Behçet Kemal Çağlar'ın eserlerinde Atatürk imgesi
The image of Atatürk in the works of Behçet Kemal Çağlar
- Tez No: 806415
- Danışmanlar: PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Türk İnkılap Tarihi, Turkish Language and Literature, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Behçet Kemal Çağlar, Atatürk, İmge, Şiir, İçerik Analizi, Behçet Kemal Çağlar, Atatürk, Image, Poetry, Content Analysis
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
18. yüzyıldan itibaren gelişmeye başlayan Türk modernleşmesi, 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle yeni bir evreye girmiştir. Bu süreç içerisinde Türk toplumuna önderlik eden Mustafa Kemal Atatürk, Türk toplumunun tarihinin en önemli figürlerinin başında gelmektedir. Zira Atatürk, fikirleriyle ve devrimleriyle modernleşme hareketinin somut adımlarını atmakla kalmamış aynı zamanda giyinişi, davranışı ve günlük hayatı ile hayalindeki modern Türk kimliğinin yaşayan bir örneğini ortaya koymuştur. Atatürk'ün Türk toplumu için örnek bir kişilik teşkil etmesi, Türk edebiyatını da önemli ölçüde etkilemiştir. Bu bağlamda Cumhuriyet'in ilanı ile ivme kazanan yeni fikirler ve değerler, Türk edebiyatında Atatürk'ün şahsı ile bağdaştırılarak işlenmiş ve aktarılmıştır. Bu eğilim Atatürk'ün sağlığında ortaya çıktığı gibi Atatürk'ün vefatından sonra da çeşitli değişiklikler geçirmek kaydıyla etkisini sürdürmüştür. Böylece Türk şiirinde Atatürk'ü konu alarak Türk halkına seslenmek isteyen Atatürk şiirleri adında bir şiir türü doğmuştur. Behçet Kemal Çağlar, 1930'lu yıllarda sesini duyurmayı başarmış bir şair olarak Atatürk şiirleri türünün en bilinen şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Öyle ki şair, kendi döneminde çağdaşları tarafından Atatürk'ün Şairi, Ata'nın Şairi veya Devrimin Şairi unvanları ile anılmıştır. Çağlar'ın şiirleri incelendiğinde şairin bu unvanlar ile anılmasının tesadüfi bir sonuç olmadığı anlaşılmaktadır. Zira bu çalışmada da görüldüğü gibi Çağlar, sanatını tamamen Atatürk'e ve Atatürkçülüğe adamış bir edebi kariyer izlemiştir. Şairin bu tercihi birçok edebiyat araştırmacısı tarafından defalarca vurgulandığı gibi Çağlar, zaman zaman bu adanmışlığının aşırıya kaçtığı yorumuyla eleştirilmiştir. Çağlar'ın sanatının Türk edebiyatındaki yeri ve önemi hakkındaki görüşler değişiklik gösterse de araştırmacılar, şairin Atatürkçülüğe olan yaklaşımı konusunda hemfikirdir. Atatürk'ün sağlığında eserlerini vermeye başlayan Çağlar, bu dönemde Atatürk'ü yeni Türk devletinin faaliyetlerini Türk halkına aktarmak için bir aracı olarak kullanmaktadır. Şairin bu tercihindeki amacı şüphesiz ki Anadolu'da yaşayan Türk halkı ile Cumhuriyet arasında bir köprü görevi görmektir. Zira Çağlar'ın şiirleri incelendiğinde şairin oldukça sade bir dil kullandığı gibi Türk halk şiiri unsurlarını da modern Türk şiirine kazandırmaya çalışmaktadır. Atatürk ile kişisel bir yakınlığı bulunan Çağlar, Atatürk'ün vefatından oldukça derinden etkilenmiştir. Bu etki, şairin eserlerine de yansımıştır. Zira Atatürk'ün vefatını izleyen süreçte Çağlar'ın Atatürk imgesini kullanma yöntemlerinde değişikliğe gittiği görülmektedir. Atatürk'ün hayatını kaybetmesi ve 1950'li yıllar arasında Çağlar, Atatürk imgesini Cumhuriyet'in ilk yıllarına duyduğu özlemi ifade etmek için kullanmıştır. Bu dönemde kaleme alınan şiirlerde şair, Atatürk'ten sonra gelen hükûmetlere yönelik eleştirinde siyasetçileri Atatürk gibi olamamakla veya onun mirasına sahip çıkmamakla eleştirmiştir. Demokrat Parti'nin 1950-1960 yılları arasındaki iktidarı sırasında Çağlar'ın derin bir umutsuzluk içerisine düştüğü hissedilmektedir. Zira Demokrat Parti de Atatürk'ün devrimlerine ve fikirlerine bağlı kalmak konusunda şairi hayal kırıklığına uğratmıştır. Bu dönemde yazılan şiirlerde Atatürk, Türk milletini tekrar kurtarması beklenen bir figür olarak işlenmiştir. Bu şiirlerde şair, Atatürkçülüğün Türk milleti için tek çıkar yol olduğunu sık sık vurgulamıştır. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi ile Demokrat Parti'nin iktidardan uzaklaştırılmasını olumlu bir gelişme olarak karşılayan Çağlar'ın darbeyi takip eden birkaç yıl için umut dolu bir dil kullandığı görülmektedir. Zira şair, bu gelişme neticesinde Atatürkçülüğün tekrar hâkim ideoloji olacağı fikrine kapılmıştır. Şair bu şiirlerinde Atatürk'ü muzaffer bir kişilik olarak yansıtmıştır. Ancak Çağlar'ın söz konusu umutları boşa çıkmış olmalı ki şair, bir süre sonra tekrar umutsuzluk dolu üslubuna geçiş yapmıştır. Bu gelişme neticesinde 1960'lı yılların ortalarından 1969 yılındaki vefatına kadar Çağlar, Atatürk'e yönelik özlem yüklü ve Atatürk'ün başarılarını işleyen şiirler yazmaya devam etmiştir. Çağlar'ın şiirlerindeki Atatürk imgesi dönemin şartlarından ve siyasi ikliminden yoğun olarak etkilenmiştir. Ancak şairin genel üslup özellikleri olarak Çağlar'ın şiirlerinde Atatürk'ün fiziksel olarak güzelliği ile öne çıkan bir insan, ilahi özelliklerle bezeli üstün bir figür ve bütün dünyada ses getirmiş etkili bir devrimci lider olarak yer aldığını belirtmek mümkündür.
