Geri Dön

Okul öncesi eğitime devam eden otizm spektrum bozukluğu olan çocukların eğitime katılımlarına ilişkin çevrelerindeki bireylerin görüşleri

Views of individuals around children with autism spectrum disorder related to pre-school education participation

PDF İndir

  1. Tez No: 883865
  2. Yazar: BEYZA ARSLAN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Otizm Spektrum Bozukluğu, okul öncesi eğitim, genel eğitim sınıfı, biyoekolojik kuram, nitel çalışma, Autism Spectrum Disorder, preschool education, general education classroom, Bioecological theory, qualitative study
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Erken Çocuklukta Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Erken Çocuklukta Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 139

Özet

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), genel olarak belirtileri yaşamın erken yıllarında ortaya çıkan, sosyal iletişim ve etkileşimde ciddi sınırlılıkların görüldüğü, genellikle tekrarlayıcı davranışlarla karakterize olan, aynı zamanda farklı yetersizlik ve bazı güçlüklerin de eşlik edebildiği, çocuklarda görülme sıklığı her geçen gün artan nörogelişimsel bir bozukluktur. OSB olan çocukların okul öncesi eğitimi (OÖE) sırasında çevrelerinde bulunan bireylerin tutum ve davranışları bu çocukların diğer tüm çocuklar gibi OÖE'nden en üst düzeyde fayda sağlayabilmesi için önem arz etmektedir. Bu nedenle OSB olan çocukların aldıkları eğitimin niteliğini anlayabilmek için bu sırada çocukla iletişim halinde olması gereken akranlar, öğretmenler, diğer okul çalışanları, çocuğun ve akranlarının ebeveyninin görüş ve düşüncelerinin bilinmesi gerekmektedir. OSB olan çocuklarla ilgili çalışmalar genel olarak bu çocukların ailelerine ve öğretmenlerine odaklanmıştır. Oysaki OSB olan çocuğun OÖE sırasında neler yaşandığını anlamak için tek başına aile veya öğretmen görüşleri yeterli olmamakta, çocuğun eğitime katılımını ve eğitimden sağladığı yararı anlamak açısından üst düzey bilgi elde edinilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle ben bu çalışmada, OÖE alan OSB'na sahip çocukların devam ettikleri kurumlardaki okul personelinin (okul öncesi öğretmeni, branş öğretmenleri, okul yöneticileri, yardımcı personel vb.), çocuğun sınıf arkadaşları ile onların ebeveyninin ve çocuğun ebeveyninin, OSB olan çocuğun OÖE'ne katılımına ilişkin görüşlerini derinlemesine incelemeye karar verdim. Araştırmamın kuramsal alt yapısını Bronfenbrenner'ın Biyoekolojik Kuramı oluşturmaktadır. Çalışmayı nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile gerçekleştirdim. Araştırmamın verilerini ise 37 katılımcıyla yarı-yapılandırılmış görüşmeler yaparak topladım. Görüşmelerimin analizinde Braun ve Clarke'ın tümevarımsal tematik analiz prosedürünü takip ettim. Analizler sonucunda altı ana tema ve on dört alt temaya ulaştım. Çalışmamın bulgu ve sonuçları, katılımcıların OSB olan çocukların kendine ait bir dünya kurduklarını düşündüklerini ve onları kendine özgü özellikler taşıyan çocuklar olarak nitelendirdiklerini ortaya koymuştur. Katılımcılar ayrıca OSB olan çocuğun genel eğitim sınıflarında (GES) eğitim almasıyla ilgili olumlu ve/ya olumsuz birtakım görüşlerini dile getirmişlerdir. Buna göre OSB olan çocuğun sınıf içinde veya bahçede hep tek başına oynadığı, yetişkinlerin okul ikliminde genel olarak bu çocukları ayrıştırmaya daha meyilli oldukları, sınıf arkadaşlarının ise daha bütünleştirici eğilim gösterdikleri bulgular arasındadır. Okul öncesi öğretmenlerinin, sınıflarında OSB olan bir çocuk olduğunda yetersizlik duygusu yaşadıklarını net olarak ifade etmeleri alanyazındaki çalışmalarla parallellik göstermektedir. Öğretmenlerin ve diğer personelin OSB olan çocukların eğitimi ile ilgili bilgi yetersizliklerinin olduğunu ısrarla belirtmeleri ve bu eğitime ne kadar ihtiyaç duyduklarını ifade etmeleri de dikkat çekici bir bulgudur. Okul öncesi öğretmenleri ayrıca, sınıf içinde tüm çocuklara yetişemediklerini ve bu nedenle yetersizlik duygusu yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Bu bulguya dayanarak sınıfta yardımcı personel olarak gölge öğretmenin bulunması ve okul öncesi sınıflarına özel gereksinimli bir çocuğun katılımı halinde sınıf mevcudunun azaltılmasının hem sınıftaki her bir çocuk için hem de okul öncesi öğretmenleri açısından büyük önem taşıdığı açıktır. Çalışmam kapsamında stajyer öğretmen adaylarıyla da görüştüm. Buna göre üllkemizdeki üniversitelerin Eğitim Fakülteleri'nde bulunan Okul Öncesi Öğretmenliği Programlarında, öğretmen adaylarına OSB olan çocukların eğitimi ile ilgili teorik ve uygulamalı dersler kapsamında nitelikli deneyimlerin kazandırılmasının önemli olduğunu düşünmekteyim. Çalışmaya katılan tüm OSB olan çocuk annelerin okul öncesi kurumu ve içinde çalışan personele yönelik olumlu tutum sergilemeleri ve hemen herşeyden oldukça memnun olmaları söz konusu olsa da bir annede gördüğüm yoğun etiketlenme kaygısının önemli olduğunu ve bunun, çevredeki kişilerin OSB ile ilgili bilgi yetersizliğinden oluşan önyargılarından kaynaklandığını düşünüyorum. Çalışmamın sonuçlarında, benim için en kıymetli ve ümit verici olan, OSB olan çocukların sınıf arkadaşlarınca farklı görülmelerine rağmen samimiyetle kucaklanmaları oldu. Bu, aileler, öğretmenler, okul yöneticileri, araştırmacılar, politika yapıcılar ve toplum liderlerince örnek alınması ve desteklenmesi gereken bir noktadır.

