Psikolojik doğum sırası ile mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve kişilerarası duyarlılık arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Relationships between psychological birth order, perfectionism, intolerance of uncertainty, and interpersonal sensitivity
- Tez No: 807457
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM TOLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Bu çalışmanın amacı psikolojik doğum sırası, mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve kişilerarası duyarlılık arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi 366 kadın, 244 erkek toplam 610 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, White-Campbell Psikolojik Doğum Sırası Envanteri, APS Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-12) ve Kişilerarası Duyarlılık Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için betimsel istatistik yöntemleri, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizinden faydalanılmıştır. Çalışma bulgularına göre büyük çocuk, mükemmeliyetçilik ve uyumsuz mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları, kişilerarası duyarlılık alt boyutlarından sosyal özgüven eksikliği, atılgan olmayan davranışlar ile pozitif yönde ilişkili; ortanca çocuk ve tek çocuk, mükemmeliyetçilik ve uyumsuz mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları, kişilerarası duyarlılık ve alt boyutları ile pozitif yönde ilişkili bulunmuştur. Küçük çocuk psikolojik doğum sırası ise uyumsuz mükemmeliyetçilik ve kişilerarası duyarlılık alt boyutlarından sosyal özgüven eksikliği ile negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Regresyon analizi sonucunda büyük çocuk psikolojik doğum sırasının mükemmeliyetçilik, uyumlu mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları, kişilerarası duyarlılık alt boyutlarından sosyal özgüven eksikliği ve atılgan olmayan davranışlar üzerinde yordayıcı etkisi bulunmuştur. Ortanca çocuk psikolojik doğum sırasının mükemmeliyetçilik, uyumsuz mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları, kişilerarası duyarlılık ve alt boyutlarından kişilerarası kaygı ve bağımlılık, sosyal özgüven eksikliği üzerinde yordayıcı rolü bulunmuştur. Küçük çocuk psikolojik doğum sırasının ise sadece belirsizliğe tahammülsüzlük alt boyutlarından ileriye yönelik kaygı üzerinde yordayıcı rolü tespit edilmiştir. Tek çocuk psikolojik doğum sırasının belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları, kişilerarası duyarlılık ve alt boyutlarından kişilerarası kaygı ve bağımlılık, atılgan olmayan davranışlar üzerinde yordayıcı rolü bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların gerçek doğum sırası ile psikolojik doğum sıralarının aynı olmadığı bulgulanmıştır. Çalışmanın sonuçları ilgili alanyazın kapsamında tartışılmış, sonuç ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim is to examine the relationships between psychological birth order, perfectionism, intolerance of uncertainty and interpersonal sensitivity. The sample of the study consists of a total of 610 students, 366 women and 244 men. Personal Information Form, White-Campbell Psychological Birth Order Inventory, APS Perfectionism Scale, Intolerance of Uncertainty Scale (BTÖ-12), Interpersonal Sensitivity Scale were applied. Descriptive statistical methods, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson product - moment correlation analysis and multiple linear regression analysis were used for the analysis. Oldest child with perfectionism and maladaptive perfectionism, intolerance of uncertainty and its sub-dimensions, low self-esteem, and unassertive interpersonal behavior from the sub-dimensions of interpersonal sensitivity were positively; middle and only child with perfectionism and maladaptive perfectionism, intolerance of uncertainty and sub-dimensions, interpersonal sensitivity and sub-dimensions were positively associated. Youngest child was negatively associated with maladaptive perfectionism and low self-esteem. As a result of the regression analysis, oldest child had an explanatory effect on perfectionism, adaptive perfectionism, intolerance of uncertainty and its sub-dimensions, low self-esteem and unassertive interpersonal behavior. Middle child had an explanatory effect on perfectionism, maladaptive perfectionism, intolerance to uncertainty and its sub-dimensions, interpersonal sensitivity and interpersonal worry and dependence, low self-esteem. Youngest child had an explanatory effect only on prospective anxiety, sub-dimensions of intolerance of uncertainty. Only child had an explanatory effect on intolerance of uncertainty and its sub-dimensions, interpersonal sensitivity, interpersonal worry and dependence. Besides, actual birth order and the psychological birth order were not found the same. The results of the study were discussed within the scope of the relevant literature, and the results and recommendations were presented.
Benzer Tezler
- Psikolojik ve gerçek doğum sırası farklı üniversite öğrencilerinin sosyal ilgi, yaşam stili ve psikolojik belirti düzeylerinin incelenmesi: Mersin ili örneği
The investigation of social interest, life style and psychological symptom levels of different university students in psychological and actual birth order: Mersin province example
MÜRŞİDE EMİROĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÜNDOĞDU
- Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçi kişilik özelliğinin psikolojik belirtilerle ilişkisi
The relationship between perfectionism and psychological symptoms among university students
ASLI BENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CANAN SAVRAN
- Üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik benlik saygısı ve duygusal zekâ yetenekleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An examination of the relationship between university students' perfectionism self-esteem and emotional intelligence skills
EMRAH GERÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Ortaokul 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin sosyal kaygıları ile benlik saygısı, anne-baba tutumları, mükemmeliyetçilik özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between social anxiety with self esteem, parental attitudes, perfectionism traits of seventh and eighth grade students in secondary school
KÜBRA EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ODACI
- Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik özellikleri ve yetersizlik duygusu arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
The invastigation of the relationship between perfectionism and inferiority feeling of undergraduate students according to some variables
MUHAMMED BAHTİYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP DENİZ YÖNDEM