Geri Dön

Fıkıh usulünde makāsıd düşüncesi bağlamında tahsîniyyât

The tahsīniyyāt in context of maqāsid thought in fiqh methodology

  1. Tez No: 803967
  2. Yazar: ÜMRAN ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CEMALETTİN ŞEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Tahsîniyyât güzel olan, göze hoş gelen, tabiata uygun olan, beğenilen, kemâl sıfatta olan ve şer'an sevaba delalet eden fiilleri ifade eden bir kavramdır. Bir fıkıh usulü terimi olarak tahsîniyyât, maslahatın üçüncü mertebesinde karşımıza çıkmaktadır. Maslahat mertebesindeki konumu itibarıyla tahsîniyyât, davranışlardaki en üst noktayı, ahlakın en üstününü, dinde takvalı olmayı, eşyanın en güzel hâlini ve medeniyetin zirve noktasını ifade eden bir maslahattır. Maslahat zarûrî, hâcî ve tahsînî seviyede korunması gereken beş zarûrî ilkenin (din, can, akıl, nesil ve mal) korunmasını sağlamaktadır. Bu mertebelerden asıl olan zarûriyyâttır. Örneğin canın korunması için insanın yemesi, içmesi, giyinmesi ve barınması zarûriyyâttandır. Çaresiz kalan insanın haram olan yiyeceği ölmeyecek kadar yemesinin câiz olması, canın korunmasına yönelik hâciyyâttandır. Pis ve iğrenç şeylerin yenilip içilmesinin yasak olması, temiz ve leziz yiyeceklerden yenilmesi ise tahsîniyyâta örnektir. Her mertebe, diğeri etrafında koruyucu nitelikdedir. Beş zarûrî ilkenin korunması açısından tahsîniyyât mertebesinin korunması, zarûriyyât ve hâciyyâtın korunması kadar önemlidir. Çünkü tahsîniyyât mertebesi ortadan kalktığında zamanla hâciyyât ve zarûrîyyât da ortadan kalkma tehlikesiyle karşılaşır. Tahsîniyyât mertebesi bir toplum için olmazsa olmaz değilse de tahsîniyyât olmadan bir toplumun medeniyetler seviyesine ulaşması imkân dışıdır. Bir eşyanın en üstün seviyesi, bir bireyin kemâl noktası ve bir toplumun medeniyetin zirvesine ulaşması, tahsîniyyâtın varlığı ile mümkün olur.

Özet (Çeviri)

Tahsīniyyāt is a concept that expresses the verbs that are beautiful, pleasing to the eye, natural, admired, perfect, and that signify good deeds in the Sharī'a. Tahsīniyyāt, as a fiqh methodology term, appears in the third level of maslaha. In terms of its position at the level of maslaha, tahsīniyyāt is a maslaha that expresses the highest point in behavior, the highest morality, piety in religion, the most beautiful state of things and the peak of civilization. Maslaha provides the protection of the five essential principles (religion, life, mind, generation and property) that must be protected at the essential, pilgrimage and estimation level. The main one of these levels is zarūriyyāt. For example, for the protection of life, one's eating, drinking, dressing and sheltering is from zarūriyyāt. It is permissible for a helpless person to eat the forbidden food until they die, because it is from the hājiyyāt of protection of the soul. Forbidden to eat and drink dirty and disgusting things and to eat clean and delicious foods are examples of tahsīniyyāt. Each level is protective around the other. In terms of preserving the five essential principles, preserving the level of tahsīniyyāt is as important as preserving the essentials and hājiyyāt. Because, when the level of tahsīniyyāt disappears, over time, hājiyyāt and zarūriyyāt also face the danger of disappearing. Although the level of tahsīniyyāt is not indispensable for a society, it is impossible for a society to reach the level of civilizations without tahsīniyyāt. The highest level of an object, the perfection point of an individual, and the attainment of a society to the peak of civilization are possible with the existence of tahsīniyyāt.

Benzer Tezler

  1. Klasik ve modern dönemlerde fıkıh usulünde tecdid

    Renewal in the principles of islamic jurisprudence in classical and modern periods

    MEHMET SAYĞIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BİRSİN

  2. التعليل المصلحي في المذهب الحنفي (بدائع الصنائع مثالا)

    Hanefî mezhebinde maslahatla Ta'lil (Bedâ'i'u's-sanâ'i' örneği)

    SHADI I. A. QADDUMI

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SONER DUMAN

  3. Fıkıh usulünde genel nazariyeler

    General fiquh theories

    MOHAMMAD ALİ YOUSEF ABU-EİD

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM ACAR

  4. Faslı çağdaş düşünür Taha Abdurrahman'ın fıkıh ve fıkıh usûlünün yenilenmesi hakkındaki görüşleri

    The views of contemporary moroccan thinker Taha Abdurrahman on renewal of fiqh and usul al-fiqh

    ZAKARİA BOUBEKRI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACI YUNUS APAYDIN

  5. Muhammed Tâhir bin Âşûr'un İslam hukuk felsefesi ile ilgili görüşleri (Makasıdu'ş-Şeri'a)

    M. Tahir b. Ashur 's views on İslamic jurisprudence

    YUSUF BULUTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDÜSSELAM ARI