Özet (Çeviri)

Autism Spectrum Disorder (ASD) is a neurodevelopmental disorder which symptoms generally appear in the early years of life, with severe limitations in social communication and interaction, usually characterized by repetitive behaviors, and may also be accompanied by different disabilities. The attitudes and behaviors of individuals around children with ASD during preschool education (PE) are important for children with ASD to benefit from PE at the highest level like all other children. Therefore, in order to understand the quality of the education received by children with ASD, it is necessary to know the views and opinions of their peers, teachers, other school staff, and the parents of these children and their peers'. Studies related to children with ASD have generally focused on their parents and teachers. However, parents' or teachers' views alone are not sufficient to understand what happens during the ASD child's participation PE, and it is very important to obtain detailed information in order to understand the child's participation in and benefit from education. In this study, I decided to examine the views of the school staff (preschool teachers, branch teachers, school administrators, school support staff, pre-service teachers, etc.), the child's classmates and their parents, and the child's parents related to participation of the child with ASD in PE in general education classrooms (GEC). The theoretical background of my research is Bronfenbrenner's Bioecological Theory. By conducting a case study, I collected the data with 37 semi-structured interviews. In the analysis process, I followed Braun and Clarke's inductive thematic analysis procedure and reached six main themes and fourteen sub-themes. The findings of my study revealed that the participants thought that children with ASD construct a world of their own. Participants characterized them as children with unique characteristics. Participants also expressed some positive and negative opinions about the education of children with ASD in GEC. Accordingly, it was found that the child with ASD always played alone in the classroom or in the garden and the adults respondents were generally more inclined to segregate children with ASD in the school climate, while the classmates/peers tended to be more integrative. The fact that preschool teachers clearly stated that they felt a sense of inadequacy when there were children with ASD in their classrooms is consistent with the studies in the literature. It is also noteworthy that teachers and other staff insistently stated that they lacked knowledge about the education of children with ASD and expressed how much they need training about it. Preschool teachers also stated that they could not keep up with all the children in the classroom when a child with ASD present and therefore felt a sense of inadequacy. Based on this finding, it is clear that having a shadow teacher as a support staff member in the classroom and reducing the number of students in case a child with special needs joins the preschool class are of great importance both for each child in the classroom and for preschool teachers. Within the scope of my study, I also interviewed pre-service teachers. Accordingly, I think that it is important to provide pre-service teachers with qualified experiences with theoretical and practical courses related to the education of children with ASD in the Preschool Teaching Programs in the Faculties of Education of universities in our country. All the mothers of children with ASD who participated in the study had positive attitudes towards the preschool institutions and its staff and were quite satisfied with almost everything. On the other hand, the intense anxiety of being labeled that I saw in one of the mother was important and this was because of the prejudices of the people around them due to their lack of knowledge about ASD. The most valuable and promising result of my study for me was that children with ASD were sincerely embraced by their classmates despite being seen differently. This is a point that should be modeled and supported by all parents, teachers, school administrators, researchers, policy makers and community leaders.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    632854

    Otizm spektrum bozukluğuna sahip bir çocuğun okul öncesi kaynaştırma sınıfındaki akran ilişkilerinin incelenmesi

    Investigation of the children's relationship in the inclusive preschool classroom of a child with autism spectrum disorder

    HAZEL SILA MENTEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞARE AKTAŞ ARNAS

  2. Tez No

    688074

    2-6 yaş arasında Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocuğu olan annelerin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde sunulan hizmetlere ilişkin deneyimleri

    Experiences of mothers with a child diagnosed with Autism Spectrum Disorder between 2-6 years of age with the services offered in special education and rehabilitation centers

    MAŞALLAH ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY TAYMAZ SARI

  3. Tez No

    824205

    Okul öncesi dönemdeki özel gereksinimli çocukların okula uyum durumlarının incelenmesi

    Children with special needs in preschool period examination of school adaptation status

    SENEM AKINCI DÜZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSA KAYA

  4. Tez No

    883010

    Doğal öğretim yaklaşımı temelli psikoeğitim programının Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan okul öncesi dönem çocukların ebeveynlerinde ebeveyn öz yeterlik düzeyine etkisi

    The effect of natural teaching approach-based psychoeducation program on parental self-efficacy level in parents of preschool children diagnosed with Autism Spectrum Disorder

    TÜRKER ORKUN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN NEJAT AKFIRAT

  5. Tez No

    671320

    Okul öncesi kaynaştırma ortamlarındaki otizm spektrum bozukluğu olan çocukların katılımları ve farklı değişkenlerle ilişkisi

    Engagement of children with autism spectrum disorders in preschool inclusion environments and its relationship with different variables

    FADİME YANAÇ TAYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE BAKKALOĞLU

Geri Dön