Mevsılî'nin el-İhtiyâr adlı eseri bağlamında Hanefî usûl kaidelerinin tespit ve değerlendirilmesi
Determination and evaluation of the Hanafic principles in the context of Mavsilî's work named el-İhtiyar
- Tez No: 817411
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİMCAN BUĞDA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Mevsılî, Irak bölgesinde yetişen Fıkıh ve usûl alanında devrin otoriteleri arasında yer alan bir alimdir. Aynı zamanda mezhep içinde kuvvetli görüşleri zayıflarından ayırt edebilecek derecede ilmî yeterliliğe sahip fakihlerden (Ashâbü't-Temyîz) sayılmıştır. Mevsılî fıkıh alanında dört eser kaleme almış, bunun içerisinde üçü günümüze kadar ulaşmıştır. Mevsılî'nin eserleri arasında ilim çevrelerinde çokça okunup ve okutulduğundan dolayı meşhur hale gelen el-İhtiyâr li-ta'lîli'l-Muhtâr adlı eserini araştırma konumuz olarak seçtik. Bu eser ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmış olmasına rağmen, eserde kullanılan usûl kaidelerinin tespiti ve onun fıkıh usûlü açısından değerlendirilmesi hususunda yapılan herhangi bir özel araştırmaya muttali olamadık. Bu tezimizde ilk olarak Mevsılî'nin ilmi hayatını inceleyerek onun mezhep içindeki konumunu tespit etmeye çalıştık. İkinci olarak usûl kaidesinin tanımı, kaynağı, özelliği, önemi, benzer kavramlarla olan alakası, tarihçesi ve bu alanda yapılan çalışmaları ele aldık. Son olarak ise el-İhtiyâr li-ta'lîli'l-Muhtâr adlı eserden tespit ettiğimiz usûl kaidelerini fıkıh usûlü ilmi açısından değerlendirerek Mevsılî'nin bu kaideleri hangi fer-i mesele için kullandığını beyan etmeye çalıştık. Varılan neticeye göre, Mevsılî'nin eserinde tafsili delillerden hüküm istinbat etmek için başvurulan usûl kaidelerine her bölümde yer verildiği ve bu kaidelerin tamamının hanefî usûlü bağlamında olduğu görülmektedir. Ayrıca usûl kaidelerinin farklı yorumlanması neticesinde ortaya çıkan iftilafi meselelerde genel olarak mezhep içindeki İmam Ebû Hanife ve öğrencilerinden imam Züfer, imam Ebû Yusuf ve imam Muhammed'lerin görüşleri esas alındığı, imam Şafii'nin ihtilafına metinde rumuzlarla işaret edilmiş ise de şerhte çok nadir rastlanıldığı gözlemlenmektedir.
Özet (Çeviri)
Mevsılı, who grew up in the Iraq region, is one of the well known scholors of his time in the field of Fiqh and Usul. He is also considered as one of the authorities of his time in these areas and is also counted among the fiqh experts (Ashabu't-Temyiz) who possess the necessary knowledge to distinguish strong opinions from weak ones within their respective sect. Mevsılı has written four books in the field of fiqh, three of which have reached the present day. Due to the popularity of his works among academic circles, It has been chosen to investigate his famous book called El-Ihtiyar li-tali'li-Muhtar. Although various studies have been carried out on this book, there is not any special research on the identification of the methodological rules used in the book and their evaluation in terms of fiqh usul. In this thesis, firstly, Mevsılı's academic life is examined to determine his position within the sect. Secondly, the definition, source, characteristics, importance, relationship with similar concepts, history and researches related to methodological rules are discussed. Finally, the individual issue Mevsılı used the identified methodological rules for and evaluated his use of these rules from a fiqh usul perspective are explained. Based on the results, it can be seen that Mevsılı includes methodological rules used to derive critiques from detailed evidence in each section of his book, and all of these rules are in the context of Hanefi usul. In addition, it is observed that in cases of conflicting issues resulting from different interpretations of the methodological rules, the views of Imam Abu Hanifa and his students, Imam Zufar, Abu Yusuf and Muhammad, are generally given precedence within the sect. It is also observed that while Imam Shafii's differences of interpretation are indicated with pseudonym in the text, they are rarely seen in the commentaries.
Benzer Tezler
- El-Mevsılî'nin el-İhtiyar adlı eserindeki fıkıh konularının temel kaynakları (Nikah örneği)
The main sources of fiqhi arguments in al-Mawsili's al-İkhtiyar (E.G Nikah)
MUHAMMED HAFIZ KARAMUSTAFAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ERDOĞAN
- El-Mevsilî'nin el-İhtiyâr adlı eserinde şeklen birbirine benzeyip hüküm açısından farklı olan meselelerin tahlîli
The analysis of the subjects in al-Ihtiyar of al-mawsili, which are similar as form but different in terms of judgement
ASLAN GÜLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN PALA
- El-İhtiyar ve el-Bahrü'r-râ'ik adlı eserler çerçevesinde örfe dayalı meseleler
The issues based on customs within the framework of al-ihtiyar and al-Bahru'r-ra'ik
ABDÜLKADİR ŞANALMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜMAN
- 'El-ihtiyâr' adlı kitaptaki akli deliller (İbâdât ve muâmelât örneği)
'Ikhtiyar sharh al-mukhtar' mental evidence in book(Sample and muammad)
FERAS SAFSAF
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HARUN KIYLIK
- دُرَرُ الأصدافِ المُنتقاةِ من سلكِ جواهرِ الإسعافِعليُّ بنُ صلاحِ الدِّينِ بنِ عليِّ الكوكبانيِّ تحقيق ودراسة من اللوحة (56/أ) إلى اللوحةِ (110/ب)
Ali b. Salâhuddîn b. Ali el-Kevkebânî'nin Duraru'l-Esdâfi'l-Muntekât min Silki Cevâhiri'l-İs'âf adlı eseri: Tahkik ve değerlendirme (56-110 sayfalar arası)
RAYED ALKHEZEM
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSİ ÜNVERDİ