Evde bakım hastalarında bası yarası gelişme riskive bası yarası gelişimini etkileyen faktörler
The risk of pressure ulcer development in home care patients and factors affecting the development of pressure ulcers
- Tez No: 810969
- Danışmanlar: PROF. DR. SEÇİL ARICA
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Pressure sore, Home Care, Risk factors
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
Bası yaraları yeni isimlendirmesi ile basınç ülserleri; hastalarda morbidite ve mortalite riskini arttıran, tedavi sürecini uzatan, tedavi maliyetini arttıran önemli bir sağlık sorunudur. Hastanın fiziksel, psikolojik ve sosyal durumunu etkiler. Bu yaralar, hastanın yaşam konforunu olumsuz etkilemenin yanı sıra, bakım verenlerin iş gücü ve maddi kaynak kullanımını da arttırır. Bu nedenle, bası yaralarının oluşumunu ve ilerlemesini engellemek için risk faktörlerinin belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması son derece önemlidir. Çünkü yaralar oluştuktan sonra takip ve tedavisi oldukça zordur. Bu nedenle, hastaların, hasta yakınlarının ve sağlık personelinin bası yaraları konusunda bilinçlenmesi, farkındalıklarının artması çalışmamızın temel gayesidir. GEREÇ VE YÖNTEM Kesitsel, gözlemsel ve tanımlayıcı olarak planlanmış araştırmamıza, etik kurul onayı alındıktan sonra 15.04.2023 – 15.05.2023 tarihleri arasında Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi Evde Bakım Birimi'ne kayıtlı , evde bakım biriminin sisteminde yatağa tam veya yarı bağımlı olan hastalardan çalışmaya katılmayı kabul edenler alındı. Katılımcıların yaş, cinsiyet, sigara kullanımı, kronik hastalıkları, ilaçlarını düzenli kullanıp kullanmadığı, uygun yatak kullanımı (havalı yatak), hastane yatış öyküsü, hastane yatışında bası yarası varlığı/oluşumu, bakım verenin kim olduğu (formel/informel bakıcı), bakım verenin eğitim durumu, bası yarası yeri, bası derecesi, Braden skoru ev ziyareti sırasında değerlendirildi. Hemogram, glukoz, üre, kreatinin, ALT, AST, albümin, CRP, HBA1C, LDL Kolesterol değerleri ise sistemde kayıtlı en son güncel laboratuvar sonuçlarına bakılarak edinildi. Elde edilen veriler SPSS veri analiz programında değerlendirildi. ix BULGULAR Çalışmaya kriterleri uyan 116 hasta seçildi. Çalışmamızın sonuçlarına göre yaş ve cinsiyet bası yarası riski açısından anlamlı bulunmadı. Alzheimer/demans tanıları olan hastaların bası yarası sıklığı yüksek saptanırken, HT, DM ve SVO ile anlamlı ilişki saptanmadı.Braden Skalasına göre yüksek ve orta riskli hastaların bası yarasına sahip olma sıklığı yüksekti.Bası yarası bulunmayan hastaların Braden skorları, albümin, HbA1c ve Htc değerleri yüksekken, üre değerleri düşük saptandı. Yatağa tam bağımlı olmak, sigara kullanmamak, ilaçları düzensiz kullanmak, havalı yatağa sahip olmak, hastaneye yatışta yeni bası yarası oluşumu bası yarası gelişme açısından riskli bulundu. SONUÇ Son yıllarda yaşlı ve evde bakım birimlerine kayıtlı yatağa tam ve yarı bağımlı hasta sayısı artmakla beraber, bası yaralarını daha sık gözlemlemekte, tedavisi için sağlık personeli olarak daha fazla vakit ve enerji harcamaktayız. Hastanın yaşam kalitesini düşürüp, morbidite ve mortalitesini arttıran bası yarasının meydana gelmesini önlemede risk değerlendirmesinin yapılması ve sıkı tedbirlerin alınması elzemdir. Evde bakım hizmetlerinde görevli her sağlık personelinin güvenilirliği ispatlanmış skalalarla hastayı değerlendirebilecek yetiye sahip olması, hastanın genel durumu, kronik hastalıkları, uygun beslenme ve hidrasyonu vb koşulların bası yarası oluşumuna etkisine karşı farkındalığının artmış olması, yeni yara gelişimi ve oluşmuş olan yaranın ilerlemesinin engellenmesi açısından ciddi önem arz etmektedir. Bu çalışmamızda günlük pratikte bası yarası risk değerlendirmesinde en sık kullanılan Braden ölçeğinden faydalanarak ek risk faktörlerini beraber analiz etmeye ve literatüre katkıda bulunmaya çalıştık. Anahtar kelimeler : Bası yarası, Evde Bakım, Risk faktörleri
Özet (Çeviri)
OBJECTIVES: Pressure ulcers are an important health problem that increases the risk of morbidity and mortality in patients, prolongs the treatment process and increases the cost of treatment. It affects the physical, psychological and social status of the patient. In addition to negatively affecting the patient's comfort of life, these sores also increase the use of labor and material resources by caregivers. Therefore, it is extremely important to identify risk factors and take necessary precautions to prevent the formation and progression of pressure sores. Because after the formation of sores, follow-up and treatment is very difficult. Therefore, raising awareness of patients, their relatives and healthcare personnel about pressure sores is the main aim of our study. MATERIALS AND METHODS: