Kişi-iş uyumunun iş yaşam dengesi üzerindeki etkisinde iş biçimlendirmenin aracılık rolü: Ankara ilinde bir alan araştırması
The mediation role of job crafting on the effect of person job fit on work life balance: A field research in Ankara province
- Tez No: 815289
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAHİME DİLEK KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Kişi İş Uyumu, İş Yaşam Dengesi, İş Biçimlendirme, Person Job Fit, Work Life Balance, Job Crafting
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ufuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırmanın amacı; kişi iş uyumu ile iş yaşam dengesi arasındaki etkinin incelenmesi ve kişi iş uyumunun, iş yaşam dengesi üzerindeki etkisinde iş biçimlendirmenin aracılık rolünün tespit edilmesidir. Araştırmaya ilişkin yapılan kuramsal taramalar neticesinde bağımlı değişken iş yaşam dengesi, bağımsız değişken kişi iş uyumu ve aracı değişken iş biçimlendirme olacak şekilde bir araştırma modeli oluşturulmuştur. Model çerçevesinde bahsi geçen değişkenlerle ilgili bazı hipotezler geliştirilmiştir. Araştırmada yer alan bu hipotezler, kişi iş uyumu ile iş yaşam dengesi arasındaki ilişkiyi; iş biçimlendirme ve alt boyutları ile kişi iş uyumu ve iş yaşam dengesi arasındaki ilişkileri ve son olarak da kişi iş uyumunun, iş yaşam dengesi üzerindeki etkisinde iş biçimlendirmenin ve alt boyutlarının aracılık rolünün olup olmadığının analiz edilmesi hususlarını içermektedir. Bu çalışmada, araştırma modeli ve bu model çerçevesinde oluşturulan hipotezlerin test edilmesi amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden tarama araştırması kullanılmıştır. Özel sektör kuruluşlarında çalışan 536 kişiden anket yöntemiyle veriler elde edildikten sonra araştırma hipotezleri test edilmiştir. Araştırma kapsamında veriler SmartPLS 4 istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda kişi iş uyumunun iş yaşam dengesi üzerinde pozitif etkisi tespit edilmiştir. Bir başka deyişle kişilerin işleri ile uyumları geliştikçe iş yaşam dengesi kurmaları daha olanaklı hale gelmektedir. Araştırmadan elde edilen bir başka sonuç da kişi iş uyumunun iş biçimlendirme ve alt boyutları olan görevsel biçimlendirme, ilişkisel biçimlendirme ile bilişsel biçimlendirme üzerinde pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğudur. Kişilerin iş uyumlarının sağlanması onların iş biçimlendirme davranışlarını geliştirmede pozitif yönde bir etki oluşturmaktadır. Bu durumun tersi bir husus da gerçekleşebilmektedir. Kişilerin işleri ile uyumlarının azalması onların iş biçimlendirme davranışları sergilemelerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Araştırma neticesinde ulaşılan sonuçlardan bir diğeri de iş biçimlendirmenin boyutlarından olan bilişsel biçimlendirmenin iş yaşam dengesi üzerinde pozitif yönde bir etkiye sahip olduğudur. Ancak ilişkisel biçimlendirme ve görevsel biçimlendirme olan diğer boyutlar ile iş yaşam dengesi üzerinde aynı yönlü ya da benzer bir ilişki tespit edilememiştir. Son olarak aracılık etki analizlerine bakıldığında kişi iş uyumunun iş yaşam dengesi üzerindeki etkisinde iş biçimlendirmenin boyutlarından görevsel biçimlendirmenin aracılık rolünün olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda kişi iş uyumunun iş yaşam dengesi üzerindeki etkisinde iş biçimlendirmenin kısmi aracılık rolünün varlığından bahsedilebilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research; It is to examine the effect between person job fit and work life balance and to determine the mediation role of job crafting in the effect of person job fit on the work life balance. As a result of the theoretical scans made on the research, a research model has been created with dependent variable work life balance, independent variable person job fit and intermediary variable job crafting. Within the framework of the model, some hypotheses have been developed regarding the mentioned variables. These hypotheses in the research include the relationship between person job fit and work life balance; It includes the relations between job crafting and sub-dimensions and person job fit and work life balance, and finally, analyzing whether job crafting and sub-dimensions have an intermediary role in the effect of job fit. In this study, screening research from quantitative research methods was used in order to test the research model and the hypotheses created within the framework of this model. Research hypotheses were tested after data were obtained by survey method from 536 people working in private sector organizations. Within the scope of the research, the data were evaluated using the SmartPLS 4 statistics program. As a result of the research, the positive effect of person job fit on the work life balance was determined. In other words, as people's fit with their job develops, it becomes more possible for them to establish a work life balance. Another conclusion obtained from the research is that person job fit has a positive effect on job crafting and task crafting, relational crafting and cognitive crafting, which are its sub-dimensions. Ensuring the job fit of people has a positive effect on improving their job crafting behaviors. The opposite of this situation can also happen. The decrease in fit of people with their job can negatively affect their display of job crafting behaviors. Another of the results obtained as a result of the research is that formal formatting, which is one of the dimensions of job crafting, has a positive effect on the work life balance. However, the same or similar relationship could not be determined on the work life balance with other dimensions, which are relational crafting and task crafting. Finally, when we look at the mediation effect analyzes, it has been determined that the mediation role of task crafting from the dimensions of job crafting has the effect of person job fit on the work life balance. In this direction, one can talk about the existence of the partial mediation role of job crafting in the effect of person job fit on the balance of work and life.
Benzer Tezler
- Kadın akademisyenlerde bilinçli farkındalığı artıran çalışma yaşam kalitesi unsurları üzerine bir araştırma
A study on quality of work life elements that increase mindfulness in female academics
TAHSİN ERME
Doktora
Türkçe
2021
İşletmeBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ MURAT ALPARSLAN
- Syrian household energy consumption in Istanbul
İstanbul'da yaşayan Suriye hane halkının enerji tüketimi
EBRU ACUNER TÜRET
Doktora
İngilizce
2020
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGÜR KAYALICA
- Sürdürülebilir kentleşme için sakin şehir modelinin sosyal hizmet bağlamında değerlendirilmesi: Seferihisar örneği
Evaluation of the slow city model for sustainable urbanization in the context of social work: The case of Seferihisar
AYŞEGÜL TOZAL
- Uluslararası boyutuyla vergi incelemeleri
Tax examinations with international aspects
CANSU DAĞ BEREKET