Konstantinopolis'te siyaset, din ve sanat ilişkisi bağlamında Ayasofya ve Hipodrom
Ayasofya and Hippodrome in the context of politics, religion and art in Constantinopole
- Tez No: 818291
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEZGİN GÜÇLÜAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bizans, asırlar boyunca varlığını sürdürmeyi başarmış, tarihi geçmişi, siyasi olayları, kültür ve medeniyete etkisi sayesinde oldukça ilgi çekmiş, İmparatorluk içinde yaşanan entrikalar ve eğlence hayatı ile de kendisinden söz ettirmiş bir İmparatorluktur. Bizans'ın yönetim merkezi olan Konstantinopolis ise coğrafi ve siyasi önemi yanında sanat hareketlerinin en üst seviyede yaşandığı bir kent olarak tüm ihtişam ve görkemi ile incelenmeye değer bir şekilde karşımıza çıkmıştır. Konstantinopolis'in Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağlayan benzersiz coğrafyası sayesinde sahip olduğu aktif yapı, tarihin farklı dönemlerinde farklı biçimlerde topluma ait olan kültürü ve o ortamda gerçekleşen toplumsal yaşantının izlerini, uygarlık katmanları oluşturacak şekilde kente ve önemli mekânlara katmıştır. Bizans'ın siyasi ve dini yaşamını, kültür ve medeniyetini, bizlerin en iyi şekilde anlamasını sağlayacak özellikleri taşıyan Konstantinopolis şehrini daha iyi tanımak, buradaki siyasi ve din yapıyı mekân ilişkisi içinde inceleme gerekliliğini de ortaya çıkarmıştır. Çünkü devletler kendilerinin varlıklarını mekân üzerinden kalıcı kılmak istemişlerdir. Antik Çağdan Orta ve Yeni Çağ'a simgesel bir yapı kazanmış olan Konstantinopolis'te bulunan önemli siyasi ve dini olaylara tanıklık etmiş, mimarisi ve bezemeleri ile dünya sanat tarihinde kırılma noktası yaratmış bir mekân olarak büyük Ayasofya, bu değerlendirmede ilk sıralarda bulunmaktadır. Nitekim Doğuda Hristiyanlığın önem taşıyan merkezi Konstantinopolis'in simgesi, Hıristiyanlığın sembol mekânı Ayasofya Kilisesi, hem Hristiyan dünyası hem de Müslüman devletler için kutsal bir yapı şeklinde kabul görmüştür. Ayasofya, bulunduğu coğrafyayı aşacak kadar önemli ve farklı evrensel değerlere sahip kültürel bir mekândır. Konstantinopolis'in dinsel görünüm altında politik yapılı bir merkez durumuna gelmesi ile de bu düşüncenin mekâna yansımış hali olarak karşımıza Ayasofya çıkmaktadır. Medeniyet ve mekân arasındaki ilişkinin güçlü örneklerinden biri olan Ayasofya, daha sonraki dönemlerde ise imparatorların iktidarlarını meşrulaştırdıkları siyasi bir sembol olarak belirmiştir. Diğer yönden Bizans'ta bulunan Hipodrom, pek çok gösterinin sahnelendiği, eğlence ve spor aktivitelerinin ön plana çıktığı, önemli bir sosyalleşme mekânıdır. Konstantinopolis'in en büyük ve en değerli yapılarından bir tanesi olan Hipodrom ile toplumsal dinamikler aktif tutulmaya, halk daha mutlu ve siyasetle barışık hale getirilmeye çalışılmıştır. Bu durum da devletin ağır siyasi ve ekonomik şartlar altında dahi bin yıl ayakta kalmasını sağlayan etkenler arasında yer almıştır. Hipodrom IV. yüzyıldan VII. yüzyıla kadar yalnızca heyecan içeren en gözde atlı araba yarışlarının, gösterilerin yer aldığı bir mekân olmakla kalmayarak, askeri zaferlerin ihtişamlı gösteriler ile kutlandığı, imparatorların tahta oturtularak meşrutiyetlerini kazandığı, taçlarını giydikleri ve halkın imparatorlarının huzurunda isteklerini dile getirebildikleri, çok önem taşıyan bir kamu alanı olmuştur. Hipodrom hem kamusal hem de politik bir mekândır. Bu bağlamda çok uzun bir zaman Konstantinopolis'in ve dolayısı ile Bizans İmparatorluğu'nun yönetim ve törensel merkezi konumunda yer almıştır.
