Geri Dön

Sarmalık yaprak üretimine yönelik küllemeye toleranslı yeni üzüm çeşitlerinin geliştirilmesi

Improve of new powdery mildew tolerant grape cultivars for stuffed vine leaf

  1. Tez No: 800321
  2. Yazar: ABDURRAHİM BOZKURT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ADEM YAĞCI, DOÇ. DR. DAVUT SONER AKGÜL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bağ Yetiştirme ve Islahı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 220

Özet

Erysiphe necator'un neden olduğu külleme hastalığı dünya çapında ciddi bir asma hastalığıdır. Bu hastalığa karşı dirençli veya toleranslı çeşitlerin kullanılması, kimyasal fungisitlerin kullanımını ortadan kaldırabilir veya uygulama sayılarını en aza indirerek insan ve çevre sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltabilir. Bu çalışma Narince çeşidinin ana; Isabella, Regent ve Kishmish Vatkana çeşitlerinin de baba ebeveyn olarak kullanıldığı melezleme çalışmaları sonucunda elde edilmiş 447 adet F1 genotipi üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın birinci yılında genotipler yaprak kalitesi bakımından bazı OIV kriterleri dikkate alınarak incelenmiş ve aynı zamanda küllemeye duyarlılık bakımından da değerlendirilip tartılı derecelendirme yöntemi ile bir ön seleksiyona tabi tutularak ümitvar olan 100 adet genotip seçilmiştir. Çalışmanın ikinci yılında ise seçilen genotiplerde marköre dayalı seleksiyon, yaprak kalitesi iyi olan genotiplerde sarma yapımı ve tadım testi, sera ve laboratuvar koşullarında külleme inokülasyonu yapılarak ikinci bir seleksiyon yapılmıştır. Çalışma sonucunda, yaprak kalitesi bakımından; iki genotip (NVL-35 ve NVL-77), külleme yoğunluğu düşük, yaprak kalitesi iyi olan üç genotip (NRG-181, NRG-146 ve NRG-66), yaprak tadım testi bakımından üç genotip (NVL-58, NRG-194 ve NRG-66) ön plana çıkmıştır. Narince x Kishmish Vatkana ile Narince x Isabella kombinasyonlarında, külleme skorlamaları sonucunda dirençli genotip belirlenememiştir. Narince x Regent melezleri ise genel olarak külleme belirtilerini geç göstermiştir. Külleme skorlamaları ve marköre dayalı seleksiyon sonuçları tutarlı olan 7 adet genotip (NRG-7, NRG-146, NRG-174,NRG-195, NRG-196, NRG-197 ve NRG 200) tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca Narince, Künefi, Erciş, Dökülgen, Fenerit, Hatun Parmağı, Horoz Karası, Muhammedi, Karaerik, Vakkas, Italia ve Kyoho çeşitlerinin küllemeye duyarlılık durumları da incelenmiştir. Bu çeşitlerden; Horoz Karası külleme belirtilerini geç göstermiştir. Muhammedi, Hatun Parmağı ve Erciş çeşitleri küllemeye karşı ilk haftalardan itibaren hassasiyet göstermişlerdir. Ümitvar olarak seçilen genotipler Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi koleksiyon bağında muhafaza altına alınmıştır

Özet (Çeviri)

Powdery mildew disease caused by Erysiphe necator is a serious grape vine disease worldwide. The use of resistant or tolerant cultivars to this disease can eliminate the use of chemical fungicides or minimize their negative impact on human and environmental health by minimizing the number of applications. In this study, the as female parent cultivar of Narince; It was carried out on 447 F1 genotypes obtained as a result of crossing studies in which Isabella, Regent and Kishmish Vatkana cultivars were used as male parents. In 2021, the first year of the study, the genotypes were examined in terms of leaf quality by considering some OIV criteria, and at the same time, 100 promising genotypes were selected by pre-selection by weighted rating method after being evaluated in terms of susceptibility to powdery mildew. In 2022, the second year of the study, a second selection was made by marker-based selection in the selected genotypes, wrapping and the sense of taste in genotypes with good leaf quality, powdery mildew inoculation in greenhouse and laboratory conditions. As a result of the study, in terms of leaf quality; two genotypes (NVL-35, NVL-77), three genotypes with low powdery mildew density and good leaf quality (NRG-181, NRG-146 and NRG-66), three genotypes (NVL-58, NRG-194 and NRG-66) for leaf taste testing came into prominence. In the combinations of Narince x Kishmish Vatkana and Narince x Isabella, resistant genotype could not be determined as a result of powdery mildew scoring. Narince x Regent hybrids generally showed powdery mildew symptoms late. Six genotypes (NRG-7, NRG-174, NRG-195, NRG-196, NRG-197 and NRG 200) were identified, with consistent powdery mildew scores and marker-based selection results. In the study, susceptibility to powdery mildew of Narince, Künefi, Erciş, Dökülgen, Fenerit, Hatun Parmagi, Horoz Karasi, Muhammedi, Karaerik, Vakkas, Italia and Kyoho cultivars were also investigated. Of these cultivars; Horoz Karasi showed powdery mildew symptoms late. Muhammedi, Hatun Parmagi and Erciş cultivars showed sensitivity against powdery mildew from the first weeks. The genotypes selected look promising have been preserved in the collection vineyard of Tokat Gaziosmanpaşa University, Faculty of Agriculture.

Benzer Tezler

  1. Sarmalık kıyılmış tütünlerde uygulanan bazı tarımsal işlemler ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of some quality properties and applied agricultural practice in rolling and shredded tobaccos

    SERHAT KANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KINAY

  2. Bazı kereviz lahanası [Pak choi (Brassica campestris ssp. chinensis)] çeşitlerinin Samsun ekolojik koşullarına adaptasyonu

    The adaptation of some celery cabbage [Pak choi (Brassica campestris ssp. chinensis)] varieties for Samsun ecological conditions

    ÖZLEM AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET BALKAYA

  3. Bazı yaprak lahana (Brassica oleraceae var. acephala L.) tiplerinin büyüme, gelişme, verimlilik durumları ile tohum olgunlaşma zamanlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma

    A study the determination of growth, development, productivity, period and seed quality of kale

    ELİF DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AHMET BALKAYA

  4. Asma fidanı yapraklarının salamuralık olarak değerlendirilme imkânları üzerine bir araştırma

    A research on the possibility of evaluation for pickle of grapevine sapling leaves

    GÜNEŞ SEMERCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RÜSTEM CANGİ