş İlanı, Cihad, Gaza, Siyasi ve Dini Meşruiyet, Fatwa, War declarations, jihad, gaza, Political and Religious Legitimization
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Milli Savunma Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk Stratejik Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harp Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Harp Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Bu tez çalışması, bir giriş bölümü, savaş için verilen dinî izinler, savaş fetvaları ve bir de sonuç kısmı olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın genel konusu, önemi, amacı ve yöntemi tartışıldıktan sonra kaynakların tanıtılması giriş bölümünde yapılmıştır. Birinci bölümde“Savaş ve Dini İzinleri”başlığında cihad, gaza, kıtal, harb, nefîr-i 'âmm kavramları çözümlenmiş ardından fetva, kısaca fetvanın tarihî ve gelişim süreci, Osmanlı Devleti döneminde fetva ve fetva kurumları hakkında kaynaklara dayanan bilgiler sunulmuştur. Bununla beraber yine Osmanlı döneminde önemli kaynaklar olarak karşımıza çıkan Fetva Mecmuaları kaynakları ve Meşihat Dairesi kurumu çeşitli açılardan ele alınmıştır. Tezin devamında ise tüm bu tarihsel ve kuramsal temelin üzerine Osmanlı Devleti'nde savaş ilanlarının bir parçası olan“Savaş Fetvaları”başlığı altında 18. ve 19. yüzyıllarda verilen fetvalar incelenmiştir. 1768-1774'teki Osmanlı-Rus Savaşı çalışmanın kronolojik sınırları için bir başlangıç kabul edilmiş, 1914'teki Birini Dünya Savaşı'na kadar olan dönemde Osmanlı Devleti'nin iç ve dış düşmanlarına karşı girmiş olduğu savaşlar için verilmiş fetvalar, harp beyannameleri ve bunları barındıran kaynaklar çalışmanın odak noktasını oluşturmuştur. Osmanlı Devleti'nin harp ilan ederken, bu harp ilanının siyasî ve hukuki meşruiyeti nasıl göz önünde bulundurduğu, bunun kurumsal temelini nasıl oluşturduğu ve kamuoyunu ikna için dinî-kültürel alt yapıya uygun argümanları nasıl geliştirdiği bu tezin esas konusudur. Bu çalışmanın birincil tezi fetvaların Osmanlı Devleti'nin harp ilanında en başından beri meşruiyet sağlayıcı metinler olarak önemli bir rol oynadığı ve modernleşme döneminde, genel kabulün aksine önemlerini kaybetmeyerek harp meşruiyetinin öncelikli hukukî metinlerinden biri olmayı devam ettirdikleridir.
Özet (Çeviri)
This study is composed of four main parts: an introduction, a chapter on a general discussion on the religious permissions for war, a chapter on the fatwas legitimizing Ottoman State's war declarations between 1768-1914 and a conclusion. The general problem of this research, its importance, aim and method has been discussed in the introductory part, together with an introduction to the sources. In the first chapter under the title of“War and the Religious Permission”, the concepts of jihad, gaza, kıtal, harb, nefîr-i 'âmm as well as the notion of fatwa and its development have been discussed from a historical perspective. The historical development of fatwas in the Ottoman Empire, the office of sheikulislam and the office of mufti has been also discussed in the light of primary sources. Moreover, the development of the Office of fatwa and the Ottoman fatwa institutions have been put into historical perspective. Finally, the importance of fatwa compilations (Fetva Mecmuaları) as historical sources, the Grand Office of fatwa, and the Meşihat Dairesi of the modernization period has been discussed in some detail. In the second chapter, under the title of“Fatwas for the War”, the fatwas given for the Ottoman wars from the eighteenth to the nineteenth century has been studied. Chronologically, this dissertation deals with the period between the Ottoman-Russian War of 1768-1774 and the First World War by looking into fatwas, declarations of war and the written imperial orders, which provides us the Ottoman state's perspective and arguments on war in a compact and comprehensive form. How the Ottoman Empire regarded the political and religious legitimization of war and how this legitimization process based upon an institutional structure and religious content constitute the main topics of this study. This study argues that fatwas had played a major role as legitimizing texts in Ottoman declarations of war since the very beginning and they did not lose their importance as legal texts after the Ottoman modernization and continue to serve as crucial texts for legitimizing war in the eyes of the public.
Benzer Tezler
- Şeyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi'nin hayatı, fetvaları ve dönemin siyasi olayları
The life of Sheikh al-Islam Mustafa Hayri Efendi of Urgup, his fatwas and poli̇ti̇cal events of the period
OSMAN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN GEMİCİ
- Arşiv belgelerine göre Osmanlı Devleti'nin ittifak arayışları ve I. Dünya savaşına girişi (1911-1914)
According to archives documents searches for alliances of the Ottoman State and entrance into the great war (1911-1914)
ALİ KAŞIYUĞUN
Doktora
Türkçe
2014
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Bölümü
PROF. DR. MUSTAFA SITKI BİLGİN
- 1828-1829 Osmanlı-Rus Harbi'nde sefer organizasyonu ve lojistik
Compaign organization and logistics in Ottoman-Russian War of 1828-1829
AHMET ÇAPARLAR
Doktora
Türkçe
2022
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇABUK
- Birinci Cihan Harbi sonunda Trabzon'da yayınlanan bir dergi: Kaygu (Aralık 1918-Eylül 1919)
A magazine published in Trabzon at the end of the First World War: Kaygu (December 1918-September 1919)
HÜSEYİN KARADENİZ
- Osmanlı Devleti'nde devşirme sistemi (Fatih Dönemi'nde Vezir-i Azamlar ve Zağanos Paşa)
The devshirme system in the Ottoman Empire (Grand Viziers and Zaganos Pasha during the reign of Mehmet the Conquerar)
YOUNGHEE LEE