Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda duyguyu ifade etme becerisinin öğretiminde insansı robot aracılı öğretim uygulamasının geliştirilmesi
The effect of teaching activities using a humanoid robot on the social skills of children with autism
- Tez No: 811058
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZÜLFÜ GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuklar özellikle sosyal becerilerinin eksikliğinden etkilenir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak robotların OSB olan çocukların sosyal becerilerin geliştirilmesine yardımcı olan müdahale araçları olarak kullanılmasına yönelik araştırmalar son birkaç yılda artmıştır. Fakat robot aracılı müdahalelerin OSB olan çocukların sosyal iletişim gelişimleri üzerindeki uzun dönemli etkilerine ilişkin çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın genel amacı OSB olan çocuklarda duyguyu ifade etme becerisinin öğretiminde insansı robot aracılı öğretim uygulamasının geliştirilmesidir. Yapılan çalışma kapsamında Pepper adlı insansı robot ortamında OSB'li çocuklara yönelik durum temelli üzgün duygu durumunu öğretiminde kullanılabilecek etkinlikler“ASSURE”öğretim tasarımı modeli izlenerek hazırlanmıştır. Tasarım modelinin çeşitli aşamalarında özel eğitim alanındaki uzman akademisyenlerin, öğretmenlerin ve öğretim teknolojileri alanındaki uzmanların görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması (case study) kullanılmıştır. Çalışma süresince görüşme ve gözlem yapılarak veriler toplanmıştır. Elde edilen verileri açıklayabilecek kavramlara ve ilişkilere ulaşmak amacıyla içerik analizi ve betimsel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada OSB olan çocuğun robotla yüksek derecede etkileşim kurduğu, robotun dönütlerini beğeni ve heyecanla karşıladığı tespit edilmiştir. Robotun sesli ve hareketli dönütleri OSB olan çocuğun dikkatini çekmiş ve motivasyonunu artırmıştır. Özel eğitim öğretmeni ile yapılan görüşmeler sonucunda ise insansı robotun, derslerin işlenişine ve sınıf ortamına olumlu katkıları olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenin robot aracılı eğitimin OSB olan çocuğun motivasyonu ve etkinliklere katılımını artırdığını belirtmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, bir sosyal robotun, OSB olan çocukların duygularını tanıma ve ifade etme öğretiminde ve çocukların sosyal beceriler konusundaki sorunlarını azaltmada eğitmenler için etkili bir eğitim aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Çalışma kapsamında geliştirilen robot aracılı etkinliklerde aktivitelerin tasarımı, animasyonları, ses özellikleri ve ekran görüntüleri OSB olan öğrencinin özel durumuna ve yaş grubuna hitap eden özellikte bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Children with autism spectrum disorder (ASD) are particularly affected by the lack of social skills. In parallel with technological developments, research on the use of robots as intervention tools that help children with ASD to develop social skills has increased in the last few years. However, studies on the long-term effects of robot-mediated interventions on the social communication development of children with ASD are limited. The general aim of this study is to develop a humanoid robot-mediated teaching intervention for teaching emotion expression skills in children with ASD. The activities carried out with the humanoid robot named Pepper in teaching the state-based sad emotional state to children with ASD were prepared by following the“ASSURE”instructional design model. At various stages of the design model, the opinions of special education academicians, teachers and experts in the field of instructional technologies were consulted. Case study design was used in the thesis. During the study, data were collected through interviews and observations. Descriptive analysis methods were used to reach the concepts and relationships that can explain the data obtained. In the study, it was found that the child with ASD interacted with the robot to a high degree and responded to the robot's feedbacks with appreciation and excitement. The robot's audible and moving feedbacks attracted the attention of the child with ASD and increased his motivation. As a result of the interviews with the special education teacher, it was determined that the humanoid robot made positive contributions to the teaching of the lessons and the classroom environment. In addition, the teacher stated that robot-mediated education increased the motivation and participation of the child with ASD. The results obtained from the research show that a social robot can be used as an effective educational tool for educators in teaching children with ASD to recognise and express their emotions and to reduce children's problems in social skills. In the robot-mediated activities developed within the scope of the study, the design, animations, sound features and screenshots of the activities were found to appeal to the special situation and age group of the student with ASD.
Benzer Tezler
- Augmented reality application in education of children with autism
Otizmli çocukların eğitiminde artırılmış gerçeklik uygulaması
ONAT KORUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. HATİCE KÖSE
- DA4HI: A deep learning framework for facial emotion recognition in affective systems for children with hearing impairments.
DA4HI: İşitme engelli çocuklar için duyuşsal sistemlerde yüzdeki duyguların tanınması maksadıyla geliştirilen derin öğrenme modeli.
CEMAL GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
PROF. DR. NAFİZ ARICA
- Okul öncesi eğitime devam eden otizm spektrum bozukluğu olan çocukların eğitime katılımlarına ilişkin çevrelerindeki bireylerin görüşleri
Views of individuals around children with autism spectrum disorder related to pre-school education participation
BEYZA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiErken Çocuklukta Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ
- Social behavior learning for an assistive companion robot
Yardımcı robotlar için sosyal davranış öğrenimi
PINAR ULUER
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
- Advanced techniques and comprehensive analysis in speech emotion recognition using deep neural networks
Derin sinir ağları kullanarak konuşma duygu tanıma üzerine gelişmiş teknikler ve kapsamlı analiz
AHMET KEMAL YETKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE