Geri Dön

Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Valilik müessesesi ve Mehmet Reşit Paşa (1868-1924)

The Governorship from the Ottoman from the Republic and Mehmet Reşit Pasha (1868-1924)

PDF İndir

  1. Tez No: 802267
  2. Yazar: HALİL İBRAHİM DÜZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMET TÜRKMEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Taşra, İl Yönetimi, Mülki İdare, Vali, Sivas, Sivas Kongresi, Vali Mehmed Reşit Paşa, Provincial, Provincial Administration, Civil Administration, Governor, Sivas, Sivas Congress, Mehmed Reşit Pasha
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 174

Özet

Valilik mesleği kadim bir gelenekten gelmektedir. Tarihte görülen ilk Türk topluluk ve devletlerinden itibaren farklı unvan, yetki ve görevlerle günümüze değin konumu gözlemlenmekle beraber genel anlamda taşra idaresinin en büyük mülki amiri olarak karşımıza çıkmaktadır. İslamiyet'ten önce tudun, İslamiyet'in kabulüyle reis, amid, amil, Osmanlı klasik çağında sancak beyi, beylerbeyi tanzimat ve dağılma sürecinde daha çok mutasarrıf ve vali, Türkiye Cumhuriyeti devletinde ise vali unvanlarının kullanıldığı kaynaklara yansımaktadır. Hanedan üyelerinin devlet tecrübesi kazanması için taşraya vali olarak atandığı da bilinmektedir. Çalışmada bu kurumun tarihi süreç içerisinde geçirdiği gelişim ve değişim izah edilmeye çalışılmaktadır. Dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümü ilk Türk-İslam devletlerinde taşra yapılanması, ikinci bölüm Osmanlı devleti taşra idaresi ve içerisinde valilik mesleği, üçüncü bölüm cumhuriyet döneminde il idaresi ve valilik mesleği, dördüncü bölüm ise konuya örnek teşkil etmesi açısından valilik görevinde önemli bir karakter olan Mektubizade Mehmet Reşit Paşa'nın hayatını izah etmektedir. Osmanlı Devleti'nin yıkılış sürecinde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşamasında yaşayıp özellikle eğitimci ve idareci kimliği ile tanınıp önemli görevlerde bulunan Mektubîzade Mehmet Reşit Paşa'nın (1868-1924) yaşamı tarihteki önemine de binaen tezin ana konularından birisi olmuştur. 56 yıllık hayatının yaklaşık 32 yılı devlet hizmetinde geçmiştir. Mehmet Reşit Paşa'nın memuriyet hayatı çok önemli tarihi olayların yaşandığı dönüm noktası arz eden zamanlara rastlamaktadır. Osmanlı Devleti'nin çok sayıdaki farklı coğrafyalarında görev yapmıştır. Sırasıyla; Siroz Sancağı mutasarrıflığı, Edirne, Akdeniz Adaları, Manastır, Ankara, Kastamonu ve Sivas vali vasfıyla görev yaptığı önemli yerlerdir. Bu yerler arasında özellikle Sivas Valiliği görevi son derece mühimdir. Yeni devletin temellerinin atıldığı Sivas'ta ileri görüşlülüğü ve temiz fıtratı ile Milli Mücadelenin lideri Mustafa Kemal Paşa'ya tam desteği önem arz etmekle birlikte, Sivas Kongresinin toplanması gibi önemli olaylara da katkı sağlamıştır. Mülki idaredeki vazifeleri yanında Osmanlı Meclis-i Mebusanı Ergani Mebusu ve İstanbul'un işgali sonrasında açılan Büyük Millet Meclisinde Kozan Mebusu olarak yer almıştır.

Özet (Çeviri)

The profession of governor comes from an ancient tradition. Although the governor is observed from the first Turkish community and states with different titles, powers and duties to the present day, it is the sovereignty in which he rules as the greatest administrative chief of the provincial administration in general. Before he adoption of Islam, the titles of chief, amid, amil, Sanjak Bey, Beylerbey in the Ottoman Classical Age, governors and governors in the previous periods of the Tanzimat and Dissolution, and in the Republic of Turkey, the titles of governor are reflected on the rocks. It is also known that the dynasty family was appointed as the governor of the province in order to gain state experience. In this study, it is tried to explain the development and change in this historical process. The organization consisting of four groups, the First Part is the provincial structuring in the first Turkish- Islamic states, the Second Part is the provincial administration of the Ottoman Empire and the profession of governor in it, the Third Part is the governorship profession in the Republican Period, and the Fourth Part is Mektubizade Mehmet Reşit Pasha, who is an important character in the governorship task in terms of setting an example for the ship. sustains his life. The life and past importance of Mektubizade Mehmet Reşit Pasha (1868-1924), who did not experience the collapse of the Ottoman Empire and the establishment periods of the Republic of Turkey, and was especially known as an educator and administrator and held important positions, has been one of the main suspects of the thesis. He spent about 32 years of his 56-year life in government service. The civil service life of Mehmet Reşit Pasha coincides with the very important historical past turning point. He works in many different geographies of the Ottoman Empire. Respectively; These are the governorship of Siroz Sanjak, Edirne, Mediterranean Islands, Manastır, Ankara, Kastamonu and Sivas. Among these places, the duty of the Governor of Sivas is extremely important. In Sivas, where the foundations of the new state were laid, his full support to Mustafa Kemal Pasha, the leader of the National Struggle with his foresight and clean nature, is important, but also contributing to important things as the Sivas Congress can achieve. In addition to his duties in the civil administration, he served as the Deputy of Ergani in the Ottoman Parliament and the Kozan Deputy in the Grand National Assembly, which was opened after the occupation of Istanbul.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    847471

    Osmanlı'dan Cumhuriyet'e bir devlet adamı: Ebubekir Hazım Tepeyran

    A statesman from the Ottoman Empire to the Republic: Ebubekir Hazım Tepeyran

    AYÇİN DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk İnkılap TarihiMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT BAKAR

  2. Tez No

    323488

    Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Mustafa Abdülhalik Renda (1881 - 1957)

    Mustafa Abdülhalik Renda from Ottoman to Republic (1881 - 1957)

    GÖNÜL TÜRKAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    BiyografiÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. YÜKSEL ÖZGEN

  3. Tez No

    703659

    Siyasi, idari kültürel ve ekonomik alanda Silifke (1924-1933)

    Silifke in political, administrative, cultural and economic fields (1924-1933)

    KORAY GİDİRİŞLİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EROL YÜKSEL

  4. Tez No

    388012

    Atatürk Dönemi Sinop valileri

    Governors of the Sinop in Atatürk Period (1923-1938)

    SALİH ALTINOK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Kamu YönetimiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜNYAMİN KOCAOĞLU

  5. Tez No

    770820

    Osmanlı'dan Cumhuriyet'e frengi ve frengi ile mücadele (XIX. yüzyıl sonları ve XX. yüzyıl başları)

    Syphilis and struggle with syphilis from Ottoman Empire to Repuplic (The end of 19th century, and early 20th century)

    TÜLİN TÜRKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    TarihYıldız Teknik Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM HİLMİ ÖZKAN

Geri Dön