Kültürel bellek bağlamında Köroğlu oyunları
Köroğlu dances in context of cultural memory
- Tez No: 810323
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖCAL ÖZBİLGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: halk bilimi, halk dansları, Köroğlu, kültürel bellek, müzik, dans, folklore, folk dance, Köroğlu, cultural memory, music, dance
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Oyunları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Oyunları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Halk bilimi araştırmalarında halk kahramanı Köroğlu karakteri; Köroğlu Destanı, Köroğlu Türküleri, Köroğlu Oyunları, Köroğlu Dansları vb. pek çok alt alanda görülmektedir. Bu çalışma ile sosyal bilimlerin her alanında geniş bir araştırma konusu niteliği taşıyan Köroğlu, dans bağlamında incelenmiştir. Görsel, metinsel ve işitsel bir iletişim aracı olan dans sayesinde, Köroğlu kültürünün aktarımı ve aktarıcılarının tarihi süreci, inceleme altına alınmıştır. Tezin amacı, Köroğlu danslarının kökenlerini, gelişimini, kültürel bellekteki yerini ve önemini araştırmaktır. Köroğlu danslarının farklı bölgelerde nasıl çeşitlilik gösterdiği, dans hareketlerinin sembolik anlamları ve dansın ritüel veya gösteri amaçlı kullanımı gibi konular araştırılmıştır. Ayrıca, Köroğlu danslarının toplumsal ve kültürel bağlamlı icra durumları analiz edilmiştir. Tez, Köroğlu danslarının kültürel bellekteki rolünü incelemek için bellek çalışmaları ve kültürel çalışmalarda kullanılan yaklaşımlar esas alınmıştır. Köroğlu danslarının toplumda nasıl aktarıldığı, korunduğu ve yeniden yaratıldığı gibi konulara odaklanılmıştır. Dansların toplumsal ve kültürel bağlamda hangi anlamları ve değerleri temsil ettiği, dansların toplumsal hafızada ne şekilde canlı tutulduğu incelenmiştir. Köroğlu Danslarına eşlik eden söz, müzik ve kullanılan araç gereçler, oyunun icra edildiği çeşitli bölgeler, oyunların oynanış şekli, yer ve zaman bulguları vb. Köroğlu dansının bileşenlerinin araştırması, halk bilimi alanına önemli katkı sağlamaktadır. Köroğlu danslarının Anadolu'nun çeşitli bölgelerindeki icra şekilleri, halk kültürü içindeki yaygınlığını ortaya koymaktadır. Köroğlu danslarında görülen dünyevi ve ritüelistik davranış tutumları incelenerek toplumsal kültür katmanları bağlamında, tarihi bir derinliğe ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma sosyal bilimlerin içinde yer alan diğer alanların bir folklor ürünü olan Köroğlu kültür ürünlerinin incelenmesine katkı sağlamasının ötesinde, Türk halk oyunları alanında önemli bir açılım sağlayacaktır. Köroğlu danslarının Türk halk oyunlarının coğrafyaya bağlı olarak belirlenmiş oyun, tür ve biçimlerinden bağımsız biçimde, özgün bir adım yapısı içerisinde Anadolu'nun hemen her bölgesinde oynandığı görülmektedir. Bu bağlamda, Köroğlu danslarının kendine özgü hareket kalıpları, davranış tutumları, farklı geleneksel dans türleri altında ilk kez analiz edilmiştir. Kırsal ortamlarda organize edilmiş ve kentsel alanlara taşınmış olan Köroğlu oyunlarının nesilden nesile geçişi, ortamı ve bağlamıyla detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Ayrıca bu çalışmada, Köroğlu danslarının günümüzdeki yansımaları ve etkin kullanım biçimleri güncel bağlamıyla incelenmiştir. Köroğlu dansları, performanslar ve etkinlikler aracılığıyla canlı bir şekilde icra edilmektedir. Bu danslar, Türk kültürünün derinlerine köklü bir şekilde işlemiştir. Türk halkının kimliği ve dayanışmasıyla ilgili önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma nesillerdir varlığını korumaya devam eden Köroğlu oyunlarının, kültürel bellekteki rolünü derinlemesine inceleyerek Türk halk kültüründeki önemini vurgulamaktadır. Ayrıca Köroğlu dansları, siyasi ortamlarda da icra edilen Türk dans geleneğinin önemli bir parçasıdır ve Türk kimliğinin devamlılığını sağlarken, toplumsal hafızasını güçlendiren sosyo-politik rol üstlenmektedir. Tez, dans etnografisi ve kültürel çalışmalar alanında çalışan araştırmacılara ve dans pratisyenlerine katkıda bulunması, Köroğlu danslarının kültürel bellekteki yerini ve etkisini daha iyi anlamamıza yardımcı olması amacı taşımaktadır. Bu bağlamda bu çalışma birçok disiplinin etnokoreoloji alanıyla buluştuğu çok disiplinli bir araştırma niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