Özet (Çeviri)
Turkish modernization, which started to develop in the 18th century, entered a new phase with the proclamation of the Republic on October 29, 1923. Mustafa Kemal Atatürk, who has been a leader to the Turkish society in this process, is one of the most important figures of the Turkish society. Because Atatürk not only took the concrete steps of the modernization movement with his principles and revolutions, but also presented a living example of the modern Turkish identity with his behaviors and daily life practices. The fact that Atatürk was an exemplary personality for the Turkish society had a significant impact on Turkish literature. In this context, new ideas and values that gained momentum with the proclamation of the Republic were processed and transferred in Turkish literature by associating these ideas with the figure of Atatürk. This tendency, as it emerged in Atatürk's health, continued to be influential after Atatürk's death. Thus, in Turkish poetry, a type of poetry was born that named as Atatürk Poems that want to address the Turkish people by taking Atatürk as the subject. As a poet who managed to make his voice heard in the 1930s, Behçet Kemal Çağlar is considered to be one of the most well-known poets from movement of Atatürk poems. So much so that the poet was referred to by his contemporaries as Atatürk's Poet, Poet of the Father or the Poet of the Revolution. When Çağlar's poems are examined, it is understood that the poet's being mentioned with these titles is not a coincidence. Because, as seen in this study, Çağlar has followed a career that can make his literacy completely devoted to Atatürk and Kemalism. This preference of the poet, as emphasized elsewhere by many literary researchers, has been criticized by the interpretation that this devotion goes too far. Although opinions on the place and importance of Çağlar's literacy in Turkish literature differ but researchers agree on the poet's approach to Kemalism. Çağlar, who started to produce his works when Atatürk was alive, uses image of Atatürk as a tool to convey the activities of the new Turkish state to the Turkish people in its early period. The purpose of the poet in this choice is undoubtedly to act as a bridge between the Turkish people living in Anatolia and the Republic. Because when the poems of Çağlar are examined, the poet uses a very plain language and tries to bring elements of Turkish folk poetry into modern Turkish poetry. Çağlar, who has a personal affinity with Atatürk, was deeply affected by Atatürk's death. This effect is also reflected in the poet's works. Because, in the process following Atatürk's death, it is seen that Çağlar changed the way he used the image of Atatürk. Between the death of Atatürk (1938) and the 1950s, Çağlar used the image of Atatürk to express his nostalgia for the first years of the Republic. In the poems written in this period, the poet criticized the politicians for not being like Atatürk or not protecting his legacy in his criticism of the governments that came after Atatürk. It is felt that Çağlar fell into a deep despair during the ruling of the Democratic Party between 1950-1960. Because the Democrat Party also disappointed the poet in the matter of sticking to Atatürk's reforms and ideas. In the poems written during this period, Atatürk was treated as a figure who was expected to save the Turkish nation again. In these poems, the poet has often emphasized that Kemalism is the only way out for the Turkish nation. Çağlar considered the removal of the Democrat Party from power by the 27 May 1960 Military Coup as a positive development, and he seems to have used a hopeful language for a few years following the coup. As a result of this development, the poet got the idea that Kemalism would become the dominant ideology again. The poet reflected Atatürk as a victorious figure in these poems. However, the hopes of Çağlar must have been in vain, as the poet switched his style to a style that full of despair after a while. Thus, from the mid-1960s until his death in 1969, Çağlar continued to write poems full of longing for Atatürk and about Atatürk's achievements. The image of Atatürk in Çağlar's poems was heavily influenced by the conditions and political climate of the period. However, as the general stylistic features of the poet, it is possible to state that in the poems of Çağlar, Atatürk is a person who stands out with his physical beauty, a superior figure adorned with divine features, and an influential revolutionary leader who has made a name for himself all over the world.
Benzer Tezler
- Behçet Kemal Çağlar: Hayatı, sanatı ve eserleri
The life, art and works of Behçet Kemal Çağlar
ÜNAL KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyografiKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZNUR ÖZDARICI
- Behçet Kemal Çağlar hayatı, eserleri ve fikirleri üzerine bir inceleme/araştırma
Behçet Kemal Çağlar a study/research on his life, works and ideas
ROJBİN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyografiErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜMTAZ SARIÇİÇEK
- Kalem (1938-1939) ve Şadırvan (1949) dergileri üzerine bir inceleme
A study on the magazines of 'Kalem' (1938-1939) and Şadirvan (1949)
NUSRET BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZNUR ÖZDARICI
- Çukurova bölgesinde kabakgillerde zararlı SqMV virüsünün biyolojik ve serolojik yöntemlerle tanılanması ve tohumla taşınması
Seed transmission and detection of SqMV by biological and serological methods on cucurbits in Cukurova region
BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET ASİL YILMAZ