Arkeolojik alanlarda afet risklerinin yönetimi için bir yöntem önerisi
A method proposal for the management of disaster risks in archaeological sites
- Tez No: 800163
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP GÜL ÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Mimarlık, Archeology, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Kültürel mirasın ve arkeolojik mirasın afetlerden korunması gün geçtikçe önem arz eden bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Afetlerin yaşanması dünyamızın değişmez gerçeğidir. Doğa ya da insan kaynaklı olarak dünyanın her yerindeki afetler, insanoğlunun sosyal, fiziki ve kültürel yaşamına olumsuz etki etmektedir. Afetlerin oluşum sıklığının ve şiddetinin artması araştırma kurumları tarafından belgelenen önemli bir küresel sorundur. Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi, ülkemizde de afetlerin artan oluşum sıklığı ve çeşitli nedenlerle etkilerinin daha fazla olduğu gözlemlenmektedir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de kültürel miras varlıkları afetlerin etkilerine maruz kalmaktadır. Kültürel yaşamın ve kültürel varlıkların afetlerden etkilenmesi görece yeni ve kapsamlı bir çalışma alanıdır. Kültürel mirasın önemli bir bileşenini arkeolojik miras alanları oluşturmaktadır. Afetlerin arkeolojik miras alanlarına etkileri ve arkeolojik miras alanları ile afetlerin ilişkisi konusunda yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bu eksikliğin tespiti ile çalışmada, arkeolojik miras alanları ve afet ilişkisi ele alınmış ve arkeolojik alanlarda afet risklerinin yönetimine dair bir yöntem geliştirilmiştir. Çalışmada arkeolojik miras alanları ve afet risk yönetimi ile ilgili temel tanımlar verildikten sonra uluslararası ve ulusal çerçevede arkeolojik alanların afetler ile olan ilişkisi incelenmiştir. Arkeolojik mirasa yönelik afet risk yönetimi tarihsel süreci kültürel mirasa yönelik afet risk yönetiminin tarihsel sürecinin içerisinde ilerlemektedir. Bu tarihi süreç incelenmiş ve kırılma noktaları üzerinde durulmuştur. Arkeolojik miras alanları için var olan afet riskleri uluslararası ve ulusal çerçevede ele alınmıştır. Ulusal çerçevede arkeolojik miras alanlarını etkileyen afetler, Kazı Sonuçları Toplantısı raporları ve anket çalışması verileri üzerinden geçmiş ve 21.yy. olarak incelenmiştir. Çalışma kapsamında önerilen yöntem, bir afet sonucu arkeolojik miras alanı haline gelmiş arkeolojik alanların kendilerine has kırılganlıkları ve hassasiyetlere sahip olmasını dikkate alarak oluşturulmuştur. Her tür arkeolojik miras alanında uygulanabilecek bir yapıya sahiptir. Arkeolojik miras alanlarının afet risklerinin analiz edilebilmesi için ortaya konulan yöntem ile arkeolojik alanların afet risklerinin yönetimine katkı sunmak hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Protection of cultural heritage and archaeological heritage from disasters is an increasingly important issue. Experiencing disasters is an immutable fact of our world. Disasters all over the world, whether natural or man-made, have a negative impact on the social, physical and cultural life of human beings. The increasing frequency and severity of disasters is an important global problem documented by research institutions. As in many parts of the world, it is observed that the frequency of occurrence of disasters is increasing in our country as well as in many other parts of the world and their effects are more severe due to various reasons. As in the world, cultural heritage assets are exposed to the effects of disasters in our country as well. The impact of cultural life and cultural assets on disasters is a relatively new and comprehensive field of study. Archaeological heritage sites constitute an important component of cultural heritage. Studies on the effects of disasters on archaeological heritage sites and the relationship between archaeological heritage sites and disasters are limited. With the determination of this deficiency, the relationship between archaeological heritage sites and disasters is addressed in this study and a method for the management of disaster risks in archaeological sites is developed. In the study, after giving basic definitions about archaeological heritage sites and disaster risk management, the relationship between archaeological sites and disasters in international and national framework is analyzed. The historical process of disaster risk management for archaeological heritage progresses within the historical process of disaster risk management for cultural heritage. This historical process is analyzed and breaking points are emphasized. Disaster risks for archaeological heritage sites are discussed in international and national frameworks. In the national framework, disasters affecting archaeological heritage sites are analyzed in the past and 21st century through the reports of the Excavation Results Meeting and survey data. The methodology proposed within the scope of the study is based on the fact that archaeological sites that have become archaeological heritage sites as a result of a disaster have their own vulnerabilities and sensitivities. It has a structure that can be applied in all types of archaeological heritage sites. It is aimed to contribute to the management of disaster risks of archaeological sites with the method put forward to analyze the disaster risks of archaeological heritage sites.
Benzer Tezler
- Kentsel arkeolojik alanlarda afet risklerine karşı acil durum hazırlık süreçlerinin tanımlanması, Küçükyalı Arkeopark örneği
Definition of emergency preparation processes against disaster risks in urban archeological areas, case of Kucukyali archeopark
GÖKÇE KUZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Tarihi kent merkezinde koruyarak canlandırma amaçlı kentsel dönüşüm çalışması: Konya-Meram örneği
A study of urban transformation that aims at preserving history at the city centre: The case of Konya - Meram
FATMA TORU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriAksaray ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİL KARATAŞ
- Küçükçekmece Gölü çevresı̇ arkeolojı̇k sı̇t alanlarının dönüşüm ve koruma açısından ı̇rdelenmesı̇: Avcılar Bathonea Antı̇k Kentı̇ örneği
Discussion of archaeological sites around Kucukcekmece Lake in terms of transformation and protection: The case of Avcilar Bathonea Ancient City
YELİZ YURDABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ÖRNEK ÖZDEN
- Tarihi dokuda yenileme sürecinde yeşil çatılar: Edirne Kaleiçi örneği
Green roofs in process of renawal the historic fabric: Example of Edirne Kaleiçi
FULYA DAMLA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkTrakya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİDE CANDAN ZÜLFİKAR
- Unmanned aerial vehicles based 3D city modeling data collection, processing and analysis the case of Yavuz Sinan neighborhood
İnsansız hava araç tabanlı 3D şehir modellemesi veri toplama, işleme ve analizi Yavuz Sinan mahallesi örneği
ABDALRAHMAN ALASHI
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN