Örgütsel rol stresinin öncülleri ve sonuçları
Antecedents and consequences of organizational role stress
- Tez No: 812681
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Bu çalışma örgütsel rol stresi kavramına ilişkin yazılmış üç makaleden oluşmaktadır. Tüm makalelerde nicel yöntemler kullanılmış ve analiz için gerekli veri bir çevrimiçi anket hazırlama programı olan Google Form ile toplanmıştır. Veriler AMOS 25 ve SPSS 25 programları ile analiz edilmiştir. İlk makalede, Pareek tarafından 1983 yılında geliştirilen, 50 ifade ve roller arası uzaklık (RAU), rol durgunluğu (RD), rol beklentilerinin çatışması (RBÇ), rol erozyonu (RE), aşırı rol yüklemesi (ARY), rol izolasyonu (RI), kişisel yetersizlik (KY), rol mesafesi (RM), rol belirsizliği (RB), kaynak yetersizliği (KAY) olarak adlandırılan 10 boyuttan oluşan örgütsel rol stresi ölçeği Türkçeye uyarlanmıştır. Beaton ve ark. (2000)'nın geliştirdiği beş basamaklı çeviri yöntemi ile Türkçeye uyarlanan ölçek, 223 katılımcıya uygulanmış, elde edilen sonuçların analizi sonucunda 50 maddelik ölçek, 31 maddeye indirgenmiştir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen ikinci makalede, çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeylerinin, örgütsel rol stres düzeyleri ile iş memnuniyeti arasındaki ilişkideki düzenleyici rolü araştırılmıştır. Makaleye üretim sektöründe çalışan 460 beyaz yakalı çalışan katılmıştır. Yapılan analizin, çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeylerinin, örgütsel rol stresleri ile iş memnuniyetleri arasındaki negatif ilişkileri üzerinde düzenleyici role sahip olduğu saptanmıştır. Aynı düzeyde iş stresine maruz kaldıkları halde, örgütsel özdeşleşme düzeyi yüksek çalışanların, örgütsel özdeşleşme düzeyi düşük olan çalışanlara göre daha fazla iş memnuniyetine sahip olduğu saptanmıştır. Çalışmaya ilişkin son makalede ise, çalışanların örgütsel rol stresleri ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkide, iş aile çatışmasının aracı rolünün belirlenmesi amaçlamıştır. Çalışma, kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve farklı faaliyet kollarında çalışan 353 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizin sonucunda, çalışanların örgütsel rol stresi düzeyleri, iş aile çatışmaları ve işten ayrılma niyetleri arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Analiz sonucunda ayrıca, çalışanların iş aile çatışmasının, örgütsel rol stresleri ile işten ayrılma niyetleri arasında kısmi aracılık rol üslendiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study includes three manuscripts focused on organizational role stress. All manuscripts employed quantitative methods in which data were collected through online survey platform, Google Forms. The data were analyzed using AMOS 25 and SPSS 25. In the first manuscript, Organizational Role Stress scale developed by Pareek in 1983 that included 50 expressions and 10 dimensions as Inter-Role Distance (IRD), Role Stagnation (RS), Role Expectations Conflict (REC), Role Erosion (RE), Role Overload (RO), Role Isolation (RI), Personal Inadequacy (PI), Self-Role Distance (SRD), Role Ambiguity (RA), Resource Inadequacy (RI) were adapted into Turkish. The scale adapted into Turkish through five-step translation method developed by Beaton et al. (2000) was applied to 223 participants, thus decreasing the number of 50 items to 31 items. The second manuscript examined the regulatory role of the relationship between employee's organizational identification and organizational role stress as well as job satisfaction. A total of 460 white collar workers participated in the study. The results showed that employee's organizational identification level had a regulatory role on the negative relationship between their organizational role stress and job satisfaction. Although they were exposed to job stress at the same level, those with higher organizational identification level had more job satisfaction compared to those with lower organizational identification level Finally, the last manuscript investigated the work-family conflict's intermediary role in the relationship between employee's organizational role stress and intent to quit job. A total of 353 participants in different jobs determined using convenience sampling participated in the study. As a result, there was a positive and significant relationship between employee's organizational role stress level and work-family conflict as well as intent to quit job. Furthermore, employee's work-family conflict had a partial intermediary role between their organizational role stress and intent to quit job.
Benzer Tezler
- Türk liman sahalarında çalışan işçilerdeki örgütsel stres, mobbing ve mesleki tükenmişliğin incelenmesi
Examining the organizational stress, mobbing and occupational burnout of employees working in Turkish port areas
BORA KIZILDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH FATİH AKCAN
- Otel işletmelerinde örgütsel polika ve işe yabancılaşma arasındaki ilişkide iş stresinin düzenleyicilik rolü
The moderating role of job stress in the relationship between organizational policy and alienation in hotel businesses
HİLAL ARAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORHAN KARACAOĞLU
- Rol belirsizliğinin, rol çatışmasının, iş stresinin ve örgütsel adaletin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin sigortacılık sektörü bağlamında araştırılması
The relationship amongst role ambiguity, role conflict, work stress and organizational justice on intention to leave in the context of the insurance sector
LALE TEZCAN
- Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı bir çocuk yuvasında çalışan bakım personellerinin iş stresi ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkide annelik statüsü ve kişilik özelliklerinin biçimlendirici etkisi
The moderating role of motherhood status and personality characteristics on the relationship between job stress and burnout in a group of caregivers working in an orphranage of family and social policies ministry
ÖZGE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM BERK
- Örgütsel vatandaşlık davranışlarının çalışan sonuçlarına etkileri: Sağlık kuruluşlarında bir uygulama
The effects of organizational citizenship behavior on behavioral results of an employee: A research in health establishments
ASİYE EMEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sağlık Kurumları YönetimiGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN ERGÜN