Ahlakın güvenilmez bekçileri: Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın ikircikli anlatı evreni
The unreliable guards of morality: Hüseyin Rahmi Gürpinar's ambivalent narrative universe
- Tez No: 815253
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VEYSEL ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Bu tezin amacı, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın başta ahlak olmak üzere belirgin toplumsal söylemlerin altını oyan bir yazım biçim ve tekniğini bilinçli şekilde kullanan bir yazar olduğunu göstererek yazarı Türkçe edebiyat içerisinde yeniden konumlandırmaktır. Gürpınar üzerine yapılan çalışmalar istisnasız biçimde yazarı Ahmet Mithat geleneği ile ilişkilendirirler. Bu ilişkilendirmeye göre en dikkat çekici niteliği ahlakçılık olan Gürpınar, halkı bu yolda eğitmek için yazan bir yazardır. Bu eleştirel tutum, onun metinlerini belli ideolojilere uydurarak okuma çabasına dönüşmekte; metnin bu ideolojilerle çeliştiği noktalarda araştırmacılar, bu durumu yazarın teknik yetersizliği ile açıklamaya çalışmaktadırlar. Bu tür yerleşmiş yargılara meydan okuyan bu tezin her bir bölümünde yazarın özellikle I. Dünya Savaşı sonrasında yazdığı Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1922), Ben Deli Miyim (1924), Kaderin Cilvesi (1925) ve Kokotlar Mektebi (1927) romanları yakın okuma tekniğiyle incelenmiştir. Bu romanların ortak özelliği, birinci tekil şahıs güvenilmez anlatıcıya sahip olmalarıdır. Güvenilmez anlatıcının yanı sıra uyumsuzlukların bir araya getirilmesiyle oluşan karnavalesk unsurlar da bu ikircikli ahlaki evreninin daha kurulurken yıkılmasına ve romanlarında yerinden edilmemiş hiçbir değerin kalmamasına neden olmaktadır. Ayrıca başarılı diyalogların yanı sıra mektup, gazete gibi farklı anlatı türlerine sıklıkla yer verilmesi, çok sesli bir ortam sağlar. Böyle çok sesli bir atmosfer, farklı fikirlerin birbirini kovaladığı, mutlak anlamın yok olduğu anlatıları beraberinde getirir.
Özet (Çeviri)
The aim of this dissertation is to reposition Hüseyin Rahmi Gürpınar in Turkish literature by showing the narrative techniques that he employs to undermine prominent social codes and discourses, especially morality. Most of the studies have associated the author with the tradition of Ahmet Mithat, and wiewed him as a writer who writes to educate the public through his most striking feature, moralism. This critical attitude turns into an effort to read his texts by adapting them to certain ideologies, and at the points where the text contradicts these ideologies, researchers try to explain this situation with the inadequacy of the author's technique. I will challenge these established judgments in this dissertation. I will primarily focus on his novels Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1922), Ben Deli Miyim (1924), Kaderin Cilvesi (1925) and Kokotlar Mektebi (1927) written after World War I. The common feature of these novels is that they have an unreliable first-person narrator. Besides unreliable narrator, the carnivalesque elements formed by the combination of the incongruities causes the ambivalent moral universe to be destroyed while it is being established, and no value left intact in his novels. In addition to successful dialogues, the frequent use of different narrative types such as letters and newspapers creates a polyphonic atmosphere which results in narratives where different ideas chase each other, and their meanings get lost.
Benzer Tezler
- Where does morality come from? using psychology to answer the question: Is morality innate or acquired?
Ahlakın kökeni nedir? psikoloji 'Ahlak doğuştan mı?' sorusunu cevaplamaya nasıl yardımcı olabilir
NADIA GAALOUL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Felsefeİbn Haldun ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENİS DOKO
- شرح تخميس القصيدة الوْتَرِيّة للإمام علي بن سلطان القاري الهروي الحنفي، ت 1014ه للقصائد (أ،ب،ت) دراسةً وتحقيقًا
İmam Ali b. Sultân el-Kârî el-Hereví el-Hanefî'nin (ö. 1014 H) el-Kasîdetu'l-Veteriyye Tahmîsinin Şerhi (Elif, Be ve Te Kasideleri) üzerine uygulamalı araştırma
MOHAMMED MAHDI SHIHAB ALBASHA
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- İbn Miskeveyh'in Tehzîbu'l-Ahlâk ve Tathiru'l-Arak eserinde dostluk kavramı
The concept of friendship in Ibn Miskeveyh'stehzibu'l-Ahlâk and Tathiru'l-Arak
MUHAMMED AKİF YAĞIMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeKarabük ÜniversitesiEtik Değerler Ana Bilim Dalı (Disiplinlerarası)
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILDIZ
- Zorunlu vatandaşlık davranışlarının sistematik literatür incelemesi: Bir bibliyometrik ve meta-analiz çalışması
A systematic literature review of compulsory citizenship behaviors: A bibliometric and meta-analysis study
ZEYNEP KAPTAN
- Medyanın gençlerin dini kimlik inşasındaki rolü: İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi ve İlahiyat Fakültesi öğrencileri üzerine bir araştırma
The role of the media in the construction of religious identity of youth: A research on Inonu University students of Faculty of Communication and Faculty of Theology
NİDA SÜMEYYA ÇETİN
Doktora
Türkçe
2020
GazetecilikErciyes Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN AYDIN