Sinema çalışanlarının fikir ve sanat eserleri kanunu'ndan doğan hakları
The rights of cinema employees under intellectual and artistic works law
- Tez No: 816405
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRUNNİSA ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fikri Mülkiyet Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun temel amacı, fikri yaratıcılık neticesinde eser meydana getiren kişileri korumaktır. Bu kapsamda Kanun'da, bir eseri meydana getiren kişinin eser sahibi niteliğini haiz olacağı ve eser üzerindeki hakları münhasıran kullanacağı düzenlenmiştir. Buna karşın, eserin bağımlı çalışma ilişkisi kapsamında meydana getirilmesi halinde eser üzerindeki hakları kullanma yetkisi işverene tanınmıştır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun temel yaklaşımından ayrılan bu istisnai düzenleme, bağımlı çalışma ilişkisi kapsamında meydana getirilen eser sayısındaki artış da dikkate alındığında, oldukça geniş bir uygulama alanı bulmaktadır. Sinema eserlerinin karmaşık yapıları, bu eserlerin -çoğunlukla- çok sayıda insanın bir araya gelerek oluşturulma zorunluluğunu beraberinde getirmektedir. Sinema eserine katkı sağlayan kişilerin bir araya gelmesi belirli bir organizasyon ve ekonomik güç gerektirdiğinden, uygulamada bu işi genellikle yapımcı üstlenmektedir. Bu durum; yapımcının işveren, sinema eseri sahipleri ve oyuncuların işçi olup olamayacaklarının değerlendirilmesini gerektirmektedir. Yasal düzenlemelerde, sinema eserini meydana getirenler ile yapımcı arasındaki ilişkinin niteliğine yönelik bir açıklık söz konusu değildir. Dolayısıyla çalışmamızda söz konusu ilişkinin hukuki mahiyeti, iş hukukunun temel prensipleri, yargı kararları ve öğreti görüşleri dikkate alınarak açıklanmıştır. Bu durumun tespiti, sinema eseri üzerindeki hakların kimin tarafından kullanılacağını belirlemek bakımından önem arz etmektedir. Zira, eser üzerindeki hakların işveren tarafından kullanılabilmesi için eserin bağımlı çalışma ilişkisi kapsamında meydana getirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda çalışmamızda, bir eserin bağımlı çalışma ilişkisi kapsamında meydana getirilmesi, sinema eserleri bakımından inceleme konusu yapılmıştır. Bu kapsamda öncelikle sinema eserleri ve sinema eseri sahiplerine ilişkin açıklamalarda bulunulmuş, ardından sinema eseri üzerindeki hakların işveren tarafından kullanılması için gerekli koşullar ortaya konulmuştur. Son olarak işverenin hakları kullanma yetkisi ve bunun karşılığında sinema çalışanlarına bedel ödeme yükümlülüğü bulunup bulunmadığı üzerinde durularak çalışma sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the Intellectual and Artistic Works Law is to protect the people who produce intellectual works through creative processes. In line with this purpose, the Law defines the person who produces such a work as an author and regulates that the rights pertaining to the work shall be enjoyed exclusively by the author. However, in the case that the work is produced within a dependent work relationship, the rights pertaining to the work shall only be exercised by the employer, by law. This deviation from the general rule of Intellectual and Artistic Works Law, finds itself a wide field of application as there has been a steady increase in the works produced in a dependent work relationship. In particular, the complex structures of cinematographic works mostly bring with them the necessity of creating these works by bringing together a large number of people. Since bringing people who contribute to the cinematographic work together requires a certain organization and economic power, in practice this job is usually undertaken by the producer. This requires to analyze and assess if a producer can be qualified as an employer and the author or the cast as a worker. The legal regulation about the nature of the relationship between the producer and the author or cast is not clear. Hence, our study analyzes and defines the legal nature of this relationship through general principles of labour law, judicial decisions and the doctrine. Assessment of the nature of the relationship is especially significant when it comes to deciding on who can use the rights pertaining to a cinematographic work, given that the rights of the work can be used by the employer only if the work has been produced in a dependent work relationship. In this direction, creation of a work within the scope of a dependent working relationship has been made the subject of investigation in terms of cinematographic works in this study. In this context, the study starts with defining and explaining the cinematographic works and the authorship on cinematographic works. Afterwards the study examines the conditions in which an employer can use the rights pertaining to a cinematographic work and the actual enjoyment of them by the employer. Finally, the study concludes by focusing on whether the employer has an obligation to remunerate to cinema employees in return of exercising the rights of the cinematographic work.
Benzer Tezler
- Sinemada kültürel mirasın korunması ve devletlerin tutumu
Başlık çevirisi yok
MELİS TURHAN
Sanatta Yeterlik
İngilizce
2004
ArşivMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. SAMİ ŞEKEROĞLU
- Bir edebiyat dergisi olarak Büyük Doğu
Büyük Doğu (The great east) as a literary journal
ŞULE ÇETİN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK
- Les images mouvantes, le temps et la technique
Hareketli görüntüler, zaman ve teknik
MERVE KAPTAN
Doktora
Fransızca
2018
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MICHEL BOURSE
- التمثيل والأفلام السينمائية في الفقه الإسلامي والقانون العراقي
İslam hukuku açısından oyunculuk ve sinemanın hükmü (Irak kanunlarıyla mukayeseli olarak) / Acting and movies in Islamic jurisprudence and Iraqi law
AMJAD TAHA FAQE AHMED FAQE AHMED
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM YILMAZ
- Türk sineması çalışanlarının örgütlenme sorunları
Organization problems of Turkish cinema labour
DERYA ÇETİN
Doktora
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJAT ULUSAY