Ekstrem sporcularda rekreasyonel akış deneyiminin esenlik algısı üzerine etkisi
The impact of the recreational flow experience on the perception of wellness among individuals engaged in extreme sports
- Tez No: 807455
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURGÜL TEZCAN KARDAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Rekreasyonel Akış Deneyimi, Algılanan Esenlik, Ekstrem Sporlar, Recreational Flow Experience, Perceived Wellness, Extreme Sports
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rekreasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu araştırmanın amacı, ekstrem sporcularda rekreasyonel akış deneyiminin algılanan esenlik üzerindeki etkisini tespit etmektir. Nicel araştırma yönteminden yararlanılarak tasarlanmış bu çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubunun seçiminde gönüllülük esasına dayalı olarak olasılığa dayalı olmayan örnekleme çeşitlerinden kolayda örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma grubunu hava, kara ve suda yapılan ekstrem spor branşlarından en az birini yapan 532 kişi oluşturmaktadır. Araştırma verileri çevrim içi anket tekniğinden yararlanılarak elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen“Kişisel Bilgi Formu”, Alpullu ve Ak (2020a) tarafından geliştirilen“Alpak Akış Ölçeği”ve Adams ve diğ. (1997) tarafından geliştirilen ve Memnun (2006) tarafından güvenilirlik ve geçerlilik çalışması yapılarak Türkçeye uyarlanan“Algılanan Esenlik Ölçeği (Perceived Wellness Scale)”kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24.0 paket programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenilirliğini test etmek için cronbach's alfa katsayıları hesaplanmıştır. Yapılan normallik analizi sonucunda araştırma verilerinin normal dağıldığı tespit edilmiş ve verilerin analizinde parametrik analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Akış deneyimi ve esenlik algısı arasındaki ilişkinin tespit edilmesi için Pearson Korelasyon analizi uygulanmıştır. Rekreasyonel akış deneyiminin esenlik algısı üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon analizi uygulanmıştır. AAÖ ve AEÖ değişkenlerinin gruplar arası farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek amacıyla Bağımsız Örneklem T-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, aktivite esnasındaki kaygı ve sıkılma alt boyutunun algılanan esenlik alt boyutları ile negatif, tanışma ve akış boyutunun algılanan esenlik alt boyutları ile pozitif bir ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonuçlarına göre sıkılma alt boyutunun algılanan esenlik alt boyutları üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Tanışma alt boyutunun psikolojik, duygusal, fiziksel ve entelektüel esenlik algısı üzerinde pozitif, kaygı boyutunun algılanan esenliğin tüm boyutları üzerinde negatif etkisi olduğu belirlenmiştir. Ayrıca akış alt boyutunun algılanan esenliğin tüm boyutları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak ekstrem spor esnasında yaşanılan kaygı durumunun esenlik algısını olumsuz yönde, aktiviteye yönelik tanışma durumundaki tutum ile rekreasyonel akış deneyiminin esenlik algısını olumlu yönde etkileyeceği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to determine the impact of recreational flow experience on the perceived wellness among individuals engaged in extreme sports. A relational survey design was employed in this study, utilizing quantitative research methods. Non-probability sampling techniques, specifically convenience sampling based on voluntary participation, were used in selecting the research sample. The research sample consisted of 532 individuals who engaged in at least one extreme sport activity in the domains of air, land, or water. Research data were collected through an online survey technique. The data collection instruments used were the“Personal Information Form”developed by the researcher, the“Alpak Flow Scale”developed by Alpullu and Ak (2020a), and the“Perceived Wellness Scale”adapted into Turkish by Memnun (2006) through reliability and validity studies based on the scale developed by Adams et al. (1997). The collected data were analyzed using the SPSS 24.0 software package. Descriptive statistics were utilized to determine the participants' demographic characteristics. Cronbach's alpha coefficients were calculated to test the reliability of the scales used in the study. The normality analysis revealed that the research data were normally distributed, allowing for the utilization of parametric analysis techniques. Pearson correlation analysis was conducted to determine the relationship between flow experience and wellness perception. Multiple linear regression analysis was employed to identify the impact of recreational flow experience on wellness perception. Independent Samples T-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were conducted to determine whether there were differences between groups in terms of the variables AFS and PWS. According to the research findings, it was determined that the anxiety and boredom subscales during the activity were negatively related to the subscales of perceived wellness, while the subscales of acquaintance and flow were positively related to the subscales of perceived wellness. Regression analysis results indicated that the boredom subscale did not have a significant effect on the subscales of perceived wellness. It was determined that the acquaintance subscale had a positive effect on psychological, emotional, physical, and intellectual wellness perception, while the anxiety subscale had a negative effect on all dimensions of perceived wellness. Furthermore, it was found that the flow subscale had a significant positive effect on all dimensions of perceived wellness. In conclusion, it was determined that anxiety during extreme sports negatively affects wellness perception, while a positive attitude towards the activity through acquaintance and recreational flow experience positively influences wellness perception.
Benzer Tezler
- Ekstrem sporcuların kişilik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of personal properties of extrem sports
HARUN ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiRekreasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM BAŞTUĞ
- Ekstrem sporcularda kişilik özelliklerinin spor tüketim güdüleri üzerine etkileri
The effect of personality traits of extreme sport athletes on their sport consuption motivation
MERVE CEYLAN
Doktora
Türkçe
2015
SporEge ÜniversitesiSporda Psiko-Sosyal Alanlar Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ERSİN ALTIPARMAK
- Elit dağ kayakçılarının sportif kapasitelerine ait fizyolojik parametrelerin kardiyopulmoner egzersiz testiyle incelenmesi
Investigation of sportive capacity related physiological parameters of elite mountain skiers with cardiopulmonary exercise test
KÜBRA DÜĞENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FizyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AYAR
- Türkiyedeki ekstrem sporcuların karar verme becerilerinin ve ekstrem spor tüketim güdülerinin araştırılması
A research of the ekstreme sport conduction promotions of extreme sport partipants in Turkey
ERHAN ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİYE ÖZKAN
- Ekstrem sporu yapan bireylerde cesaret algısı ve zihinsel dayanıklılığın çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Investigation of courage perception and mental endurance according to various variables in individuals doing extreme sports
GÜLTEKİN LEKESİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇAĞRI ÇETİN