Meme kanseri tanısından sonra kişilerin yaşantılarını anlamlandırmak için çevrimiçi bireysel bir müdahale programının geliştirilmesi ve etkinliğinin incelenmesi
Developing and testing effectiveness of an online individual intervention program to make meaning of experiences after a breast cancer diagnosis
- Tez No: 804449
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
Meme kanseri her geçen gün görülme sıklığı artan ve kişilerin pek çok değişim ve sıkıntı yaşamasına yol açabilen sağlık sorunlarından biridir. Meme kanseri tanısı almak kişilerin inançlarını ve hedeflerini sarsarak anlam arayışı içine girmelerine yol açabilmektedir. Mevcut tez çalışmasında meme kanseri tanısı alan kişilerin anlam yaratma çabalarını destekleyerek, bu deneyimde olumlu anlam bulmalarına yardımcı olacak bir müdahale programı geliştirmek ve etkinliğini test etmek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Park'ın Anlam Yaratma Modeli ve Wong'un Anlam Terapisi prensiplerine dayanarak, sekiz haftalık çevrimiçi bireysel bir psikolojik müdahale programı geliştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini I., II. ve III. Evre meme kanseri tanısı almış kadınlar oluşturmaktadır. Çalışmaya yaşları 31 ile 65 arasında (Ort =42.05, SS =7.15) değişen toplam 41 kadın katılmıştır. Randomize kontrollü araştırma deseni kullanılan bu çalışmada katılımcılar müdahale grubuna (S=21) ve bekleme listesi kontrol grubuna (S=20) seçkisiz olarak atanmıştır. Müdahale grubunda yer alan katılımcılardan, müdahale öncesi, müdahale sonrası ve iki ay sonra takip olmak üzere üç kez ölçüm alınmıştır. Kontrol grubunda yer alan kişiler ise müdahale öncesinde ve ilk değerlendirmeden sekiz hafta sonra anketleri tamamlamışladır. Müdahalenin etkisini incelemek için Yaşamın Anlamı Ölçeği, Travma Sonrası Gelişim Envanteri-X, Stres Değerlendirme Ölçeği, Genel Anlamdaki Bozulmalar Ölçeği, Olayların Etkisi Ölçeği-Gözden Geçirilmiş Formu, Kabullenme ve Eylem Ölçeği-II, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın hipotezlerini test etmek için Pearson Korelasyon analizi, 2 (Grup) X 2 (Zaman) tekrar ölçümlü karma ANOVA ve tek yönlü tekrar ölçümlü ANOVA uygulanmıştır. Analiz sonuçları, kontrol grubuna kıyasla müdahale alan grubun anlamın varlığı, travma sonrası gelişim, meme kanseri tanısını meydan okuma fırsatı olarak görme ve kaygı düzeyinde anlamlı düzeyde iyileşme olduğunu göstermiştir. Ayrıca müdahale grubunun son ölçümünde anlamın varlığında, istemsiz düşünce ve psikolojik katılık düzeyindeki iyileşmelerin takip ölçümünde de korunduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, kısıtlılıkları ve güçlü yanları alanyazın kapsamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Breast cancer is one of the health problems that is increasingly prevalent day by day and can lead to various changes and difficulties for individuals. Receiving a diagnosis of breast cancer can shake people's beliefs and goals, prompting them to search for meaning. The aim of the current thesis is to develop an intervention program assisting people diagnosed with breast cancer to find positive meaning in this experience by supporting their meaning making efforts and to test its effectiveness. Accordingly, an eight-week online individual psychological intervention program was developed based on the Park's Meaning Making Model and principles of Wong's Meaning Therapy. The sample of this study consisted of women diagnosed with stage I, II, and III breast cancer. A total of 41 women aged between 31 and 65 (M =42.05, SD =7.15) participated in the study. In this randomized controlled trial, participants were randomly assigned to the intervention group (N=21) and the waiting list control group (N=20). Assessments were taken from the intervention group before the intervention, after the intervention, and at the 2-month follow-up. Those in the waitlist control group completed the questionnaires before the intervention and eight weeks after the initial assessment. To examine the effectiveness of the intervention, the Meaning in Life Questionnaire, Posttraumatic Growth Inventory-X, Stress Appraisal Measure, Global Meaning Violations Scale, Impact of Event Scale-Revised Form, Acceptance and Action Scale-II, and Hospital Anxiety and Depression Scale were used. To test the hypotheses of the study, Pearson correlation analysis, 2 (Group) X 2 (Time) repeated measures ANOVA, and one-way repeated measures ANOVA were applied. The results of the study showed that there were significant improvements in the presence of meaning, post-traumatic development, seeing breast cancer as a challenge, and anxiety levels in the intervention group compared to the control group. In addition, improvements in the presence of meaning, intrusive thought, and psychological inflexibility were maintained at 2 months of follow-up in the intervention group. The results, limitations, and strengths of the study were discussed within the scope of the literature.
Benzer Tezler
- Meme kanserine bağlı lenfödem gelişen kadınlarda özbakımın ve seçilmiş faktörlerin yaşam kalitesine etkisi
The effect of self-care and selected factors on quality of life in women with lymphedema associated with breast cancer
CANSU HAZAL YANARDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hemşirelikİzmir Ekonomi ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜL KARAYURT
DOÇ. DR. GÜLSÜM NİHAL ÇÜRÜK
- Ayaktan kemoterapi alan meme kanserli kadın hastaların (18-45 yaş aralığında) fertilite konusundaki görüş ve anksiyete durumlarının değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
GÜLSEREN TUNCAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
OnkolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ÇAY ŞENLER
- Kronik periodontiti olan hastalarda kanser insidansının değerlendirilmesi
Evaluation of cancer incidence in patients with chronic periodontitis
ÖMER DİZDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
OnkolojiHacettepe ÜniversitesiPreventif Onkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR MUTLU HAYRAN
- Meme kanseri tanısında kontrastlı mamografi ve dinamik meme MRG tetkiklerinin karşılaştırılması
Comparison of contrast enhanced mammography and dynamic breast MRİ in the diagnosis of breast cancer
MUHAMMED TEKİNHATUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Radyoloji ve Nükleer TıpPamukkale ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN A. SABİR AKKOYUNLU