Geri Dön

Alkol ve tütün mamulleri üzerinden alınan Özel Tüketim Vergilerinin Türkiye ve Avrupa Birliği açısından karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi

Comparative evaluation of Spacial Consomption Taxes on alcohol and tobacco product for Turkey and the European Union

  1. Tez No: 799560
  2. Yazar: BAHTİYAR CEMRE DEMİRTAŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL DURUCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maliye, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Ülkemizde bağımlılık yapıcı maddelerin vergilendirilmesi ile hedeflenen amaç gelir elde etmekten ziyade birey ve toplum sağlığını korumaktır. Paternalist devlet anlayışı ile özellikle alkol ve tütün ürünleri gibi erdemsiz mallar üzerine konulan bu vergilerin temel amacı bahse konu maddelere erişimi zorlaştırarak tüketimini azaltmak/kısıtlamak olsa da vergi gelirleri üzerindeki etkisi de oldukça önemlidir. Bu amaçlarla konulan ve“günah vergileri”olarak da adlandırılan bu vergilerin dünyada ve Türkiye'de birçok uygulama örneği bulunmaktadır. Türkiye'de vergi gelirlerinin yaklaşık olarak yüzde yetmişi dolaylı vergilerden elde edilmektedir. Alkol ve tütün ürünleri üzerinden alınan vergiler, dolaylı vergilerden biri olan Özel Tüketim Vergileri (ÖTV) kapsamında yer almaktadır. Toplum ve birey sağlığını korumak için son yıllarda alkol ve tütün ürünleri üzerine konulan vergilerin oranlarında ciddi artışlar söz konusu olmuştur. Yapılan araştırmalarda bu artışların tüketimi azaltma yönünde faydası olduğu saptanmış olmakla beraber istenilen sonuca henüz ulaşılamadığı sonucu ortaya koyulmaktadır. Vergi sonrası fiyat artışlarına rağmen tütün ve alkol kullanımının ve bu kullanımlara bağlı olarak bireylerin artan sağlık sorunlarının hala arzu edilen düzeye indirilemediği görülmektedir. Devletin bu ürünler üzerinden elde ettiği vergi gelirlerinin yanı sıra bağımlılık yapıcı maddeler içeren bu ürünlerin yol açtığı sağlık sorunlarına ilişkin; bağımlılık azaltıcı tedaviler ve bağımlılık sonrası gelişen sağlık problemlerine yönelik yaptığı sağlık harcamalarının da göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmayla amaçlanan bağımlılık yapıcı maddelerin vergi gelirleri üzerindeki etkisini detaylı olarak analiz etmektir.

Özet (Çeviri)

The aim of taxation of addictive substances in our country is to protect individual and public health rather than generating income. Although the main purpose of these taxes, which are imposed on demerit goods such as alcohol and tobacco products, with a paternalist state understanding, is to reduce/restrict consumption by making it difficult to access the aforementioned substances, their effect on tax revenues is also very important. There are many application examples of these taxes, also called“sin taxes”, which are imposed for these purposes in the world and in Türkiye. Apart from alcohol and tobacco products, drugs are the leading addictive substances. On the other hand, certain medical drugs with narcotic effects are also among the addictive substances in our country. The production and trade of plants such as opium determined for the production of these drugs are restricted by legal regulations. Since non-medical drugs are illegal, illicit consumption or production of these products is tried to be prevented through deterrent practices such as imprisonment and confiscation. Approximately seventy percent of tax revenues in Türkiye are derived from indirect taxes. Taxes on alcohol and tobacco products are included in the Special Consumption Taxes (SCT), which is one of the indirect taxes. In order to protect public and individual health, there have been serious increases in the rates of taxes on alcohol and tobacco products in recent years. Although it has been determined in the studies that these increases are beneficial in reducing consumption, it is revealed that the desired result has not been achieved yet. Despite the post-tax price increases, it is seen that tobacco and alcohol use and the increasing health problems of individuals due to these uses still cannot be reduced to the desired level. In addition to the tax revenues obtained by the government on these products, regarding the health problems caused by these products containing addictive substances; It is important to evaluate the health expenditures made for addiction-reducing treatments and health problems that develop after addiction, also taking into account. In this context, the aim of this study is to analyze the effect of addictive substances on tax revenues in detail.

Benzer Tezler

  1. Acil tıp asistanlarının kaygı düzeyi, madde kullanımı ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesi

    Anxiety levels, substance abuse of emergency medicine residents, and determination of their relationship

    MEHMET ARSLAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM İKİZCELİ

  2. Davranışları etkilemeye yönelik özel tüketim vergilerinin tutum ve davranışlar üzerindeki etkilerinin ampirik analizi: İstanbul ili örneği

    The empi̇ri̇cal analysi̇s of the effects over atti̇tudes and behavi̇ors of exci̇se taxes whi̇ch have an i̇mpact upon behavi̇ors: Sample Istanbul provi̇nce

    UFUK GERGERLİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Maliyeİstanbul Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞAHİN AKKAYA

  3. T.C. Sağlık Bakanlığı 'Tütün ve mamulleri ile mücadele kampanyası' kapsamında görsel-işitsel medyadaki 'sigarayı bırak hayatı bırakma' kamu spotlarının üniversite öğrencilerinin sigara kullanmaya ilişkin tutum ve davranışları üzerindeki etkisi

    The impact of university students on public spots on smoking using attitudes and behaviors of visual-sports media 'Disconnecting life' in the scope of 'the campaign of tobacco and objects with the T. C Health Ministry'

    TÜLİN PARMAKSIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İletişim BilimleriGaziantep Üniversitesi

    İletişim ve Toplumsal Dönüşüm Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUAT USTAKARA

  4. Qaly s yaklaşımı ile Kırşehir'de yaşayan toplumun genel sağlık durumunun tespiti ve sağlık işletmelerine yansıması

    A Qaly s approach to the general health status of people living in Kırşehir and the impact on health facilites

    SİMTEN MALHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    İşletmeHacettepe Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA KILIÇ

  5. Özel tüketim vergisinin Türkiye ve Avrupa Birliği ülkeleri uygulamasının karşılaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    HALİL KARABEKİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    EkonomiGazi Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SACİT ÖNEN