Our research was planned as cross-sectional, observational and descriptive. After the approval of the ethics committee, patients who were registered in the Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu City Hospital Home Care Unit between 15.04.2023 and 15.05.2023 and who were fully or partially bedridden in the home care unit's system accepted to participate in the study were included. Age, gender, smoking, chronic diseases, regular use of medications, use of suitable beds (air mattress), hospitalization history, presence/formation of pressure sores during hospitalization, who the caregiver is (formal/informal caregiver), education of the caregiver condition, pressure sore location, pressure degree, Braden score were evaluated during the home visit. Hemogram, glucose, urea, creatinine, ALT, AST, albumin, CRP, HBA1C, LDL Cholesterol values were obtained by looking at the latest laboratory results registered in the system. The obtained data were evaluated in the SPSS data analysis program. RESULTS: 116 patients who met the criteria were selected for the study.According to the results of our study, age and gender were not found to be significant in terms of pressure ulcer risk. While the frequency of pressure ulcers was xi found to be high in patients with Alzheimer's/dementia diagnoses, no significant correlation was found with HT, DM and CVO. According to the Braden Scale, the frequency of having pressure ulcers in high and medium risk patients was high. Braden scores, albumin, HbA1c and Htc values of patients without pressure ulcers were high, urea values were low. Being fully dependent on the bed, not smoking, using drugs irregularly, having an air mattress, formation of new pressure ulcers during hospitalization were found to be risky in terms of pressure ulcer development. CONCLUSION: In recent years, while the number of elderly and bedridden/semi-bedridden patients registered to home care units has increased, we observe pressure sores more frequently and spend more time and energy as health personnel for their treatment. It is essential to carry out a risk assessment and take strict measures to prevent the occurrence of pressure ulcers, which reduce the patient's quality of life and increase morbidity and mortality. Having the ability to evaluate the patient with scales with proven reliability, increased awareness of the effects of conditions such as the general condition of the patient, chronic diseases, proper nutrition and hydration on the formation of pressure ulcers, is of great importance in terms of preventing the development of new wounds and the progression of the existing wound. offers. In this study, we tried to analyze additional risk factors together and contribute to the literature by making use of the Braden scale, which is the most frequently used in pressure ulcer risk assessment in daily practice.
Benzer Tezler
- Evde bakım hastalarında bası yarası durumu ile beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
The relationship between nutrition and wound healing in patients with pressure ulcers who receive home health services, pressure sores
ESRA ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA ERDOĞMUŞ MERGEN
- Bası yarası oluşturulan farelerde standart yara bakım ürünü ile manuka (Leptospermum scoparium) balının yara iyileşmesi üzerine etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the effects of standard wound care product and manuka (Leptospermum scoparium) honey on wound healing in mice with pressure wound
CEMAL KORAY ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Anestezi ve ReanimasyonSakarya ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP TOMAK
- Acil serviste pnömoni tanısı alan huzurevinde yaşayan hastalarda dinamik tiyol/disülfid dengesi, iskemi modifiye albumin ve ferroksidaz düzeyinin prognostik değeri
Prognostic value of dynamic thiol/dissulfid balance, ischemia modified albumin and ferroxidase kevels at emergency service patients living in A nursing home with diagnosis of pneumonia
HALİL İLKER YENCİLEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
İlk ve Acil YardımAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALP ŞENER
- Evde sağlık hizmeti alan hastalarda bası yarası evresi ve nötrofil lenfosit oranı arasındaki ilişkinin belirlenmesi
The examination of the relationship between the neutrophile/ lymphocyte rates and the decubitus phase in patients receiving home care services
TAHA EREN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKCAN BASAT
- Evde bakım alan hastalarda malnütrisyon ile tiroid fonksiyon testleri arasındaki ilişki
The relationship between malnutrition and thyroid function tests in home care patients
MERVE KOÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM SUVAK