The character of the folk hero Köroğlu in folklore research; Köroğlu Epic, Köroğlu Folk Songs, Köroğlu Plays, Köroğlu Dances etc. have been seen in many subfields. With this study, Köroğlu, who is a wide research topic in every field of social sciences, has been examined in the context of dance. Thanks to dance, which is a visual, textual and auditory communication tool, the transfer of Köroğlu culture and the historical process of its transmitters are under investigation. The aim of the thesis is to investigate the origins, development, place and importance of Köroğlu dances in cultural memory. Topics such as how Köroğlu dances vary in different regions, the symbolic meanings of dance movements and the use of dance for ritual or show purposes have been researched. In addition, the performance situations of Köroğlu dances in social and cultural context were analyzed. The thesis is based on memory studies and approaches used in cultural studies to examine the role of Köroğlu dances in cultural memory. The focus is on how Köroğlu dances are transmitted, preserved and recreated in society. The meanings and values that dances represent in the social and cultural context, and how dances are kept alive in the social memory are examined. The research of the components of the Köroğlu dance, such as the words, music and equipment used, the various regions where the game is performed, the way the games are played, the place and time findings, etc. accompanying the Köroğlu dances, makes an important contribution to the field of folklore. The performance of Köroğlu dances in various regions of Anatolia reveals its prevalence in folk culture. By examining the worldly and ritualistic behavior attitudes seen in Köroğlu dances, it has been tried to reach a historical depth in the context of social culture layers. Beyond contributing to the analysis of Köroğlu cultural products, which are folklore products of other fields within the social sciences, the research will provide an important opening in the field of Turkish folk dances. It is seen that Köroğlu dances are performed in almost each region of Anatolia in a unique step moment, independent of the plays, genres and forms of Turkish folk dances determined depending on the geography. In this context, the distinctive movement patterns and behavioral attitudes of Köroğlu dances were analyzed for the first time under different traditional dance types. The transmission of Köroğlu dances, which were organized in rural environments and moved to urban areas, from generation to generation, is discussed in detail with its environment and context. In addition, in this study, the current reflections and effective use of Köroğlu dances are examined in their current context. Köroğlu dances are performed live through performances and events. These dances are deeply rooted in Turkish culture. It plays an important role in the identity and solidarity of the Turkish people. This study emphasizes the importance of Köroğlu dances in Turkish folk culture by deeply examining the role of Köroğlu dances, which have been preserved for generations, in cultural memory. In addition, Köroğlu dances are an important part of the Turkish dance tradition, which is also performed in political environments, and while ensuring the continuity of the Turkish identity, it plays a socio-political role that reinforce the social memory. The thesis aims to contribute to the researchers and dance practitioners studying in the field of dance ethnography and cultural studies, and to help us better understanding the place and impact of Köroğlu dances in cultural memory. In this context, this study is a multidisciplinary research in which many disciplines meet with the field of ethnochoreology.
Benzer Tezler
- Kültürel bellek bağlamında imrozlu kimliği üzerine etnografik bir inceleme
An ethnographic research on imbrosian identity in the context of cultural memory
HASAN MÜNÜSOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
AntropolojiAnkara ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA MUHTAR KUTLU
- Kültürel bellek bağlamında Diyarbakır Türkmenhacı köyünde müzik ve dans
Music and dance in Türkmenhaci village of Diyarbakir in the context of cultural memory
SULTAN ÇERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİR CENK AYDIN
- Sosyo-kültürel kent kimliği ve kültürel bellek bağlamında Antakya Uzun Çarşı
Antakya Uzun Bazaar in the context of socio-cultural city identity and cultural memory
TOLGA AKKUYU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Hatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN KÜRŞAT TÜRKAN
- Kolektif bellek bağlamında endüstri mirasına ilişkin sorunlar ve potansiyeller: TÜRASAŞ Eskişehir yerleşkesi
The problems and potentials of the industrial heritage in the context of collective memory: TÜRASAŞ Eskişehir settlement
EBRU YETKİN
Doktora
Türkçe
2022
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESİN BOYACIOĞLU
DOÇ. DR. AYŞE DUYGU KAÇAR
- Türk sinemasında post-bellek bağlamında geçmişin sorgulanması
The questionning of past in context of postmemory in Turkish cinema
ERCAN ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-Televizyonİstanbul Aydın ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALE TORUN