Bazı sıyez buğday (Triticum monococcum L.) genotiplerinde farklı ekim sıklıkları ile azot uygulamalarının verim ve kaliteye etkileri
Effects of different seed rate and nitrogen applications on yield and quality in some einkorn wheat (Triticum monococcum L.) genotypes
- Tez No: 800500
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİME İKİNCİKARAKAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tahıllar ve Yemeklik Baklagiller Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışma, 2019-2020 ve 2020-2021 yetiştirme dönemleri arasında Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'ne ait İkizce Araştırma ve Uygulama çiftliği tarlalarında yürütülmüştür. Çalışmanın amacı; Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nce geliştirilen siyez buğday genotipleri için uygun ekim sıklığı ve azot dozlarının belirlenmesinin yanında siyez buğday genotiplerinin kalitesine etkilerinin belirlenmesidir. Bu amaçla, materyal olarak çeşit adayı ve çeşit aday adayı hatlardan oluşan beş farklı siyez buğday genotipi dört farklı ekim sıklığı 15, 18, 21,24 kg/da ve dört farklı azot dozu 0, 2, 4, 6 kg/da uygulanmıştır. Araştırma Tesadüf Bloklarında Bölünen Bölünmüş Parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak iki yıl süreyle yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, iki yıl ortalama değerleri; çıkış gün sayısı 15.8-20.3 gün, başaklanmaya kadar geçen gün sayısı 161.3-168.5 gün, olgunlaşmaya kadar geçen gün sayısı 199.5-204.8 gün, m2'deki bitki sayısı 83.5-206.7 adet, m2'deki başak sayısı 585-1605 adet, bitki boyu 63.2-93.2 cm, başak uzunluğu 3.3-5.8 cm, başakta tane sayısı 12.5-20.8 adet, başakta tane ağırlığı 0.31-0.70 g, hasat indeksi % 28.15-42.75, tane verimi 200.4-362.9 kg/da, kavuzsuz bin tane ağırlığı 17.0-20.95 g, rutubet miktarı % 8.2-11.2, tane çapı 1.90-2.15 mm, tane sertliği % -9.80 - +6.55, kavuzsuz hektolitre ağırlığı 74.9-79.65 kg/hl, protein oranı % 18.66-24.35, Zeleny sedimantasyon değeri 10.0-67.5 ml, renk analizleri L değeri 98.38-100.65, a değeri 1.225-1.840, b değeri 14.85-18.40, beta karoten 10.08-21.4 ppm, demir içeriği 41.90-62.80 ppm, çinko içeriği 16.93-44.95 ppm olarak belirlenmiştir. En yüksek tane verimi ortalaması dört numaralı siyez genotipinde 15 kg/da ekim sıklığı ve 2 kg/da azot dozu uygulamasında 362.9 kg/da elde edilmiştir. En düşük tane verimi ortalamasını ise 200.4 kg/da 24 kg/da ekim sıklığı/4 kg/da azot dozu/beş numaralı siyez genotipi vermiştir. Verim ve kalite yönünden azot dozları ve ekim sıklıklarının siyez genotiplerinde ele alınan özellikler üzerinde farklılıklar oluşturduğu, aynı zamanda yıllara göre bu farklılıkların değiştiği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in İkizce Research and Application farm fields belonging to the Central Research Institute of Field Crops between 2019-2020 and 2020-2021 growing seasons.The aim of this study was to determine the appropriate planting frequency, nitrogen dose to be applied for einkorn wheat genotypes and to investigate the effects of these practices on the quality of einkorn wheat genotypes. Five different einkorn wheat genotypes consisting of cultivar candidate and cultivar candidate lines belonging to Central Research Institute of Field Crops were used as material. Four different seeding rate of 15, 18, 21, 24 kg/da and four different nitrogen doses of 0, 2, 4, 6 kg/da were applied for two years. Field trials were carried out in four replications according to the divided plots experimental design in randomized blocks. The lowest and the highest mean values of the examined parameters were; emergence time 15.8-20.3 days, time of heading 161.3-168.5 days, time of maturity 199.5-204.8 days, number of plants per square meter 83.5-206.7, number of spikes per square meter 585-1605, plant height 63.2-93.2 cm, spike length 3.3-5.8 cm, number of grains per spike 12.5-20.8, grain weight per spike 0.31-0.70 g, harvest index 28.15-42.75%, grain yield 200.4-362.9 kg/da, hulless thousand kernel weight 17.0-20.95 g, moisture content 8.2-11.2 %, kernel diameter 1.90-2.15 mm, kernel hardness index (-9.80) – (+6.55), hulless hectoliter weight 74.9-79.65 kg/hl, protein content 18.66-24.35 %, Zeleny sedimentation value 10.0-67.5 ml, L color value 98.38- 100.65, a color value of 1.225-1.840, b color value 14.85-18.40, beta carotene 10.08-21.4 ppm, iron content 41.90-62.80 ppm, zinc content 16.93-44.95 ppm. There were significant differences between the genotypes in terms of all parameters investigated (p
Benzer Tezler
- Cold, drought, and salt tolerance levels of some species and varieties of wheat (Triticum turgidium)
Bazı buğday (Triticum turgidium) tür ve çeşitlerinin soğuğa, kurağa ve tuza dayanım düzeyleri
DİDEM ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
BiyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUSRET ZENCİRCİ
- Kadmiyumun bazı serin iklim tahıllarında çimlenme ve moleküler düzeydeki etkileri
Effects of cadmium on germination and molecular level in some cool climate cereals
FUNDA KÜYÜK
Doktora
Türkçe
2024
BiyolojiHitit ÜniversitesiMoleküler Biyokimya ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ÖZBEK
- Identification and characterization of some bioactive components in selected local wheat (Triticum spp.) varieties
Seçilen yerel buğday (Triticum spp.) çeşitlerinde bazı biyoaktif bileşenlerin tanımlanması ve karakterizasyonu
MUHAMMAD USMAN AKRAM
Doktora
İngilizce
2023
Gıda MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMRAN UYGUN
- Bazı siyez buğday (Triticum monococcum spp.) genotiplerinin Isparta koşullarında verim ve verim ögelerinin belirlenmesi
Determination of yield and yield components of some einkorn wheat (Triticum monococcum) genotypes in Isparta conditions
NAZMİ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM KAYA
- Yerel siyez buğday genotipleri arasındaki genetik farklılıkların moleküler yöntemlerle belirlenmesi ve kuraklığa tolerant genotiplerin tespit edilmesi
Determinations of genetic variations among local einkorn genotypes by using molecular methods and drought tolerant genotypes
ENES GÖKHAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoteknolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSKENDER TİRYAKİ