Bismil Ovası'ndaki bazı sulak alanların zooplankton faunası ve mevsimsel değişiminin incelenmesi
Investigation of zooplankton fauna and seasonal change of some wetlands in the Bismil Plain
- Tez No: 812982
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSEL BEKLEYEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Bu çalışmada, Bismil Ovası'nda (Diyarbakır, Türkiye) Dicle Nehri'nin önemli kolları olan Ambar, Kuruçay, Pamuk ve Salat çaylarının su kalitesi 18 fizikokimyasal parametre kullanılarak değerlendirilmiştir. Kuruçay, kanalizasyon suyu deşarjları, akarsu yakınındaki hayvan gübresi depolama alanları ve sulama dönüş akışları nedeniyle diğer akarsulardan önemli ölçüde daha yüksek TOK, Na+, NO3-, NO2-, Cl- ve SO42- seviyelerine, buna karşın daha düşük DO seviyelerine sahiptir. Türkiye Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği'ne göre tüm akarsular ortalama pH, NH4+ ve F- değerleri bakımından“çok iyi”su kalitesine (sınıf I) sahiptir. Ortalama DO seviyeleri baz alındığında, Kuru Çay“iyi”su kalitesine (sınıf II) sahipken, diğer akarsular I. sınıf su kalitesine sahipti. Tüm akarsular ortalama EC değerlerine göre II. sınıf su kalitesine sahiptir. Ortalama NO3- seviyeleri, Ambar ve Kuru Çaylarının II. sınıf su kalitesine sahip olduğunu, Pamuk ve Salat çaylarının ise“çok iyi”su kalitesine (sınıf I) sahip olduğunu göstermiştir. Ortalama PO43- seviyeleri bakımından Ambar ve Kuruçay I. sınıf su kalitesine sahipken, Pamuk ve Salat çayları II. sınıf su kalitesine sahiptir. Ağustos 2020'den Temmuz 2021'e kadar, Bismil Ovası'nın bazı akarsu ve göllerinde zooplankton taksonlarının yer ve zamana bağlı dağılımları araştırılmış ve Rotifera'dan 157, Cladocera'dan 23 ve Copepoda'dan 8 takson olmak üzere toplam 188 zooplankton taksonu tespit edilmiştir. Rotiferlerden Keratella procurva, Lecane dorysimilis ve Lepadella koniari Türkiye zooplankton faunası için yeni kayıtlardır. Tür zenginliğinde Rotifera grubu, toplam zooplanktonun yaklaşık % 84'ünü oluştururken onu % 12 ile Cladocera ve % 4 ile Copepoda grupları izlemiştir. Toplam 34 familya arasında; Brachionidae 23 takson ile en zengin tür çeşitliliğine sahip familya olarak kaydedilmiş olup onu, 21 takson ile Notommatidae, 20 takson ile Lecanidae familyaları izlemiştir. Ayrıca en fazla tür içeren cins, 20 tür ile Lecane cinsiydi. Bismil Ovası'nın akarsuları, göllerinden daha fazla tür içermektedir. Araştırma alanındaki üç farklı ekosistem karşılaştırıldığında; tanımlanan taksonlardan; 66 tanesi sadece akarsularda, 17 tanesi sadece karstik göllerde ve 1 tanesi de sadece baraj gölünde bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the water quality of Ambar, Kuruçay, Pamuk and Salat streams, which are the important tributaries of the Tigris River in the Bismil Plain (Diyarbakır, Türkiye) was evaluated using 18 physicochemical parameters. Kuruçay stream had significantly higher TOK, Na+, NO3-, NO2-, Cl- and SO42- levels and lower DO levels than other streams due to sewage water discharges, animal manure storage areas near the stream and irrigation return flows. According to Surface Water Quality Regulation of Türkiye, all streams had“very good”water quality (class I) in terms of the average pH, NH4+ and F- values. Based on the average DO levels, Kuruçay stream had“good”water quality (class II), while other streams had class I water quality. All streams had class II water quality according to the average EC values. The average NO3- levels showed that Ambar and Kuruçay streams had class II water quality, while Pamuk and Salat streams had class I water quality. In terms of average PO43- levels, Ambar and Kuruçay streams had class I water quality, while Pamuk and Salat streams had class II water quality. From August 2020 to July 2021, the temporal and spatial distributions of zooplankton taxa in some streams and lakes of the Bismil plain were investigated. A total of 188 zooplankton taxa were identified, including 157 from rotifers, 23 from cladocerans and 8 from copepods. Among the rotifers, Keratella procurva, Lecane dorysimilis and Lepadella koniari are new records for the zooplankton fauna of Türkiye. In species richness, the Rotifera group comprised approximately 84% of the total zooplankton, followed by the Cladocera group with 12% and the Copepoda group with 4%. Seventeen families were identified. Among 34 families; Brachionidae was recorded as the family with the richest species diversity with 23 taxa, followed by Notommatidae with 21 taxa, and Lecanidae families with 20 taxa. Also, the most diverse genus was Lecane with 20 species. The streams of the Bismil Plain contain more species than its lakes. Comparing three different ecosystems in the research area; 66 of the identified taxa were found only in rivers, 17 of them were found only in karst lakes and 1 of them was found only in dam lakes.
Benzer Tezler
- Bismil Ovası (Diyarbakır) yeraltı sularının kirlenmeye karşı hassasiyetinin DRASTIC Yöntemi kullanılarak belirlenmesi
Determination of the vulnerability of Bismil plain (Diyarbakır) groundwater to pollution using the DRASTIC Method
ALPASLAN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiBatman ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI ALİM BARAN
- Meriones tristrami thomas 1892'nin (Rodentia: Gerbillinae) bazı biyolojik özellikleri üzerine araştırma
The research on some biologic pecularities of Meriones tristrami Thomas 1892 (Rodentia: Gerbillinae)
ALAETTİN KAYA
- Multi-year time series crop mapping
Çoklu-yıl zaman serisi ürün haritalama
MUSTAFA TEKE
Doktora
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN YARDIMCI ÇETİN
- Diyarbakır Çınar ovası ürün deseninin uydu verileri ile haritalanması ve ekonomik analizi
Mapping and economic analysis of Diyarbakir Çinar plain's crop pattern by using satellite data
HACER TURAN ÖZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ ÇULLU
- Pamukta (Gossypium hirsutum L.) ilişkilendirme haritalaması analiziyle solgunluk hastalığı (Verticillium dahliae Kleb.) ile ilişkili DNA markörlerinin belirlenmesi
Determination DNA markers associated with verticilliumwilt disease (Verticillium dahliae Kleb.) with association mapping analysis in cotton (Gossypium hirsutum L.)
SADETTİN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2018
BiyoteknolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM BARDAK
DOÇ. DR. OKTAY ERDOĞAN