İstanbul Kadılığı 213 nolu ferman defterine göre 1831-1863 senelerinde sosyal ve iktisadi hayata dair kararlar
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 8121
- Danışmanlar: PROF.DR. HÜSEYİN ÖZDEĞER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1990
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 327
Özet
ÖZET Arşivlerin iktisat tarihi araştırıcıları için baş vuracakları önemli kaynaklardan birisi olduğu muhakkaktır. Sosyal ve iktisâdı kararlar ihtiva etmesi bakımından şer'iyye sicillerinin Osmanlı arşivleri içerisindeki önemi inkâr edilemez. Muhteva olarak bir göz attığımızda şer'iyye sicillerinde kadıların hem adlî hem de idarî görevler üstlenmiş olmalarından ötürü, onların her iki göreviyle ilgili kayıtları görürüz. Adlî kayıtların başında i'lamlar hüccetler, vakfiyeler ve ma'ruzlar gelir. Bunların dışında bir takım daha kayıtlar bulunmaktadır tdârî kayıtlara gelince bunlar memur ve müderris tayini resmî yapıların keşif ve tamiri, vakıfların murakabesi ve vakıf binalarının kiraya verilmesi, vergi ve cizyelerin toplanması, esnaf teftişi, narh koyma, yiğitbaşı ve kethüda tâyini ve mukataa teftişi gibi kayıtlardır. Üzerinde çalıştığımız otuz üç yıllık süre içinde îstanbul kadılığına otuz bir kişi atanmıştı. Bunların hayat hikâyelerine dâir bilgileri aramamıza rağmen bulamadık, îsim ve unvanlarıyla birlikte görev yaptıkları süreler bir liste halinde zikredilmiştir. istanbul Müftülüğü Şer'iyye Sicilleri Arşivi'nde yirmi yedi adet mahkemenin kayıtları vardır. Bu mahkemelerde îstanbul Mahkemesi'nde 334 sicil defteri vardır.Tezimize konu olan İstanbul Mahkemesi 'nde kayıtlı“334 nolu ferman defteri”di r. Bahse konu bu mahkemede sekiz adet müstakil“ferman”veya“emirler”ismiyle kayıtlı defter vardır. Bu da kanaatimizce o yıllarda sâdır olan emirlerin çokluğundandır. Üzerinde çalıştığımız İstanbul Mahkemesi 213 nolu ferman defteri tutulduğu tarih itibariyle Tanzimat devrinin iktisadî ve sosyal yapısına ışık tutması bakımından önemlidir. Çünkü bu defter kadı sicilleri arasında yer alan, fakat Tanzimatla birlikte Osmanlı Devlet Teşkilâtında yeni kurulan Meclis-i Vâlâ, Meclis-i Tanzimat gibi müesseselerde görüşülüp karara varılan emirlerin kaydına mahsustur. Defterde toplam 284 tane belge bulunmaktadır. Bunların belge cinsi olarak çoğu buyruldudur. Farklılık itibariyle bunu ferman ve ilmühaber takip eder. Fazla bir belgenin cins olarak dökümü yarılıp sayılarını belirtir bir liste çalışmaya eklenmiştir. Bu sahada yapılan çalışmalar da birkaç yüksek lisans tezinden ileri gitmemektedir. Söz konusu çalışmamız üç bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde Tanzimat öncesi ve Tanzimat sonrası Osmanlı siyâsî, içtimaî ve iktisadî hayatı anlatılmaktadır. İkinci bölümde, kadılık sistemi ve şer'iyye sicilleri üzerinde duruldu.Üçüncü bölümde ise tamamen defterin incelenmesi yapıldı. Defterde 284 adet belge bulunmaktadır. Bu belgelerin fizikî özellikeri yanında muhteva açısından tasnifi yapılıp hepsi tek tek ele alındı ve sosyal ve iktisâdı açıdan yıllara göre tasnifi yapılıp bir grafik üzerinde bu dağılım gösterildi. Arşivlerin tarih araştırmalarında birinci elden kaynak olma değerleri gözönünde bulundurulursa Tanzimat döneminde iktisâdi ve sosyal değişimler hakkında araştırma yapacak olanların üzerinde çalışma yaptığımız bu defter ile kadı sicilleri arasında Osmanlı Merkezi Teşekilâtının emirlerini ihtiva eden diğer defterleri topluca değerlendirmeleri gerekecektir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- İstanbul Kadılığı 334 nolu ferman defterine göre 1864-1910 senelerinde sosyal ve iktisadi hayata dair kararlar
Başlık çevirisi yok
MEHMET ESAT SARICAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürk İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZDEĞER
- İstanbul Kadılığı 94 numaralı şer'iyye siciline göre 1807-1808 senelerinde İstanbul'da sosyal ve iktisadi hayat
Başlık çevirisi yok
İSMAİL BAKIRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürk İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZDEĞER
- İstanbul Kadılığı 76 numaralı emir ve ferman defteri (1211-1217/1796-1803)
Başlık çevirisi yok
HASAN ÇAĞLAR
- İstanbul kadılığı 106 numaralı ferman sicilinin tavsif ve tahlili
Başlık çevirisi yok
İSMAİL KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürk İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZDEĞER