Anadolu'da Neolitik ve Kalkolitik dönemde ölü gömme adetleri
Burial customs at Neolithic and Chalcolithic period in Anatolia
- Tez No: 81605
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİYE ÖZTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
vm. ÖZET“Neolitik ve Kalkolitik Dönem'de Anadolu'da Ölü Gömme Adetleri”adlı çalışmada, bugüne kadar Anadolu'da yapılmış olan kazılarda ele geçen mezarlar ve bu mezarlarda bulunan kültürel kalıntılar incelenmeye çalışılmıştır. Buna göre Anadolu'da Neolitik Dönem'de içerisinde yaygın olarak yerleşim içi gömü geleneği olup olmadığı sorusuna halen kesin bir yanıt verilememektedir. Kalkolitik Dönem merkezlerinde ise genelde yerleşim içine çocuklar ve bebekler gömülmektedir. Yetişkinler ise yerleşim dışındaki mezarlıklara gömülmektedirler. Neolitik ve Kalkolitik Dönem'de insanlar genelde ya basit toprak mezarlara ya da Geç Neolitik Dönem'den itibaren görülen küp mezarlara hocker pozisyonunda gömülmüşlerdir. Akeramik Neolitik Dönem'de ise bazı binalarda ( Örneğin; Çayönü'ndeki Kafataslı Bina) ölülerin gömülmesinde kullanılmışlar. Neolitik Dönem'de karşımıza çıkan en ilginç geleneklerden birisi kült olgusudur. Kült olgusu arasında en yaygın olam kafatası kültü olarak adlandırılan ve kafataslarının vücut kemiklerinden ayrılarak, ayrıcalıklı olarak gömülmesidir. Bu duruma, Çayönü, Nevali Çori, Çatal Höyük, Hacılar ve Köşk Höyük gibi birçok Anadolu yerleşim yerinde rastlanmıştır. Kalkolitik Dönem'de kafatası kültü sadece Köşk Höyük'te tespit edilmiştir. Ölülerin gömülmesi işleminde Aşıklı Höyük ve Çatal Höyük'te yakma işleminin yapıldığı dikkat çekmektedir. Bu geleneğin hijyen ya da ritüel amacıyla kullanıldığı düşünülmektedir. Mezarlardan her iki dönemde de ele geçen, insanların günlük hayatta kullandıkları ve ölümden sonraki yaşamlarında da kullanabilecekleri düşünülen kap,58 araç gereç, silah, yiyecek gibi kullanım malzemelerini içerdikleri dikkati çekmektedir. Mezarlardan ele geçen buluntuların ve ölü gömme geleneğinin diğer arkeolojik malzemelerle birlikte değerlendirilmesinin, Neolitik ve Kalkolitik Dönem'de yaşamış insanların genel yaşama biçimleri hakkında daha güvenilir bilgiler ortaya koyduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
DC. RESUME L'oevre archeologique nammee“Les traditions de l'enterrement en Anatolie pendant l'epoque neolithique et calecolothique”considere commo une etude sur les rostos culturels truves grace aux travaux de fouilles archeoligiques dans certains agglomerations en Anatolie. Selon cette etude, il n'ya pas encore une vraie reponso sur le sujet en question, concernant la tradition de Fenterrement expansive dans les agglomerations parmi l'epoque neolithique et calecolothique en Anatolie. Nous Constatons qu'il ya des scalethos des enfants et des bebes decouvertes engenerole dans certuines agglomerations ou on a meme trouve les scalettes des adultes en dehors ces endroits, les hommes de ces deux epoques sont enterres parfoir dans les tombeaux tres simples ov dans les tombeaux formes Comme une cube en position d'Hocker. Mais on observe parfois la meme enterremant vers la fin de l'epoque neolithique. Pendant l'epoque aceramique-nelithique, on observe aussi quelques bâtıments qu'ils sont utilises pour enterres les morts (â Çayönü, on observe une mine dans laquelle il ya pluin des cerveaux) L'une des plus inter essantes traditions de l'epoque neolithique qu'on a examine, c'est la natioon de culte qui considere comme une culte des cerveaux, preparee les cerveaux en Separant les os, les enterree an capitulant. On pevt donner quelques examples pour montrer cette tradition qu'on consta te dans certqines agglomerations comme Çayönü, Nevali Çori Çatal Höyük, Hacılar, Köşk Höyük. Mais, cette culte des cerveaux pendant l'epoque calecolithique quon a trouve seulement â Köşk Höyük.60 Les fouilles archeologiques faites â Çatal Höyük et â Aşıklı Höyük sont tres ınteressantes car on voit les scalettes qu'ils sont dejâ incinerees, avant 1'enterrement. On pense que, cette trudition avait ev but de les laisser hygiene d'une facon rituelle. İl faut bien analyser cette tradition de renterrament et aussi les restes qulon a trouve dans les autres instruments archeologiques pour qu'on ait des renseignements seriux il faut aussi regurder la vie de ces gens qu'ils quait dejâ veçu parmi ces deux epoques.
Benzer Tezler
- Gendered lifeways in Central Anatolia in the Neolithic and the Early Chalcolithic Periods (8500 – 5000 BC)
İç Anadolu'da Neolitik ve Erken Kalkolitik Dönemlerde toplumsal cinsiyet (MÖ 8500 – 5000)
AYSEL ARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
ArkeolojiKoç ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RANA ÖZBAL
- Anadolu'da Neolitik ve Kalkolitik Dönemdeki mezar tiplerinin ve ölü gömme geleneklerinin sosyokültürel açıdan değerlendirilmesi
Sociocultural analysis of burial traditions and grave in Anatolia at Neolithic and Chalcolitic Period
SEVİL ÖZTERZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
AntropolojiAnkara ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA SEVİM EROL
- Anadolu Kalkolitik dönemi'nde ölü gömme uygulamaları
Dead burial practices in the anatolian Chalcolithic period
DERYA KIRKIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
AntropolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN AÇIKKOL YILDIRIM
- Yatağan ovası ve çevresinin arkeolojik araştırması
Archeological research of Yatağan plain and vicinity
EYLEM KAZIL
- Arkeolojik verilerin ışığında Epi-Paleolitikten Tunç Çağları sonuna kadar Anadolu-İran ilişkileri
Relation between Anatolia and İran from the Epi-Paleolithic to the end of Bronze Ages based on archeological fainding
BAYRAM AGHALARİ