Havayolu işletmelerinde çok kriterli karar verme yöntemleri ile finansal ve operasyonel performans analizi
Financial and operational performance analysis of airlines using the multi criteria decision making methods
- Tez No: 806517
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Performans Analizi, Havayolları, Finansal ve Operasyonel Göstergeler, ÇKKV, Performance Analysis, Airlines, Financial and Operational Indicators, MCDM
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Ülkelerin ekonomik ve sosyal anlamda kalkınmalarında önemli bir paya sahip olan havayolu işletmeleri, son yıllarda yaşanan gelişmeler doğrultusunda sektörde rekabet üstünlüğü elde edebilmek için performanslarını düzenli aralıklarda kontrol etmeye ve iyileştirmeye odaklanmışlardır. Performans iyileştirme ölçütleri zaman içerisinde değişim göstermiştir. Genelde performans ölçütlerinde finansal veriler kullanılsa da günümüzde finansal ölçütlerin yetersiz kaldığını kanıtlayan çalışmalar mevcuttur. Bu doğrultuda Star Alliance üyesi 8 havayolu işletmesinin 2017-2021 yıllarını içeren dönem verilerinin ortalaması alınarak 8 finansal kriter ve 5 operasyonel kriter belirlenerek performans analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ele alınan problemin birden çok alternatif ve kriteri bir arada bulundurması nedeniyle çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak değerlendirme yapılmıştır. Çok kriterli karar verme yöntemlerinden Entropi, MABAC ve MARCOS yöntemleri kullanılmıştır. Entropi yöntemi ile ilgili kriterlerin önem düzeyleri belirlenmiştir. MABAC ve MARCOS yöntemleri ile alternatif havayolları sıralanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre önem derecesi en yüksek olan kriterin ASK (arz edilen koltuk km) olduğu tespit edilmiştir. Havayolu işletmelerinin performans sıralamasında ise her iki yönteme göre de en iyi performansa sahip havayolu işletmesi CA (Air China) olmuştur. MABAC ve MARCOS yöntemlerinden elde edilen sıralamaların tutarlılığının saptanması için korelasyon analizi uygulanmıştır. İki farklı sıralama arasındaki korelasyon katsayısı 0,9047 olarak tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Airline companies, which play a significant role in the economic and social development of countries, have focused on regularly monitoring and improving their performance in order to gain a competitive advantage in the industry, considering the developments in recent years. Performance improvement criteria have undergone changes over time. While financial data is generally used in performance metrics, there are studies that prove the inadequacy of financial metrics in today's context. In this regard, the performance analysis was conducted by determining 8 financial criteria and 5 operational criteria by taking the average of data from 8 airline companies that are members of the Star Alliance for the period between 2017 and 2021. Due to the inclusion of multiple alternatives and criteria in the problem addressed in the study, multi-criteria decision-making methods were used for evaluation. Entropy, MABAC, and MARCOS methods are used as multi-criteria decision-making methods. The Entropy method was used to determine the importance levels of the criteria. The MABAC and MARCOS methods were used to rank the alternative airlines. According to the findings of the study, it was determined that the most important criterion is ASK (Available Seat Kilometers). As for the performance ranking of airline companies, both methods identified CA (Air China) as the airline with the best performance. To assess the consistency of rankings obtained from the MABAC and MARCOS methods, correlation was applied, and the correlation coefficient was found to be 0.9047.
Benzer Tezler
- Covid-19 salgınının havayolu taşımacılığı sektörüne etkileri ve dünya'da faaliyet gösteren seçilmiş havayolu firmalarına etkilerinin araştırılması
The effects of the Covid-19 output on the air transport industry and investigation of its effects on selected airline companies operating in the world
GAMZE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİR OTLUOĞLU
- Finansal oranları kullanarak havayollarının performans değerlendirmesi
Performance evaluation of airlines using financial ratios
MASOUMEH GHOUCHI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
UlaşımKırıkkale ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞIR ÖZBEK
- Uluslararası hava yolu işletmelerinin finansal performanslarının TOPSİS yöntemi ile değerlendirilmesi
Evaluation of the financial performances of international airlines by the TOPSIS method
SELÇUK GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Maliyeİstanbul Gelişim ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OLCAY ÖLÇEN
- Havayolu işletmelerine ait Covid-19 güvenlik performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile analizi
Analysis of Covid-19 safety performances of airlines by multi-criteria decision making methods
BURAK KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU
- Havayolu işletmelerinin COVID-19 pandemi performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile analizi
Analysing the COVID-19 pandemic performance of airline companies with multi-criteria decision making methods
CEMİLE ANGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU