Geri Dön

Coğrafi bilgi bilimi bağlamında Gaziantep kenti ve çevresinin arazi kullanımı sorunları ve çözüm önerileri

Land use issues and solution recommendations for the Gaziantep urban area and its surroundings in the context of geographic information science

  1. Tez No: 817989
  2. Yazar: ÖMER KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİN TOROĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 316

Özet

Coğrafi Bilgi Bilimi AÖ/AK planlamalarında veriden bilginin elde edilmesi, bu bilginin karar alıcılar ve paydaşlara sunulması ve problem çözümü gibi birçok adımda teorik ve felsefi açıdan yeni yaklaşımlar geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Böylece CBS ve UA temelli AÖ/AK çalışmaları sadece mühendislik uygulamalar olmaktan çıkıp bilimsel bir faaliyet olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Gaziantep kenti ve çevresindeki AÖ/AK'nın 1984-2020 yılları arasında meydana gelen değişimi, bunun sebep olduğu sorunların tespiti ve farklı AÖ/AK planlama senaryolarının gelecekte ne tür sonuçlar üreteceğini Coğrafi Bilgi Bilimi bağlamında saptamaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma 5 aşamada gerçekleşmiştir. İlk olarak Coğrafi Bilgi Biliminin teorik ve felsefi altyapısı ele alınmış ve AÖ/AK ile ilişkilendirilmiştir. İkinci aşamada uydu görüntüleri üzerinde AÖ/AK ile ilgili bilgi edinmek için literatürdeki bazı indisler kullanılmıştır. Bu indislerden yapılaşma indislerinin hiçbiri çalışma alanı için sağlıklı bir sonuç üretmediğinden yeni bir yapılaşma indisi üretilmiştir. Üçüncü aşamada çalışma alanının 36 yıllık AÖ/AK haritaları üretilmiş ve değişimler saptanmıştır. Çalışma alanındaki yapılaşmış alanlar hızlı bir şekilde büyümekte ve geçirimsiz yüzeyler artmaktadır. Ayrıca yapılaşmış alanların yüzey sıcaklıklarının hızla artması çalışma alanı genelinin yüzey sıcaklıklarını da artırmaktadır. Çalışma alanı su yüzeyi ve bitki örtüsünden mahrum olduğundan ağaçlandırma çalışmalarının yapıldığı ve baraj göllerinin inşa edildiği tespit edilmiştir. Çalışmanın dördüncü aşamasında güneş enerjisi santrali, katı atık depolama ve yapılaşmaya uygun alan analizleri yapılarak rezerv alanlar belirlenmiştir. Son olarak korumanın olmadığı birinci senaryodan rezerv alanlar ile ekolojik değeri olan alanların korunduğu beşinci senaryoya kadar farklı koruma düzeylerinde 5 farklı senaryoda AÖ/AK sınıfları 2020-2050 arası modellenmiştir. Sonuç olarak yapılaşmanın uygun alanlar üzerinde büyümesi, yapılaşmış alanlar içerisinde geçirimli yüzeylerin artırılması, yeşil alanlar ve rezerv sahaların korumasının bulunduğu beşinci senaryonun en uygun senaryo olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

GIScience plays an important role in developing new approaches from a theoretical and philosophical perspective in many steps as obtaining knowledge from data, presenting this information to decision-makers and stakeholders, and problem-solving in LU/LC planning. Thus, GIS and RS-based LU/LC studies become a scientific activity rather than engineering applications. This study aims to determine changes LU/LC of Gaziantep urban area and its surroundings between 1984 and 2020, identify the problems caused LU/LC changes, and assess potential outcomes of different LU/LC planning scenarios for future within the context of GIScience. For this aim study was conducted in 5 stages. Firstly, theoretical and philosophical foundation of GIScience discussed and related to LU/LC. Secondly, some indices were utilized to get information about LU/LC from the satellite images. Since none of the existing built-up indices provided accurate results for the study area, a new built-up index was developed. As the third, 36-year LU/LC maps were produced and changes detected. The built-up areas are expanding, and impervious surfaces are increasing. The rapid increase in the LST values of the built-up areas increases the LST values of the study area. It's been determined that forestation efforts are being carried out, and dam lakes are being constructed. Fourthly, suitability analyses were conducted for solar energy power plants, solid waste disposal sites, and for built-up to identify reserve areas. Finally, from the first scenario with no conservation to the fifth scenario where reserve areas and ecologically valuable regions are protected, LU/LC classes modeled for 5 different scenarios with varying levels of protection from 2020 to 2050. As a result, it's been determined that the most suitable scenario is the fifth scenario, which involves the growth of built-up in appropriate areas, an increase in permeable surfaces within built-up areas, and the conservation of green spaces and reserve areas.

Benzer Tezler

  1. Yaratıcılık ve endüstrileşme bağlamında Gaziantep yemek mekânlarında geleneksel bilginin aktarımı

    Transmission of traditional knowledge in Gaziantep dining venues with in the context of creativity and industrialization

    ABDULKADİR ÖNKOL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ

  2. Sürdürülebilir kentleşme politikalarında sosyal konutların yeri: Güneydoğu Anadolu Bölgesi örneği

    The place of social housing in sustainable urbanization policies: Case of the Southeastern Anatolia Region

    CANAN KOÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaDicle Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEVRİM TÜRKAN KEJANLI

  3. Earthquake damage detection with satellite imagery and deep learning approaches: A case study of the february 2023, Kahramanmaraş, Turkey earthquake sequence

    Uydu görüntüleri ve derin öğrenme yaklaşımları ile hasar tespiti: 2023 şubat Kahramanmaraş, Türkiye deprem dizisinden bir vaka çalışması

    FATMA ELİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uydu Haberleşmesi ve Uzaktan Algılama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELİF SERTEL

  4. Coğrafi işaretli ürünlerin gastronomi turizmi destinasyonuna etkisi: Malatya ili örneği

    The effect of geographical signed products on gastronomy tourism destination: The case of Malatya

    RUKİYE BELGİN AKALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TurizmSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERAL YILMAZ

  5. Güneydoğu Anadolu Bölgesinin kalkındırılmasında sanayinin rolü ve sorunları

    The role of industry on the development of Southeast Anatolia Region and its problems

    CUMALİ ÖGEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Coğrafyaİstanbul Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDAT AVCI