Özet (Çeviri)
Byzantium is an empire that has managed to survive for centuries, attracted a lot of attention to its historical past, political events, influence on culture and civilization, and made a name for itself with its intrigues and entertainment life within the Empire. Constantinople, the administrative center of Byzantium, as a city where artistic movements were experienced at the highest level, in addition to its geographical and political importance, is worth examining with all its magnificence and splendor. Because of its unique geography that connects the continents of Europe and Asia, Constantinople has added the culture belonging to the society in different ways in different periods of history and the traces of the social life that took place in that environment to the city and important places in a way to form layers of civilization. Getting knowledge about Constantinople better, which has the features that will enable us to understand the Byzantine political and religious life, culture and civilization in the best way, has revealed the necessity of examining the political and religious structure here in relation to space. Ayasofya, which has witnessed important political and religious events in Constantinople, which has gained a symbolic structure from ancient ages to the middle and new ages, and which has created a breaking point in the history of world art with its architecture and decorations, comes first in this evaluation. As a matter of fact, the symbol of Constantinople, the center of Christianity in the East, and the symbolic place of Christianity, the Church of Ayasofya has been accepted as a sacred structure for both the Christian world and Muslim states. Ayasofya is a cultural place that is important enough to exceed its geography and has different universal values. With its importance, Ayasofya appears as a reflection, Constantinople became a center with a political structure under a religious appearance. Ayasofya, one of the strong examples of the relationship between civilization and locality, appeared as a political symbol that the emperors legitimized their power in later periods. On the other hand, Byzantium is an important socializing place where many shows are staged, entertainment and sports activities come to the fore. With the hippodrome, which is one of the largest and most valuable structures of Constantinople, social dynamics were kept active, and the people were tried to happier and at peace with politics. This situation was among the factors that enabled the state to survive for a thousand years even under severe political and economic conditions. From the 4th to the 7th centuries, the Hippodrome was not only a place where the most exciting chariot races and shows made, but also became an important public domain that the military victories were celebrated with magnificent shows, the emperors were enthroned and gained their constitutionalism, wore their crowns, and the people could express their wishes in the presence of their emperors. The hippodrome is both a public and a political site. In this context, it has been the administrative and ceremonial center of Constantinople and therefore the Byzantine Empire for a very long time.
Benzer Tezler
- İstanbul Bizans Manastırları kapsamında Bodrum Mesih Paşa Camii koruma önerisi
Conservation proposal for Bodrum Mesih Paşa Mosque in the scope of İstanbul Byzantine Monasteries
SEMA KARPUZI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkTrakya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜLAY CANITEZ
- Bizans İmparatorluğu'nda IX. Konstantinos Monomakhos dönemi (1042-1055)
The period of Constantine Monomachos IX in the Byzantine Empire (1042-1055)
MEHMET YAĞCI
- Justinianus politikası ışığında Anicia Juliana ve Polyeuktos Kilisesi
Justinianus policy: Anicia Juliana and her patronage of the Polyeuktos Church
ZEKİYE ELENİ TUTAL
- Komnenos'lar Dönemi Konstantinopolis kiliselerindeki cephe tasarımının sosyo-kültürel bağlamda değerlendirilmesi
The evaluation of facade arrangement in context of socio-cultural factors on Constantinopolitan churches in Comnenus Period
ŞAMİL YİRŞEN
Doktora
Türkçe
2020
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU CEYLAN DUGGAN
- The provisioning of Byzantine Constantinople
Bizans Konstantinopolis'inin iaşe sistemi
GÜLSÜM ECE TURNATOR
